ظرفیت های مغفول مانده مالیاتی در لایحه بودجه 99

پژوهش خبری صداوسیما: یکی از محورهای اساسی در حوزه اصلاح ساختار نظام بودجه ­ریزی کشور با رویکرد درآمدزایی پایدار و قطع وابستگی بودجه به نفت، اصلاح ساختار نظام مالیاتی است. طی چند دهه گذشته، از یک­ سو، خلاء قوانین و ساختار معیوب مالیات­ ستانی در کشور و از سوی دیگر، ضعف نهادهای نظارتی بر اجرای قوانین مالیاتی باعث شده تا همچنان نفت نقش اساسی در ایجاد درآمد برای دولت داشته باشد و مالیات، در مرحله بعد از آن قرار گیرد. این در حالی­ است که اصلی ­ترین منبع درآمد دولت­ در اغلب کشورهای پیشرفته بر مبنای مالیات پایه­ گذاری شده و سهم بیش از 90 درصدی را به خود اختصاص می­ دهد. خلاءهای قانونی که منجر به پدیده فرار مالیاتی در کشور شده است، قوانین ناقص و یا عدم وجود قوانین لازم در بخش پایه­ های مالیاتی مختلف از جمله مالیات بر مجموع درآمد، مالیات بر خانه­ های خالی و ...  است که منجر به بی ­عدالتی و شکاف طبقاتی در جامعه می­ شود. معافیت ­های مالیاتی غیرهدفمند و غیر ضرور، سه مسئله اساسی در اصلاح ساختار نظام مالیاتی کشور است که اگرچه همواره بر ضرورت اصلاح و ساماندهی آنها تأکید شده، اما تاکنون عزم و اراده جدی برای اصلاح نظام مالیاتی در کشور شکل نگرفته است. در صورتی که اگر این سه مسئله طی چند سال گذشته به صورت جدی از سوی دولت دنبال می­شد، علاوه بر اصلاح ساختار نظام مالیاتی، به تبع آن اصلاح بخش عمده ­ای از ساختار نظام بودجه ­ریزی کشور نیز صورت می­ گرفت؛ اما متأسفانه تأخیر در اصلاح نظام مالیاتی و ارائه لوایح مربوط به آن به مجلس باعث شده دولت نتواند از ظرفیت ­های مالیاتی در بودجه­ استفاده نماید. از همین رو، در شرایط کنونی ضروری است دولت و مجلس با همکاری یکدیگر علاوه بر ایجاد سازوکاری به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی، بحث گسترش پایه­ های مالیاتی جدید و ساماندهی معافیت ­های مالیاتی را در روند تصویب لایحه بودجه 99 مورد توجه قرار دهند.  

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.

پژوهشگر: فاطمه حسینی