رتبه نهم ایران در سطح آثار جهانی یونسکو

معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با اشاره به ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی و برنامه‌های این سازمان برای صیانت هر چه بهتر از این جنگل‌ها گفت: پیشنهاد دادیم نام استان گلستان به واژه قدیمی اش «هیرکانی» تغییر کند.
محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور، امروز دوشنبه 24 تیر 98 در نشست خبری ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی که با حضور اصحاب رسانه در محل سالن فجر سازمان میراث فرهنگی برگزار شد، گفت: جنگل‌های هیرکانی بیست‌ و‌ چهارمین اثر ایران است که ثبت جهانی شده و امروز ما با 24 اثر جهانی، رتبه نهم دنیا را داریم. ما در دوره‌ای برای ثبت پرونده‌های جهانی عقب افتادیم و به‌ دلیل شرایط جنگ و بعد از آن نیز بازسازی بعد از جنگ نتوانستیم در کمیته ثبت جهانی یونسکو شرکت کنیم.
وی افزود: کشور ما دارای ظرفیت‌های بزرگ و مهمی در حوزه ثبت جهانی آثار است با این حال یونسکو سالانه تنها یک سهمیه از هر کشور می‌پذیرد و برای همین پرونده‌ها بر اساس اهمیت به یونسکو ارسال می‌شود.
طالبیان گفت: در این اجلاس که در باکو برگزار شد، 35 پرونده بررسی شد که جنگل‌های هیرکانی نیز از سوی ایران در این اجلاس مطرح شد و خوشبختانه به ثبت جهانی رسید. در مجموع 29 پرونده در این اجلاس ثبت شد که جنگل‌های هیرکانی از ایران یکی از این پرونده‌ها بود.
این مقام مسؤول ادامه داد: جنگل‌های هیرکانی از اهمیت بالایی برخوردار است و برای ما مهم بود که مسؤولان جهانی ارزش این جنگل‌ها را بدانند. پهنه ثبت‌ شده این جنگل‌ها شامل 5 استان در کشور می شود و از نظر تاریخی و طبیعی نیز این جنگل‌ها دارای اهمیت بسیار است.
وی افزود: کار میدانی تهیه پرونده جنگل‌های هیرکانی کار بسیار سختی است و خوشحالیم که این جنگل‌ها ثبت جهانی شده است تا حفاظت و صیانت از این اثر تاریخی بی‌نظیر تشدید شود.
معاون میراث‌ فرهنگی کشور ادامه داد: تمام تلاشمان را کردیم تا موضوع فنی پرونده در سطح عالی باشد، امسال وضعیت پرونده بسیار خوب بود. در این‌باره با جمهوری آذربایجان نیز صحبت کردیم و مقرر شد آن‌ها نیز بتوانند در آینده با الحاق جنگل‌های هیرکانی در خاک این کشور به این پرونده بپیوندند.
طالبیان در ادامه به ویژگی‌های جنگل‌های هیرکانی اشاره کرد و افزود: گونه‌های مختلفی در این جنگل‌ها هست که بسیار ارزشمند است، جنگلی است که در آن فسیل زنده وجود دارد و یک جنگل تاریخی است و با توجه به این که هیرکانی برگرفته از نام قدیم گرگان است این پیشنهاد را ارائه کرده‌ایم که گرگان به نام تاریخی خود یعنی هیرکان تغییر کند.
وی در ادامه در پاسخ به سؤالی در خصوص راهکارهای جذب گردشگران طبیعی به ایران بعد از ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی گفت: در حوزه فرهنگی تعداد گردشگران خارجی کم نشده است، از آنجایی که یکی از ملاک‌های ارزیابی ما فروش بلیت‌های اماکن تاریخی است، شواهد نشان می‌دهد گردشگران حوزه فرهنگی در ایران کاهش نیافته است. عده زیادی در دنیا عاشق این سرزمین هستند و برای سفر به ایران می آیند. در حوزه گردشگری طبیعی برنامه گردشگری برای این جنگل‌ها به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تهیه شده بود اما به دستور رئیس سازمان میراث فرهنگی مقرر شد برنامه جامع گردشگری برای تمام جنگل‌های شمال تدوین شود.
معاون میراث فرهنگی افزود: ما دو اثر ثبت جهانی طبیعی داریم، جنگل‌های هیرکانی و بیابان لوت که هر دوی این آثار دارای ارزش‌های گردشگری نیز هستند و درخصوص بیابان لوت برنامه‌ای برای حضور گردشگران تدوین شده است و با توجه به این که جنگل‌های هیرکانی نیز مخزن ژنتیک جهان هستند، برنامه‌ای جامع و کامل در خصوص نحوه چگونگی ورود گردشگران به این جنگل‌ها در حال تدوین است. خوشبختانه طرح تنفس و احیای جنگل نیز در دستور کار است و قطع درخت از جنگل‌های جهانی هیرکانی بنا به دستور رئیس سازمان جنگل‌ها ممنوع است و این طرح ها باعث شده موضوع صیانت از جنگل‌های هیرکانی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
وی همچنین در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص انتقال آب از دریای خزر به سمنان از طریق جنگل‌های هیرکانی گفت: «درباره چگونگی انتقال آب دریای خزر به سمنان سازمان محیط‌زیست باید نظر دهد، اما با توجه به ثبت جهانی این جنگل‌ها، سازمان میراث‌فرهنگی باید این موضوع را بررسی کند و اگر این موضوع قطعی شد باید آن را به طور کامل بررسی کنیم و گزارشی در این خصوص به یونسکو ارائه دهیم.
طالبیان در پاسخ به سؤال خبرنگار یکی از خبرگزاری‌های روسیه درخصوص همکاری‌های ایران و روسیه نیز گفت: پارسال با روسیه مکاتباتی درباره همکاری های مشترک داشته ایم. روسیه از ما درخواست برگزاری نمایشگاه‌های مشترک دارد؛ همچنین آن‌ها در خصوص همکاری‌های دو کشور در حوزه صنایع دستی درخواست هایی دارند. موضوع فرهنگ، ارتباطی با سیاست ندارد و از کشورهای مختلف درخواست هایی برای همکاری های فرهنگی داریم. همچنین مهندسان بدون مرز چندی پیش با حضور در ایران در خصوص مرمت‌های تخت جمشید پژوهش هایی انجام دادند. همیشه ایران مرکز منطقه بوده و همواره کارگاه های آموزشی در پایگاه‌ها و سایت‌های تاریخی ما برگزار می‌شود.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود و در پاسخ به سؤال یکی دیگر از خبرنگاران درباره برنامه‌های سازمان میراث فرهنگی برای معرفی آثار تاریخی به ویژه آثار ثبت جهانی شده در کتب درسی گفت: در قانون حمایت از مالکان و بهره‌برداران از بناهای تاریخی که به تصویب مجلس رسیده است، یک بند آن این است که آموزش و پرورش برای آشنایی دانش آموزان با آثار تاریخی همکاری کند، وزارت علوم تحقیقات و فناوری نیز در این باره برنامه هایی برای آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان با آثار فرهنگی تاریخی ایران دارد. درباره جنگل‌های هیرکانی نیز سازمان میراث فرهنگی به عنوان ناظر در موضوعات آموزشی همکاری دارد. بسیار مهم است که در جامعه این ثروت های عظیم را معرفی کنیم تا مردم بدانند چه ظرفیت های بزرگی در کشور داریم.
خبرنگار دیگری به اظهار نظر رئیس قوه قضائیه در خصوص برخورد با تخریب گران محیط زیست و میراث فرهنگی پرداخت و از معاون میراث‌ فرهنگی درباره برنامه‌های این معاونت برای صیانت هرچه بهتر از باغ جهانی عباس‌آباد سؤال کرد و طالبیان در پاسخ گفت: من نیز این خبر را شنیدم و بسیار خوشحال شدم. زمانی که آقای رئیسی تولیت آستان قدس بود نسبت به تخریب بافت تاریخی اطراف حرم مطهر امام رضا نیز انتقاداتی داشت. سخن ایشان فتح بابی است برای صیانت هرچه بهتر و بیشتر از بافت‌های تاریخی و آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی که این‌ها در واقع ثروت مردم ایران هستند. درباره باغ عباس آباد نیز باید بگوییم که استقرار نیروهای نظامی از ابتدا وجود داشت و در پرونده‌ای که برای ثبت جهانی تهیه شده، این موضوع قید شده است. با وجود این، در حال تلاش و رایزنی هستیم تا بتوانیم این مشکلات را به حداقل برسانیم و برنامه‌هایی از سوی سازمان میراث‌فرهنگی در این خصوص در حال انجام است.
معاون میراث‌فرهنگی کشور در پاسخ به سؤال یکی دیگر از خبرنگاران در خصوص امکان تشکیل کارگروهی در دولت برای صیانت هرچه بهتر از جنگل‌های هیرکانی گفت: در سطح معاونان برخی از دستگاه‌ها و استانداران، کارگروهی در این خصوص تشکیل شده است و اقداماتی در این باره داریم. در این میان به‌ طور حتم فرهنگ‌سازی نقش بسیار مهمتری دارد و فعالیت رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی، روشنگری و فرهنگ‌سازی آن ها در این خصوص می تواند تأثیرات بسیار مناسبی داشته باشد.

 

۱۸ پرونده میراث طبیعی آماده ثبت به عنوان اثر ملی
رئیس گروه میراث طبیعی دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از آمادگی پرونده‌های ۱۸ اثر طبیعی کشور برای ثبت در آثار ملی خبر داد.
علی قمی اویلی در مصاحبه با خبرنگار ما درباره جنگل‌های هیرکانی و ثبت جهانی آن گفت:: ۱۲ پهنه بزرگ بر اساس تنوع زیستی و جغرافیایی انتخاب، اما در ۳ پهنه به سبب مداخلات بشر همچون جاده جنگل گلستان، پهنه به ۲ پایگاه شمالی و جنوبی تقسیم شد.
وی افزود: حدود ۲ میلیون هکتار جنگل‌های هیرکانی به عنوان مادر جنگل‌های زمین با قدمت ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال گذشته در ۸۵۰ کیلومتر از ایران گسترده شده است.
قمی گفت: ارتفاع توپوگرافی منهای ۲۷ متر تا ۲ هزار و ۸۰۰ متر از سطح آب‌های آزاد بین المللی برای جنگل‌های هیرکانی ایران اندازه گیری شده است که از جلگه خشکه دار تا چهارباغ جاده چالوس را شامل می‌شود.
وی افزود: بارش جنگل‌های هیرکانی از ۲ هزار میلی متر در لیسار تا ۵۰۰ میلی متر در شرق ایران متنوع است.
قمی با اشاره به تنوع زیستی در جنگل‌های هیرکانی گفت: در بخش‌هایی از جنگل ابر، تنوع زیستی هیرکانی با تنوع زیستی ایرانی - تورانی تداخل دارد.