زمین لرزه رویدر باعث ریزش سنگ هایی از کوه به داخل خانه مردم شد.
هر موقع زمین تکان میخورد ترس اهالی ساکن در دامنه کوه رَخ در شهر رویدر هرمزگان را میگیرد. نگران از اینکه زمانی زیر ریزش سنگها مدفون شوند. این حکایت روزهایی است که رویدر میلرزد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس؛ زمین لرزه ۵ و چهار دهم ریشتر در بامداد امروز باعث لغزش سنگهای از کوه به درون منازل مسکونی در این منطقه شد. هر چند به خیر گذشت و تلفاتی نداشت، اما ممکن است زمانی به فاجعه انسانی منجر شود. شهر رویدر از توابع شهرستان بندر خمیر استان هرمزگان با بیش از ۷ هزار نفر جمعیت در معرض خطر ریزش کوه و رانش زمین قراردارد. ۲۰۰خانوار رویدری در خانههای سنگی و گلی چسبیده به "کوه رَخ" این شهر زندگی میکنند. در این کوه تخته سنگهایی با بیش از ۵۰ تن وزن اماده ریزش با یک تکان کوچک هستند. رشته کوه رَخ عمود بر بخشی از شهر است و امکان مقاوم سازی و رهاسازی تخته سنگها وجود ندارد. ۶۰ سال پیش عدهای از ساکنان بی بضاعت و تهیدست شهر رویدر خانههای خود را در امتداد صخرههای عظیم سنگی کوه رَخ ساختند و وارثان آنها نیز به علت فقر و تنگدستی قادر به تغییرمکان محل سکونت آبا و اجدادی خود نبوده اند و همواره در معرض حوادث ناشی از ریزش صخرههای سنگی بزرگ قرار دارند. این تخته سنگها در مواقع زلزله و بارندگی بصورت مقطعی ریزش میکند. سایه ترس بر سر مردم رویدر عضو شورای اسلامی شهر رویدر میگوید: سالانه بیش از ۶ زمین لرزه در این شهر رخ میدهد و زمین لرزههای بندرعباس و بندرخمیر نیز در این شهر احساس میشود. عبدالسلام جمالی میافزاید:سال ۸۵ زلزلهای به بزرگی ۵ و ۸ دهم ریشتر نیز خسارت فراوان به خانههای مسکونی وارد کرد و به مجروح شدن چند نفر منجر شد. جمالی با اشاره به اینکه رگبارهای تابستانی سیل آسا در رویدر بیشتر اوقات موجب رانش زمین میشود میگوید: رانش کوه چند سال پیش موجب مرگ یک نفر در این شهرشده است. به گفته وی در زمان بارشها اهالی منازل پای کوه رخ در سالنهای ورزشی اسکان داده میشود و پس از رفع خطر دوباره به خانه هایشان باز میگردند. احساس خطر زمانی بیشتر احساس میشود که نگاهی به وضعیت زمین لرزهها در هرمزگان بیندازیم. بیش از ۳۰ گسل فرعی، غرب تا شرق هرمزگان را در برگرفته است. عبدالحمید سعدینی سرپرست مدیریت بحران استانداری هرمزگان میگوید: تقاطع دو گسل مکران و زاگرس موجب لرزه خیزی هرمزگان شده است. از ابتدای امسال بیش از ۱۲۰ زمین لرزه بالای ۴ ریشتر در هرمزگان رخ داده است و به علت گنبدهای نمکی و ساختار زمین شناسی سست در استان همواره شدت تخریب زلزلهها بالا میرود. شهر رویدر نیز در روی یکی از گسلهای خطرناک زلزله قرار دارد. غلام زاده استاد زلزله شناسی دانشگاه هرمزگان میگوید:شهر رویدر در غرب استان هرمزگان بر روی گسل فعال زاگرس قرار دارد و همانند سایر شهرهای استان در خطر وقوع زمین لرزههای بزرگ است به گونهای که در سالهای ۹۰ و ۸۹ شاهد وقوع زمین لرزههای بزرگی در مقیاس چهار و ۷ دهم ریشتری در بخش رویدر بوده ایم. از ابتدای سال تا کنون بیش از ۵۰ زلزله با قدرت ۳ ریشتر شهر رویدر را لرزانده است. زلزلههایی که کانون آن شهر فین و بندر خمیر و بستک است نیز رویدر را میلرزاند. مردم رویدر سالها در سایه ترس زیسته اند و هر روز حادثهای در گوشه و کنار ایران میشنوند ترس وجودشان را میگیرد. رضا شهروند رویدری میگوید: همه هرمزگانیها از زلزله وحشت دارند، اما ما رویدریها هر شب از ترس اینکه صبح دیگر بیدار نشویم کابوس میبینیم. خانم رئوفی یک شهروند دیگررویدری هم میگوید: از آسمان ابری میترسیم. دعا میکنیم باران نیاید تا سنگی از کوه بر سرمان نیفتد. در حالیکه به علت خشکسالی نیازمند بارانیم. معاون عمرانی استانداری هرمزگان و نایب رئیس شورای هماهنگی مدیریت استان هرمزگان میگوید: نوع بافت شهر رویدر چه از نظر شهری و چه از نظر زمین شناسی مشکلاتی دارد. رضا مدرس میافزاید:این شهر در درهای قرار گرفته که در یک سمت محل عبور آب است و در سمت دیگرش شیبی قرار دارد که مستعد ریزش سنگ است. وی ادامه میدهد: خانههای شهر رویدر در ارتفاع کوه یا پای شیب قرار گرفته اند.
راهکار؛ فرار یا قرار مدیریت بحران کشور راهکار را جابجایی این خانوارها و انتقال آنها به مکان امن اعلام کرده است. پیشنهادی که بیش از ۷ سال از اعلام ان میگذرد. پیشنهادی که با استقبال مردم همراه نبوده است و تنها ۱۰ خانوار از ۱۰۰ خانوار با این طرح همراهی کرده اند. شهاب حسینی معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هرمزگان میگوید: زمین رایگان به خانوارها تحویل داده شده، اما استقبالی صورت نگرفته است. وی میافزاید: این بنیاد همچنین آماده ارائه تسهیلات ۴۰ میلیون تومانی برای ساخت خانههای جدید دارد. روشن است که کارهای پیشگیرانه هزینه و تلفات کمتری دارد و با توجه به زلزله خیز بودن منطقه این مهم باید هر چه سریعتر صورت گیرد و مسئولان استان باید این امر را در اولویت کاری خود قرار دهند. شهرداری رویدر در اقدامی پیش گیرانه حریم ۶۰ متری از کوه برای جلوگیری از ادامه ساخت و سازها در نظر گرفته است. بی شک زلزله خیز بودن منطقه، ناپایداری کوه، رانش زمین در هنگام بارندگی و جدا شدن تخته سنگها و سقوط آن بر روی منازل باعث بروز تلفات جانی و مالی به شهروندان شده و در صورت تداوم بی توجهی ها، فاجعه انسانی در پیش خواهد بود. طرحهای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز پس از ۷ سال به علت بضاعت کم، توان پرداخت مردم بی نتیجه مانده است. رحمان شهروند رویدری که زندگی خود را با کارگری میگذراند میگوید: زندگی روزمره خانواده ام را با سختی میگذرانم پس چطور میتوانم پول ساخت منزل جدیدی را پرداخت کنم؟! شهردار رویدر میگوید: طرح جدیدی برای جابه جایی مردم از دامنه کوه رخ اجرا شده است و به نظر میر سد با استقبال مردم همراه شود. جعفری میافزاد: در این طرح شهرداری خانههای مردم رابا قیمت کارشناسی از آنها خریداری میکند و زمین رایگان نیز به آنها تحویل میدهد. وی میگوید: تاکنون خانههای ۳۰ نفر خریداری شده است و با این پول میتوانند خانههای جدید و امن بسازند و با ادامه این طرح تا پایان سال ۹۹ همه این خانوارها جابه جا میشوند. آنچه اجرای این طرح را سریع و با موفقیت اجرا میکند تامین اعتبار برای شهرداری جوان و تازه تاسیس رویدر است و نیاز است با مصوبه استانی در جلسه مدیریت بحران استاندرای این طرح تداوم یابد. استانداری هرمزگان همچنین بیش از یک میلیارد تومان از محل درامدهای آلایندگی برای جابه جایی منازل اختصاص داده است. بودجهای که کفاف نمیدهد. سعیدنی مدیر کل مدیریت بحران استانداری هرمزگان میگوید: درتلاش هستیم با فراهم کردن زیرساختهای بررق و آب مشکل جابه جایی اهالی را حل کنیم امری که با وجود راه اندازی آب شیرین کن به احتمال زیاد به زودی رفع میشود. مسئولان لابد میدانند زندگی این ۷ هزار نفر رویدری به مویی بسته است؛ و آنچه درمدیریت بحران مهم است مدیریت بحران قبل از وقوع است.