پخش زنده
امروز: -
زمینی که زمین گیر شد
باتغییرات اقلیمی و تغییر بارش‌ها از برف به باران، آبخوان‌های چهارمحال و بختیاری با افت شدید آب مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز چهارمحال و بختیاری، منابع آب موجود در دشت‌های این استان به مرز بحران رسیده و براساس اعلام آب منطقه‌ای استان، چهار دشت استان ممنوعه بحرانی اعلام شده و پدیده فرونشست دشت‌ها که از سال‌های گذشته در چهارمحال و بختیاری شکل گرفته، به سرعت در حال پیشروی است.
کارشناس حوزه آب چهارمحال و بختیاری گفت: دشت‌های این استان به سبب تغییر اقلیم و تبدیل بارش‌ها از برف به باران در ۱۰ سال متوالی نه تنها تغذیه نشده، بلکه با برداشت‌های بی رویه آب از دشت‌ها روز به روز سطح ایستابی آن‌ها کاهش داشته است.
سیدهاشم فاطمی تعداد دشت‌های استان را ۱۰ دشت اعلام کرد و افزود: از این تعداد شش دشت ممنوعه و چهار دشت - دشت‌های شهرکرد، سفید دشت، جوانمردی و بروجن- فرادنبه به ممنوعه بحرانی تبدیل شده که به طور مستمر درگیر فرونشست زمین و افت سطح ایستایی شده است.
به گفته وی، رخداد پدیده فرونشست، کاهش حجم مخزن، روند مستمر افت سطح ایستابی و کیفیت نامطلوب آب از مهمترین عوامل بحرانی شدن وضعیت این چهار دشت است.
فاطمی بیشترین فرونشست دشت‌های استان را مربوط به دشت خانمیرزا دانست و گفت: این دشت هم اکنون با ۷۰ سانتیمتر فرونشست، حاصل برداشت بی رویه آب با ۷۵ میلیون مترمکعب کسری مخزن آب است.
کارشناس حفاظت و بهره برداری از امور آب شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری افزود: ضخامت آبرفتی استان کم و این فرونشست‌ها برای آبخوان‌ها زیان‌بار است، بنابراین اگر چاره‌ای اندیشیده نشود تا چندین سال آینده ذخایر آب زیرزمینی به پایان می‌رسد و با مشکلات شدید آبی مواجه خواهیم شد.
فاطمی گفت: متاسفانه ذخایر آب زیرزمینی روند کاهشی را طی می‌کند، به طوری که کسری مخازن آب زیرزمینی استان بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب است و باید برای کنترل و جلوگیری از فرونشست زمین مخصوصا در اطراف دشت‌ها، سطح ایستابی آن‌ها افزایش یابد.
مدیراداره منابع آب شهرستان شهرکرد همچنین فرونشست زمین در دشت شهرکرد را ۵۶ سانتیمتر اعلام کرد و افزود: این فرونشست که از سال ۱۳۶۵ شکل گرفته، دشت شهرکرد را با ۱۷۰ میلیون مترمکعب کسری مخزن و کاهش ۱۶ متری سطح ایستابی آب مواجه کرده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری از گسترش پدیده فرونشست زمین در این استان خبر داد و گفت: بحران پدیده فرو نشست زمین به گونه‌ای در حال گسترش است که در صورت انجام نشدن اقدامات پیشگیرانه، حتی با صرف هزینه‌های هنگفت، غیر قابل کنترل و جبران خواهد شد.
علی محمدی مقدم افزود: طبق گزارش شرکت آب منطقه‌ای استان و در حالی که اتحادیه اروپا، نشست چهار میلیمتری سالانه زمین را بحران اعلام کرده، دشت شهرکرد ۵۶ سانتیمتر و دشت خانمیرزا بیش از ۷۰ سانتیمتر نشست داشته است.
وی گفت: منابع طبیعی و آبخیز داری استان برای احیای دشت‌ها در سه بخش بیولوژیک - ارتفاعات با ایجاد پوشش گیاهی- بیومکانیک- دامنه‌ها با چاله‌های فصلی- پایین دست با اقدامات سازه‌ای مثل سد‌های خاکی در بالادست حوزه‌ها فعالیت می‌کند.
محمدی مقدم با بیان اینکه یکی از کار‌های امسال منابع طبیعی که قرار است انجام شود هدایت روان آب‌های شهرکرد به دشت شهرکرد است به کشت برخی گونه‌های زراعی آب بر در مناطق مواجه با کم آبی اشاره می‌کند و از کشاورزان می‌خواهد: در شرایط کنونی از کشت محصولات زراعی آب بر خودداری کنند.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: هم اکنون حدود ۲۰ هزار هکتار کشت بهاره در استان انجام می‌شود که نیاز به مصرف آبی بیشتری دارد.
محسن مهدوی افزود: به دلیل دامپرور بودن استان و نیاز غذایی و دامی برخی محصولات آب بر نظیر ذرت، نمی‌توان کشت آن‌ها را محدود یا ممنوع کرد، اما برنامه ریزی جهاد کشاورزی بر مبنای کاهش مصرف یا مصرف بهینه آب است.
وی گفت: ارائه برنامه کشت، ترویج کشت ارقامی که نیاز آبی کمتری دارد همچون یا متوسط رس یا زود رس، کشت نشایی محصولات آب برنظیرسبزی وصیفی، استفاده از آبیاری تیپ برای کاهش راندمان آبیاری، بهره مندی ازکشت‌های متراکم دو ردیف روی یک پشته، افزایش ماده عالی خاک، ایجاد کشت‌های حفاظتی از برنامه‌های جهاد کشاورزی در همین راستا است.
به عنوان راهکار دراز مدت بر مبنای تجربه سایر کشور‌ها چاره‌ای جز اصلاح روش‌های مدیریت منابع آب وجود ندارد و تا زمان باقی است باید به سوی آن حرکت کرد.
کارشناس حوزه آب چهارمحال و بختیاری گفت: دشت‌های این استان به سبب تغییر اقلیم و تبدیل بارش‌ها از برف به باران در ۱۰ سال متوالی نه تنها تغذیه نشده، بلکه با برداشت‌های بی رویه آب از دشت‌ها روز به روز سطح ایستابی آن‌ها کاهش داشته است.
سیدهاشم فاطمی تعداد دشت‌های استان را ۱۰ دشت اعلام کرد و افزود: از این تعداد شش دشت ممنوعه و چهار دشت - دشت‌های شهرکرد، سفید دشت، جوانمردی و بروجن- فرادنبه به ممنوعه بحرانی تبدیل شده که به طور مستمر درگیر فرونشست زمین و افت سطح ایستایی شده است.
به گفته وی، رخداد پدیده فرونشست، کاهش حجم مخزن، روند مستمر افت سطح ایستابی و کیفیت نامطلوب آب از مهمترین عوامل بحرانی شدن وضعیت این چهار دشت است.
فاطمی بیشترین فرونشست دشت‌های استان را مربوط به دشت خانمیرزا دانست و گفت: این دشت هم اکنون با ۷۰ سانتیمتر فرونشست، حاصل برداشت بی رویه آب با ۷۵ میلیون مترمکعب کسری مخزن آب است.
کارشناس حفاظت و بهره برداری از امور آب شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری افزود: ضخامت آبرفتی استان کم و این فرونشست‌ها برای آبخوان‌ها زیان‌بار است، بنابراین اگر چاره‌ای اندیشیده نشود تا چندین سال آینده ذخایر آب زیرزمینی به پایان می‌رسد و با مشکلات شدید آبی مواجه خواهیم شد.
فاطمی گفت: متاسفانه ذخایر آب زیرزمینی روند کاهشی را طی می‌کند، به طوری که کسری مخازن آب زیرزمینی استان بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب است و باید برای کنترل و جلوگیری از فرونشست زمین مخصوصا در اطراف دشت‌ها، سطح ایستابی آن‌ها افزایش یابد.
مدیراداره منابع آب شهرستان شهرکرد همچنین فرونشست زمین در دشت شهرکرد را ۵۶ سانتیمتر اعلام کرد و افزود: این فرونشست که از سال ۱۳۶۵ شکل گرفته، دشت شهرکرد را با ۱۷۰ میلیون مترمکعب کسری مخزن و کاهش ۱۶ متری سطح ایستابی آب مواجه کرده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری از گسترش پدیده فرونشست زمین در این استان خبر داد و گفت: بحران پدیده فرو نشست زمین به گونه‌ای در حال گسترش است که در صورت انجام نشدن اقدامات پیشگیرانه، حتی با صرف هزینه‌های هنگفت، غیر قابل کنترل و جبران خواهد شد.
علی محمدی مقدم افزود: طبق گزارش شرکت آب منطقه‌ای استان و در حالی که اتحادیه اروپا، نشست چهار میلیمتری سالانه زمین را بحران اعلام کرده، دشت شهرکرد ۵۶ سانتیمتر و دشت خانمیرزا بیش از ۷۰ سانتیمتر نشست داشته است.
وی گفت: منابع طبیعی و آبخیز داری استان برای احیای دشت‌ها در سه بخش بیولوژیک - ارتفاعات با ایجاد پوشش گیاهی- بیومکانیک- دامنه‌ها با چاله‌های فصلی- پایین دست با اقدامات سازه‌ای مثل سد‌های خاکی در بالادست حوزه‌ها فعالیت می‌کند.
محمدی مقدم با بیان اینکه یکی از کار‌های امسال منابع طبیعی که قرار است انجام شود هدایت روان آب‌های شهرکرد به دشت شهرکرد است به کشت برخی گونه‌های زراعی آب بر در مناطق مواجه با کم آبی اشاره می‌کند و از کشاورزان می‌خواهد: در شرایط کنونی از کشت محصولات زراعی آب بر خودداری کنند.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: هم اکنون حدود ۲۰ هزار هکتار کشت بهاره در استان انجام می‌شود که نیاز به مصرف آبی بیشتری دارد.
محسن مهدوی افزود: به دلیل دامپرور بودن استان و نیاز غذایی و دامی برخی محصولات آب بر نظیر ذرت، نمی‌توان کشت آن‌ها را محدود یا ممنوع کرد، اما برنامه ریزی جهاد کشاورزی بر مبنای کاهش مصرف یا مصرف بهینه آب است.
وی گفت: ارائه برنامه کشت، ترویج کشت ارقامی که نیاز آبی کمتری دارد همچون یا متوسط رس یا زود رس، کشت نشایی محصولات آب برنظیرسبزی وصیفی، استفاده از آبیاری تیپ برای کاهش راندمان آبیاری، بهره مندی ازکشت‌های متراکم دو ردیف روی یک پشته، افزایش ماده عالی خاک، ایجاد کشت‌های حفاظتی از برنامه‌های جهاد کشاورزی در همین راستا است.
به عنوان راهکار دراز مدت بر مبنای تجربه سایر کشور‌ها چاره‌ای جز اصلاح روش‌های مدیریت منابع آب وجود ندارد و تا زمان باقی است باید به سوی آن حرکت کرد.
نظر شما