شعر آئینی، هویت مذهبی ما در حوزه ادبیات

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، دیدار شاعران با مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر لزوم توجه به شعر انقلابی و آیینی را می رساند. شعر و ادب آیینی به لحاظ محتوایی از چنان گسترة دامنه داری برخوردار است که کمتر اثر منثور و یا منظومی را می توان در عرصة زبان فارسی نشان داد که از نظر موضوعی در حیطة پهناور ادبیات آیینی قرار نداشته باشد.

از دیرباز در اشعار شاعران نامدار پارسی گوی شعر آیینی موضوع مهم شعر آنان بوده است. به گونه ای که شعر آیینی در الفبای شعر حافظ شیرازی موج می زند؛ یوسفعلی میر‌شکاک شاعر و منتقد ادبی معتقد است که اگر شعر حافظ انقلابی و آیینی نبود نمی‌توانست در این 900 سال داعیه دار و آیینه دار هنر و شعر کشور باشد.

 اشعار آیینی تأثیرگذاری که از گذشته تاکنون نسل به نسل منتقل شده اند، نشان از تاریخ پر فراز و نشیب تشیع دارد ولی متأسفانه غفلت دیرپایی که گریبانگیر اغلب پژوهشگران ما بوده و هست، آنان را از پرداختن به این مهم باز داشته است و اگر گاهی اظهار نظری در باره ادبیات آیینی داشته اند با واقعیات همخوانی نداشته و یا اینکه برای آن تره ای خورد نشده است.

همان طورکه رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در چند روز اخیر درجمع شاعران اشاره کردند که: «گاهی نیز دیده می شود از فلان هنرمند بی‌اعتقاد ولنگاری که نسبت به مفاهیم انقلاب ‌اسلامی و نسبت به اسلام یک‌ ذرّه از خودش گرایش در طول این 38 سال نشان نداده است تجلیل میشود [امّا] از یک هنرمندی که همه‌ی عمرش را در این راه گذاشته، اصلاً هیچ تجلیلی نمی شود.»

ایشان در این دیدار صمیمانه با اشاره به اینکه شعر را باید ارتقا بخشید فرمودند:«یک نکته‌ی دیگر این است که شعرای عزیز ما خب انصافاً خیلی ترقّی کردند، پیشرفت کردند. یعنی امروز من وقتی نگاه میکنم، هم در بین جوان، هم در بین طبقه‌ی متوسّط انصافاً شعرها پیش رفته؛ یعنی شعر کشور پیش رفته و در مجموع انسان احساس میکند که شعر ما یک قدم جلو رفته نسبت به آنچه هست؛ منتها این معنایش این نیست که ما به آن سرمنزلی رسیده‌ایم که دیگر به جلو رفتن احتیاجی ندارد. من بارها این را تکرار کردم، باز هم تکرار میکنم: من خواهش میکنم از ورزدادن شعر خود و تعالی بخشیدنِ به شعری که بعداً خواهید گفت دست برندارید.»   

پدر شعر آیینی یکی از حاضران این دیدار شاعرانه با تاکید بر ضرورت توجه ویژه به شعر آیینی می گوید: شعر آیینی، برغم پشت سر گذاردن فراز و فرودهای تاریخی فراوان با قدمت حدود 1100 سال هنوز طلایه‌دار ادبیات مذهبی جهان اسلام بشمار می‌رود.

 استاد محمدعلی مجاهدی با تاکید بر اهمیت برنامه‌ریزی دستگاه‌های فرهنگی کشور برای معرفی بهتر شعر آیینی به جامعه و جهان اسلام، شکل‌گیری مجالس روضه اهل بیت علیهم‌السلام را برگرفته از ایده و محافل انس می داند و می افزاید: به باور بنده، امروزه دیگر نیازی نیست معاندان دین و کسانی که سرسپرده صهیونیسم هستند، مانند سال‌های نخست عنادورزی‌شان، منابع شیعی را ببینند و بر اساس آن برای انحراف فرهنگ شیعی تلاش کنند، بلکه کافی است آن‌ها در ذهن و زبان شاعران و مداحان ما نفوذ یابند و بر این اساس همه ما مسئولیم تا ازگسترش فرهنگ مذهبی خودمان در عرصه ادبیات اهتمام ورزیم.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان نیز می گوید: شعر آئینی همواره به عنوان هویت مذهبی ما در حوزه ادبیات به شمار رفته و نیز در حکم حلقه ارتباطی ادبیات و زبان هنری ما برای توسل به اهل بیت علیهم ‌السلام بوده و است.

مهدی قزلی اضافه می کند: بنیاد شعر و ادبیات داستانی همواره در برنامه‌‌‌ریزی‌های خود توجه ویژه‌ای به حوزه شعر آیینی داشته است؛ بطوری که سابقه برگزاری محافل شعر آیینی در نهمین و دهمین جشنواره شعر فجر و برگزاری چند محفل از سری برنامه‌‌های «شب‌های شعر ترانگیزان» با عناوینی چون: «شب شعر عاشورایی»، «شب شعر قرآنی» و «شب شعر وحدت» نشان‌دهنده توجه ویژه بنیاد به موضوع شعر آیینی است.

در کشور ما برخی شعرای آئینی شعرهای مضمون‌دار مناسبی راجع به ائمّه اطهار (علیهم‌السّلام) در پرونده کاری خود دارند که البته برخی شاعران نیز از این نعمت بی بهره اند؛ اما دراین میان باید کاری کرد تا شعرهای آئینی مجموعه‌ای از معارف ائمّه باشدتا به مدّاح نیز کمک کند با منبری خوب، بهترین اثر را بر مستمع بگذارد.