ادامه تنش در مناسبات آمریکا و روسیه

رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و تنش‌ها در مناسبات آمریکا و روسیه ابعاد تازه‌ای یافته است.
از طرفی روسیه برای مقابله با تهدیدات روزافزون ناتو و مقابله یا برتری طلبی دریایی آمریکا، راهبرد جدید دریایی خود را آغاز کرده است. بر اساس برخی گزارش‌ها برگزاری رزمایش‌های مشترک نظامی، افزودن ناوهای هواپیمابر و ناوهای جنگی، بهره‌گیری از توان موشکهای دریاپایه و سامانه‌های جدید رزم دریایی، اساس این راهبرد را تشکیل می‌دهد.
از طرف دیگر، آمریکا برای مقابله با «تهاجم روسیه»، 160 میلیون پوند صرف احداث پایگاه‌های هوایی خواهد کرد. به نوشته روزنامه اکسپرس، چاپ انگلیس، فرودگاه‌های نظامی، پایگاه‌های آموزشی و دیگر تاسیسات نظامی، قرار است در آن سوی شرق اروپا نزدیک مرزهای روسیه، و نیز در ایسلند و نروژ احداث شوند.
بر اساس این گزارش این اقدام بخشی از «ابتکار بازدارندگی اروپا» به ارزش سه میلیارد و 400 میلیون پوند است که با هدف «اطمینان بخشی» به متحدان اروپایی ناتو صورت می‌گیرد.
در پی انتشار این گزارش، مسکو امروز از واشنگتن خواست تسلیحات هسته‌ای خود را از خاک اروپا خارج کند. بر اساس اعلام وزارت امور خارجه روسیه، حدود 200 بمب آمریکایی در اروپا مستقر شده است.
در یکی از گزارش‌های «ابتکار بازدارندگی اروپا» آمده است: «در حالی که به رسیدگی به (مسائل ناشی از) فضای امنیتی توام با تغییر و تحولات در اروپا ادامه می‌دهیم، تامین مالی «ابتکار بازدارندگی اروپا» موجب افزایش توانمندی ما برای بازدارندگی در برابر تجاوز روسیه و شکست آن می‌شود. علاوه بر این، این سرمایه‌گذاری‌های چشمگیر موجب تقویت حمایت آمریکا از دفاع جمعی متحدان ما در ناتو، و تقویت امنیت و توانمندی‌های شرکای آمریکایی‌مان می‌شود.»
در چارچوب این تلاش‌ها، 9 پایگاه، از جمله پایگاههای مستقر در لتونی، اسلواکی، مجارستان، رومانی و لوگزامبورگ مدرن سازی خواهند شد. جنگنده‌های رادارگریز پیشرفته، همچون جنگنده های F-22 Raptor و F-35 ، و تجهیزات شناسایی که برای تعقیب زیردریایی‌های روسیه به کار می‌روند، به طور موقت در این پایگاهها نگهداری خواهند شد.
بنیاد کارنگی درباره علت افزایش تنش در مناسبات واشنگتن و مسکو به بازگشت روسیه به سپهر جهانی قدرت و ابزار سیاست‌گذاری که مسکو در سال‌های اخیر به کار گرفته تا عناصر نظم بین‌المللی آمریکایی را تضعیف کند اشاره می‌کند. بر اساس این گزارش دستور کار بین‌المللی کرملین عبارت است از:
1- مسکو برای اعمال نفوذ و گسترش جای پای خود در صحنه ی جهانی بر ابزار مالی، انرژی، تجاری، سایبری، اطلاعاتی، نظامی و دیپلماتیک نسبتا ارزانی تکیه کرده است.
2- کرملین از خطاهای غرب و شدت گرفتن احساسات ضدتشکیلاتی در اروپا و آمریکای شمالی به سود خود بهره جویی کرده است.
3- روسیه به تلاش خود ادامه می‌دهد تا خلاء های قدرت را که در نتیجه سیاست خارجی « نخست آمریکا» ی دونالد ترامپ ، رئیس جمهور آمریکا بر جا می‌ماند پر کند.
البته برای کاخ سفید طراحی و اجرای واکنشی کارآمد به فعالیت‌های روسیه در صحنه جهانی چالش برانگیز است. شاید به همین علت آمریکا سعی می‌کند با اقداماتی از افزایش غیر قابل کنترل تنش در مناسبات خود با روسیه جلوگیری کند.
از جمله این اقدامات می‌توان به «همکاری اطلاعاتی آمریکا با مسکو درباره یک حمله تروریستی برنامه ریزی شده درسن پترزبورگ» اشاره کرد. دیمتری پسکوف سخنگوی کرملین امروز دوشنبه در واکنش به این همکاری اعلام کرد همکاری اطلاعاتی آمریکا درباره یک حمله برنامه‌ریزی شده درسن پترزبورگ کمک کرد تا جان بسیاری از افراد نجات پیدا کند و روسیه و آمریکا باید تلاش کنند تا این همکاری‌ها در آینده نیز به همین شکل ادامه پیدا کند. پسکوف امروز در کنفرانس مطبوعاتی با خبرنگاران تاکید کرد این همکاری اطلاعاتی را نمی‌توان چیزی جز یک نمونه ایده آل از همکاری در مبارزه با تروریسم توصیف کرد.
مقامات آمریکایی و روسی دیروز در نمایشی نادر از همکاری دوجانبه به رغم اختلافات اخیر میان دو کشور اعلام کردند آمریکا اطلاعاتی در اختیار روسیه قرار داد که کمک کرد تا یک حمله بمب‌گذاری مرگبار در سن پترزبورگ خنثی شود.

---------------------------
عبدالرضا خلیلی