نگراني متحدان آمریکا از احتمال خروج این کشور از ناتو

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: برای نزدیک به چهار سال، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا علناً به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) حمله کرده و با عصبانیت از اعضای این سازمان خواستار پرداخت هزینه‌های بیشتر برای تامین دفاع جمعی اروپا شده است. ولی به گفته کسانی که با گفتگو‌ها آشنا هستند، ترامپ در بحث‌های خصوصی و غیرعلنی پا را فراتر گذاشته و بار‌ها و بار‌ها در مورد خروج کلی از این اتحاد نظامی ۷۱ ساله صحبت کرده است.
در دوره دوم ریاست جمهوری، ترامپ ممکن است فرصت خود را بدست آورد. اظهارات اخیر مقامات ارشد امنیت ملی سابق دولت ترامپ به افزایش ناراحتی‌ها در کنگره و سراسر اروپا کمک کرده است. این اظهارات به این سناریو دامن می‌زنند که بر اساس آن ترامپ به سبب جسارت ناشی از پیروزی مجدد در انتخابات و احاطه کردن خود با یک تیم بی تجربه امنیت ملی، سرانجام به تضعیف یا حتی پایان دادن به عضویت ایالات متحده در ناتو اقدام کند.
این مقامات پیشین هشدار می‌دهند که چنین اقدامی یکی از بزرگترین تغییرات استراتژیک جهانی در طول نسل‌های اخیر و یک پیروزی بزرگ برای ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه خواهد بود.
اگرچه می‌دانستیم که ترامپ از سال ۲۰۱۸ به خروج ایالات متحده از پیمان آتلانتیک ابراز علاقه کرده، اما شواهد جدیدی از تفکر او در آستانه انتخابات نوامبر ظاهر شده است.
تابستان امسال، جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی ترامپ، کتابی منتشر کرد که در آن گفته شده رئیس جمهور مکررا گفته است که می‌خواهد از این اتحاد نظامی خارج شود. ماه گذشته، بولتون به یک روزنامه اسپانیایی گفت که ترامپ ممکن است در ماه اکتبر در اقدامی با هدف ایجاد شگفتی و حیرت، قصد خود را برای خروج از ناتو در دوره دوم ریاست جمهوری اعلام کند.
در کتابی که این هفته توسط مایکل اس اشمیت خبرنگار نیویورک تایمز منتشر شد، وی نوشت که جان اف کِلی رئیس دفتر سابق ترامپ، که یک ژنرال بازنشسته چهار ستاره است، به دیگران گفته است که "یکی از سخت‌ترین وظایفی که وی در قبال ترامپ با آن روبرو بود تلاش برای جلوگیری از خروج وی از ناتو بود. " یک نفر که صحبت آقای کِلی را در محیط‌های خصوصی شنیده است، تأیید می‌کند که چنین اظهاراتی بیان شده است.
اگرچه رئیس جمهور آمریکا به طور معمول شکایت دارد که سایر اعضای ناتو باید هزینه‌های بیشتری را برای دفاع بپردازند - ترامپ علنا تهدید به ترک آن نکرده است. هفته گذشته در جریان برگزاری کنوانسیون سراسری جمهوری خواهان، وی با افتخار از فشار آوردن به سایر اعضای ناتو برای افزایش بودجه دفاعی شان صحبت کرد، اما پیشنهاد نکرد که تغییرات بزرگتری برای ناتو در ذهن دارد. در برنامه کاری ۵۰ ماده‌ای که توسط ستاد انتخاباتی ترامپ ماه گذشته منتشر شد، اشاره خاصی به ناتو نشده، ولی در آن گفته شده است که از متحدان آمریکا در ناتو خواسته می‌شود سهم بیشتری را برای دفاع خود بپردازند.
روز چهارشنبه، ترامپ در کارولینای شمالی در مراسم بزرگداشت هفتاد و پنجمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم صحبت کرد، اما هیچ اشاره‌ای به ادامه رابطه امنیتی آمریکا با قاره اروپا نکرد.
طی چند ماه گذشته، نهاد‌های امنیتی در واشنگتن و اروپا برای مدت کوتاهی نفسی به راحتی کشیده و نتیجه گرفته اند که بعید است ترامپ پیش از پایان این دوره خود، اصول اساسی اتحاد ناتو را به چالش بکشد. اما با نزدیک شدن به انتخابات، کارشناسان می‌گویند اضطراب در حال افزایش یافتن است.
توماس رایت، مدیر مرکز ایالات متحده و اروپا در موسسه بروکینگز، که اندیشکده‌ای در واشنگتن است، گفت: "این یک خطر واقعی است. ما از اظهارات آقای کلی و بولتون می‌دانیم که ترامپ می‌خواست در دوره اول خیلی جلوتر برود. ترامپ اگر احساس کند که در انتخابات کاملاً مورد تأیید قرار گرفته است و مردم سیاست‌های او را تأیید کرده اند، فکر می‌کنم بتواند به طور موثری از ناتو خارج شود. "
به احتمال زیاد کنگره تلاش خواهد کرد تا جلوی برنامه ترامپ برای خروج از ناتو را بگیرد، اما کارشناسان معتقدند که وی می‌تواند از راه‌های دیگر ضربه‌ای مهلک به این سازمان وارد کند. یکی از این موارد، تضعیف یکی از مواد مربوط به معاهده اصلی ناتو یعنی ماده ۵ است که خواستار دفاع جمعی همه اعضای سازمان شده است. روسای جمهور قبلی آمریکا این ماده را به عنوان وعده دفاع از هر عضوی در برابر حملات نظامی تفسیر کرده اند، اما ترامپ این ماده را زیر سؤال برده است.
توماس رایت گفت: "او می‌تواند این ماده را دوباره تفسیر کند و بگوید من فقط می‌توانم نامه‌ای شدید اللحن ارسال کنم. "
خورخه بنیتز، یکی از اعضای ارشد شورای آتلانتیک، که اندیشکده‌ای در واشنگتن است، خاطرنشان کرد که دولت ترامپ در ماه ژوئیه از برنامه‌های خود برای خروج ۱۲ هزار نظامی آمریکایی از آلمان، به عنوان قلب استراتژیک (راهبردی) پیمان ناتو، خبر داد.
آقای بنیتز گفت مقامات اروپایی "تشدید گام‌های منفی را مشاهده می‌کنند و قطعاً نگرانند که آیا این الگوی منفی در صورت انتخاب مجدد ترامپ ادامه خواهد یافت یا نه. "
در کنگره، دموکرات‌ها بر روی مسائل امنیتی متمرکز شده اند و می‌گویند انتخاب مجدد ترامپ می‌تواند رابطه بین آمریکا و اروپا را که برای نسل‌های متوالی به واسطه نقش دو جانبه واشنگتن به عنوان رهبر و محافظ قاره اروپا تعریف شده است، تغییر دهد.
دیپلمات‌های اروپایی هنگام صحبت در این زمینه بسیار محتاط هستند و از تحریک کردن ترامپ هراس دارند. یکی از سفرای کشور‌های ناتو حاضر به اظهارنظر در مورد یک وضعیت فرضی نشد. اما افرادی که با این دیپلمات‌های ارشد صحبت کرده اند، می‌گویند پیروزی ترامپ یک حس جدید در ارتباط با شرایط اضطراری را در سراسر اروپا ایجاد خواهد کرد.
رئیس جمهور آمریکا به توانایی هدایت و فرماندهی خود در زمینه امنیت ملی اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده است. وی زمانی خود را در احاطه شخصیت‌های با اراده و قدرتمند قرار می‌داد تا به او در پیدا کردن مسیر جنگ و دیپلماسی کمک کنند، ولی اکنون بیشتر به مشاوران کم تجربه‌ای متمایل است که اراده کمتری برای به چالش کشیدن او دارند.
بولتون که از بسیاری جهات یک فرد سنت شکن است، معتقد به پیمان آتلانتیک است و گفته است که از صحبت‌های ترامپ مبنی بر ترک این پیمان وحشت زده شده بود. بولتون در کتاب خود می‌نویسد که چگونه رئیس جمهور آمریکا درست قبل از سفر سال ۲۰۱۸ به مقر ناتو در بروکسل، در اظهاراتی گفت "ما از این پیمان خارج خواهیم شد و از کشور‌هایی که تعهدات خود را در هزینه‌های دفاعی انجام نمی‌دهند، دفاع نمی‌کنیم. (بولتون گفت آماده بود که اگر ترامپ این اظهارات را بیان کند از مقام خود استعفاء دهد. او و سایر مقامات توانستند ترامپ را از این امر منصرف کنند.)
از آن زمان به بعد، ترامپ تصمیم گرفت که به اعضای ناتو فشار بیاورد تا به تعهد جمعی خود مبنی بر صرف کردن حداقل ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی شان در اموردفاعی پایبند باشند، کاری که اکنون فقط آمریکا و هشت عضو دیگر انجام می‌دهند.
ترامپ در گذشته اشاره کرده که ممکن است آمریکا از کشور‌هایی که هدف تعیین شده این پیمان نظامی را در بخش هزینه‌های دفاعی برآورده نمی‌کنند، دفاع نکند.
کنستانزه استلزنمولر، یکی از اعضای ارشد موسسه بروکینگز که در روابط با آلمان تخصص دارد، گفت که ترامپ می‌تواند به سادگی این امر را به سیاست ایالات متحده تبدیل کند و از این طریق خلائی را در بحث دفاع جمعی ناتو ایجاد کند.
وی گفت: "بنابراین، با فرض وجود دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، حتی اگر رئیس جمهور آمریکا یک روز صبح (ناگهان) تصمیم نگیرد که از ناتو بیرون بیاید، روش‌های مختلفی وجود دارد که وی می‌تواند به این پیمان آسیب برساند. "