متقاضی خرید کالاها به دنبال محصولات مورد نظرشان هستند، درحالی که کارگاه ­ها و کارخانه ­های تولیدی یکی پس از دیگری تعطیل می­ شوند و کارگرانی که بار دیگر باید به دنبال یافتن شغل و منبع کسب درآمدی هستند. اینکه چنین حجمی از تقاضای مشتریان از کدام منبع پاسخ داده می­ شوند، نگاهمان را به انواع کالاها و اجناس موجود در بازار دقیق­ تر می ­کند. از یک طرف خیل عظیم خرید مایحتاج شب عید، و از یک طرف بنگاه ­های تعطیل شده و کارگرانی که شب عیدشان را با دل نگرانی بیکاری می ­گذرانند. حلقه گم­شده این بازی چیزی نیست به­ جز انبوه کالاهای قاچاق که بخش بزرگی از بازارهای ما را به خودش اختصاص داده است.

طی چند سال اخیر علیرغم کاهش میزان قاچاق از سال 1392 تا کنون همچنان کالاهای قاچاق بخش بزرگی از بازار را به خود اختصاص داده و جنگی میان تولیدکنندگان داخلی و واردکنندگان بدون مجوز و قاچاق شکل گرفته است. قاچاق کالا و ورود کالاهای مشابه خارجی که حقوق گمرکی آنها پرداخت نشده و درنتیجه قیمت پایین تری دارند، رقابت برای صنایع در بازار داخلی را دشوار می­ سازد و تولیدکنندگان داخلی زیان می ­کنند. زیانی که گاهی اوقات امکان ادامه فعالیت را از تولیدکننده می­گیرد و مجبور به تعطیلی کارگاه می­ گردد. تعطیلی که کمترین ضربه آن برای اقتصاد کشورمان بالا رفتن تعداد افراد بیکار است؛ و بیکاری که قطع شدن درآمد خانوارها و رشد فقر، بزهکاری و فساد را به همراه خواهد داشت. جوانانی که مشتاق کار و فعالیت هستند و باید به جای درآمدزایی از توانایی­ ها و استعدادهایشان، تنها شاهد کسب درآمد بدون تلاش قاچاقچیان باشند. درآمد از محل فعالیتی که نه تنها به رفاه جامعه اضافه نمی­ کند، که فقر را هم برای افراد جامعه به ارمغان می­ آورد.

کلام آخر

فقط کافیست تحلیل هزینه فایده­ای که همیشه و برای هر اقدامی در زندگیمان انجام می­دهیم را نه این بار بر روی کاغذ، که در دلمان داشته باشیم. تحلیلی که نه تنها شخصی، که با نگاهی ملی انجام می­ شود. تحلیلی که به ما نشان می ­دهد در قبال لذت استفاده از کالاهای قاچاق، که قاعدتاً بواسطه عدم پرداخت عوارض با قیمت کمتر در بازار عرضه می­ شوند، چه هزینه ­ای ایجاد کرده ­ایم؟ برای خودمان و برای کشورمان! برای جوانانی که به امید شغل مناسب تحصیل کرده ­اند، سرمایه ­گذاری کرده ­اند، تلاش کرده ­اند... و اکنون که دستمزد زحماتشان را در جیب قاچاقچیان می­ بینند مجبور به خروج از صنف و شغلشان هستند.

هموطن گرامی، کار دشوار و زمان بری نیست اگر در این روزهای پایانی سال که برای خرید شب عید به بازار می­ رویم، فقط چند ثانیه­ ای را به هزینه ملی و اجتماعی خرید انواع کالاهای قاچاق اختصاص دهیم. بیایید قبل از آنکه اخراج شدن و تعطیلی کارگاه تولیدی، گریبان خودمان یا نزدیکانمان را بگیرد، این آفت افتاده به جان تولید داخلی و بازار محصولات داخلی را ریشه­ کن نماییم.

پژوهش خبری صدا وسیما//دکتر مونا آشتیانی، مدرس دانشگاه