تاخیر سی ساله در اجرای یک پروژه

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، اجرای این طرح مطابق با اهداف تعیین شده برای آن، می‌تواند قزوین را به یکی از قطب‌های گردشگری-مذهبی در کشور تبدیل کند.

 بنای امامزاده حسین(ع) یکی ازمشهورترین امامزاده‌های ایران از زیباترین بنا‌های تاریخی قزوین است و قدمت آن به دوره صفوی باز می‌گردد. تزیینات، آینه‌کاری، کاشی‌کاری و دیگر هنر‌های به کار رفته در آن بسیار تماشایی و دیدنی است.

 این بقعه به علت اهمیت تاریخی، معماری و تزیینات خود در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۹ به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و یکی از قدیمی‌ترین مزار‌های ایران و مشهورترین و با شکوه‌ترین مکان زیارتی شهر قزوین به حساب می‌آید.

بازسازی امامزاده حسین توسط شاه طهماسب صفوی

پس از اینکه شاه طهماسب صفوی، قزوین را به عنوان پایتخت صفویان انتخاب کرد؛ توجه ویژه‌ای به امامزاده حسین(ع) نشان و دستور بازسازی آن را داد.

در زمان قاجار نیز تغییراتی در سازه آرامگاه به وجود آمد. گنبد این امامزاده در زمان فتحعلی شاه قاجار و به دستور او تعمیر شد و زمانی که ناصرالدین شاه در سفری از قزوین گذر می‌کرد، فرمان ساماندهی محوطه امامزاده را صادر کرد.

 این آستان مقدس علاوه بر اینکه مهم‌ترین قطب مذهبی شهر قزوین است، بقعه آن نیز یک بنای تاریخی ارزشمند به شمار می‌رود و به لحاظ گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که تقریبا بیشتر گردشگران در سفرخود به این شهربه زیارت این بارگاه مقدس می‌روند.

 آغاز طرح ساماندهی و توسعه آستان امامزاده حسین(ع) از دهه ۷۰

از دهه ۷۰ طرح ساماندهی و توسعه آستان امامزاده حسین(ع) برای استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی، گردشگری و اقتصادی مطرح شد، ظرفیتی که در آن ایجاد مراکز رفاهی شامل مراکز تجاری، کتابخانه، درمانگاه و سالن غذاخوری پیش بینی و اجرای این طرح در سال ۹۰ با مشارکت چندین دستگاه اجرایی آغاز شد.

اما نیاز به منابع مالی قابل توجه، مشارکت همزمان چندین دستگاه و مشخص نبودن یک متولی اصلی و گستردگی ابعاد طرح، موجب شده تا روند اجرای این طرح تاکنون به کندی پیش برود.

 همین کندی اجرای طرح باعث شد تا مسئولان چند دستگاه ذیربط را با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی دور هم جمع کند بطوریکه مهدی عبوری دراین نشست که در ماه گذشته برگزار شد گفت: زیبنده یک استان نیست که یک مشکل ۳۰ سال زمان برده باشد لذا پروژه امامزاده حسین(ع) شهر قزوین باید در اسرع وقت مرتفع شود.

اختصاص ۸۵ میلیارد تومان برای امازاده حسین(ع)

عبوری همچنین قول داد برای تملک ۷۴ پلاک باقیمانده در طرح ساماندهی و توسعه امامزاده حسین ۸۵ میلیار تومان نیاز است که این مبلغ را تامین خوهیم کرد.

 معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین قول مساعد داد که وزارت راه و شهرسازی هزینه مرمت و بازسازی صحن ۱۱ هزار متر مربعی این مکان را نیز عهده‌دار خواهد شد.

 او اضافه کرد: موضوع مهم در بخش توسعه و مرمت این مکان مقدس باید در وهله نخست انجام تملکات باقیمانده باشد و سپس مرمت و احداث صحن اصلی آن عملیاتی شود تا در دهه مبارک فجر شاهد بهره‌برداری از آن باشیم.

بگفته عبوری یکی از مشکلات موجود نبود تصمیم‌گیری واحد شهری در برنامه‌ها است که این مسئله با هم‌اندیشی دستگاه‌ها باید مرتفع شود.

آن طور که رئیس شورای شهر قزوین هم می‌گوید: در سال ۱۳۹۵ اولین مرحله اجرای عملیاتی ساماندهی امامزاده حسین(ع) در حدود ۳۰ هکتار برآورد شده که در مرحله نخست ۱۸ هکتار بررسی شد.

خریداری ۱۵۹ پلاک

به گفته حشمت الله داودی، از ۲۳۰ پلاک قرار گرفته در محدوده ضلع شرقی و غربی امامزاده حسین(ع) ۱۵۹ پلاک تملک شده و ۱۱ واحد تجاری هم در این محدوده قرار گرفته است.

او می‌گوید: این طرح یک طرح مشارکتی است که برای تملک آن، حدود ۷۰ میلیارد تومان در چند سال گذشته در نظر گرفته شده بود که باید ۵۰ درصد راه راه و شهرسازی، ۲۰ درصد شهرداری، ۱۵ درصد اوقاف و ۵ درصد میراث فرهنگی بودجه مورد نیاز را تامین می‌کردند.

رئیس شورای شهر قزوین می‌گوید: با توجه به برآورد سال‌های گذشته و افزایش قیمت زمین و مسکن قطعاً این طرح نیاز به بودجه بیشتری دارد که درصدد هستیم مرحله اول که تملک بود به اتمام برسد و مرحله دوم که اجرایی است آغاز شود.

 داودی می‌افزاید: در شورای شهر این طرح را از حالت گستردگی خارج کردیم، اولویت را روی ضلع غربی که تعدادی واحد تملک نشده گذاشتیم و قرار شد همین قسمت اجرای بشود که در این بخش حدود ۷۰ پلاک مانده تا تملک شود.

 رئیس شورای شهر قزوین اعتقاد دارد، برای جلوگیری از سواستفاده‌های احتمالی و دلالی بازی‌ها، خرید و فروش در محدوده و اطراف امامزاده حسین(ع) ممنوع شده و قرار شد طی بخشنامه‌ای سازمان ثبت اسناد و حتی بنگاه‌های املاک در آن محدوده اعلام شود و حتی اگر معامله‌ای انجام شود؛ همان مالک اولیه به عنوان مالک اصلی شناخته شود.

 برنامه زمان‌بندی شده لازمه اجرای طرح توسعه امامزاده حسین(ع)

دادستان عمومی و انقلاب قزوین نیز می‌گوید: باید برای پیشبرد طرح توسعه امامزاده حسین(ع) باید برنامه زمان‌بندی شده تهیه شود و برای جلوگیری از نقل و انتقال پلاک‌ها، باید با اداره کل ثبت اسناد هماهنگی‌ها لازم انجام می‌شود.

 محمد قاسمی می‌افزاید: برای جلوگیری از ضرر مردم باید مبالغ تعیین شده سریع پرداخت شود حتی اگر بشود در محل‌های هم جوار خانه‌ای با همان ابعاد برای مالکان خریداری شود.

طبق قانون کارشناسی‌ها به مدت ۶ ماه اعتبار دارد که با توجه به شرایط اکنون باید آن را به ۱۵ روز کاهش داد، این نکته‌ای است که دادستان بر آن تاکید دارد.

به گفته قاسمی، طرح توسعه باید با رضایت انجام شود و با مبالغی که با شرایط امروز بازار به افراد پرداخت می‌شود، قطعا خیلی از این افزاد نمی‌توانند خانه خریداری کنند. ما در بحث ساماند هی این بارگاه، می‌خواهیم کار اعتقادی انجام دهیم لذا زمین و پلاکی که از افراد خریداری می‌شود باید رضایت آنان را فراهم کنیم.

صحبت‌های دادستان زمانی مهم‌تر می‌شود که قافله باشی یکی از ساکنان اطراف امامزاده حسین(ع) قزوین می‌گوید: با مبلغی که برای خرید واحد مسکونی به ما پرداخت می‌شود، قادر نیستیم در هیچ منطقه از قزوین واحدی با ابهاد خیلی کوچکتر خریداری کنیم.

در شرایط اقتصادی موجود اهالی این منطقه که واحدهایشان تملک شده باید ملبغ مناسبی در دست داشته باشند تا بتوانند برای خود یک سرپناه در گوشه دیگر شهرخریداری کنند.

دادستان می‌گوید: بعضی از خانواده‌ها با توجه به اینکه برخی پلاک‌ها خریداری و رهاسازی شده در وضعیت نامناسبی زندگی می‌کنند، معتادان متجاهر جمع می‌شوند؛ با بازنگری‌هایی که صورت گرفته طرح باید به شکل جامع اجرا شود تا مزاحمتی برای مردم ایجاد نشود.

 تحقق بودجه بازآفرینی شهری کلید سرعت ساماندهی امامزاده حسین(ع)

نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی هم می‌گوید: توجه خوبی به موضوع بازآفرینی شهری و نوسازی شده است و بر این اساس مذاکرات خوبی با آقای اسلامی، وزیر راه و شهرسازی هم انجام شده است.

به گفته فاطمه محمد بیگی، در بودجه سال ۹۹ مبلغ ۵۰ میلیارد تومان برای بازآفرینی شهری به استان قزوین اختصاص یافت که از این مبلغ فقط ۸ میلیارد تومان آن محقق شده است.

 او می‌افزاید: تملک اراضی و خانه‌های باقیمانده اطراف امامزاده حسین(ع) با تأمین اعتبار به زودی صورت می‌گیرد و ملک آن منطقه بالاتر از نرخ عادلانه خریداری می‌شود تا مالکان هم ضرر نکنند و هم مایل به فروش املاکشان باشند.

محمد بیگی عنوان می‌کند: قرار شده پلاک‌های باقی مانده با بودجه تخمینی اولیه ۸۴ میلیارد تملک شود که با توجه به افزایش قیمت‌ها و قول مساعد معاون عمرانی استاندار بیش از مقدار بودجه اختصاص خواهد یافت.

 مردم نباید هزینه طرح‌ها و سیاست‌های دولت را پرداخت کنند

دیگر نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی هم می‌گوید: اجرای طرح‌های نوسازی بافت‌های ناکارامد بیش از ۳۰ سال است به سرانجام نرسیده و ما با طرح‌های نیمه تمام موجب نارضایتی مردم و ساکنان این محلات قدیمی و با اصالت شده‌ایم.

 لطف الله سیاهکلی می‌افزاید: معارض باید خود را اثبات کند و اگر در این عرصه قانون ایراد دارد بگویید ما در مجلس آن را اصلاح کنیم.

 سیاهکلی اضافه می‌کند: چطور وقتی یک زمین یا ملکی به واسطه اجرای یک طرح از ارزش بیشتری برخوردار شده و مرغوب می‌شود بلافاصله دولت سهم خود را می‌گیرد، اما وقتی با همین طرح‌ها یک محله و جمعی از مردم متضرر شده و آسیب می‌بینند از سوی دستگاه‌های دولتی این ضرر جبران نمی‌شود.

نماینده مردم قزوین البرز و آبیک در مجلس می‌گوید: وقتی دور یک محدوده مسکونی وشهری خط کشیدیم که بافت تاریخی است چرا باید میراث یک قاعده و شهرداری یک قاعده تعریف کند تا یک محله آباد و بااصالت را دچار آسیب و مردم را گرفتار سیاست‌های غیرمنطقی و اشتباه خود کنیم.

بگفته سیاهکلی سال‌هاست مردم اصیل قزوین که در محلات با هویت زندگی می‌کنند به واسطه طرح‌های ما از زندگی عادی خود هم عاجز شده‌اند و قادر به تصمیم‌گیری در مورد ملک خود نیستند.

 نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در خانه ملت می‌افزاید: وقتی میراث می‌گوید در بافت ناکارآمد دو طبقه بیشتر احداث نشود، اما ۱۰۰ متر جلوتر مجازند ۴ طبقه بسازند و ما این حق را گرفتیم و مالکان را متضرر کردیم باید دولت خسارت بدهد ومابه‌التفاوت را پرداخت کند.

سیاهکلی اضافه می‌کند: ۵۲۰ هکتار بافت تاریخی در شهر قزوین داریم که باید یک بار برای همیشه تعیین تکلیف شود و مردم را از این وضعیت خارج کنیم.

 تعهد دستگاه‌ها به توسعه ساماندهی امامزاده حسین(ع) سرعت می‌بخشد

مدیرکل راه و شهرسازی می‌گوید: از تعهد ۳۰ میلیارد تومانی وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۳۹۲، پانزده میلیارد مربوط به سازمان ملی زمین و مسکن بود و ۱۵ میلیارد هم بر عهده شرکت عمران و بهسازی بود.

به گفته مبارک قدم، تعهدات سازمان ملی زمین و مسکن در سال ۹۲ کامل انجام شده و تعهدات شرکت عمران و بهسازی هم بخشی انجام شده است.

مدیرکل راه و شهرسازی می‌گوید: با توجه به اختیاراتی که به شهرداری داده شد؛ برای تملک زمین با زمین‌های سرمایه‌ای که از سال‌های قبل به شهرداری واگذر شده بود، قرار بر تهاترشد.

مبارک‌قدم بر کاهش زمان کارشناسی‌ها تاکید دارد و می‌گوید: اگر در مدت تعیین شده مبالغ برای خرید پلاک‌ها پرداخت نشود دوباره باید کارشناسی انجام شود.

به گفته او، بعد از خریدن املاک سند به نام دولت صادر می‌شود و بعد از آن به بهره بردار واگذار خواهد شد.

 امامزاده حسین(ع) نماد تاریخی و هویت مذهبی قزوین

با توجه به ظرفیت‌های این بقعه متبرکه، گردشگری مذهبی جزو اولویت‌ها است و در خصوص ساماندهی پیرامون امامزاده حسین(ع) هیچ نوع مغایرتی در رابطه با بافت تاریخی نداریم و می‌توان یک قطب گردشگری در کشور به وجود آورد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان این را می‌گوید: میراث فرهنگی تمام همکاری‌های لازم را با دستگاه‌های مربوط به این پروژه انجام خواهد داد تا نفع عمومی شامل حال مردم استان و کشور شود.

خزائلی می‌افزاید: میراث فرهنگی مشغول بازسازی بقعه امامزاده حسین(ع) است و موضوع گردشگری مذهبی و توجه به ظرفیت‌های این امامزاده، یکی از اولویت‌های استان محسوب می‌شود.

به گفته وی، توسعه امامزاده حسین(ع) هیچگونه تعارضی با قوانین موجود در زمینه بافت‌های تاریخی در شهر قزوین ندارد و امامزاده حسین(ع) می‌تواند قطب گردشگری باشد.

او عنوان می‌کند: ما تمامی همراهی و همکاری را با دستگاه‌های مربوطه انجام خواهیم داد تا ساماندهی مناسبی پیرامون امامزاده حسین(ع) انجام شود.

 تاکید بر تشکیل کارگروه ساماندهی امامزاده حسین(ع) قزوین

رئیس کل دادگستری استان نیز می‌گوید: کارگروهی با عضویت ادارات مربوط و نماینده دادستان تشکیل شود و هزینه‌های لازم را در تملک املاک باقیمانده و نظارت بر انجام امور در طرح ساماندهی امامزاده حسین(ع) انجام دهد.

حجت الاسلام قدرتی می‌افزاید: طرح ساماندهی این امامزاده یک همت دست‌جمعی می‌خواهد لذا ضروری است کارگروهی تشکیل شود تا همه کارکرد‌ها و هزینه‌ها در جای خود استفاده و بر مجموعه شهرداری، اوقاف، میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و سایر دستگاه‌های مربوطه نظارت داشته باشد.

حجت الاسلام قدرتی عنوان می‌کند: اولویت اجرای این طرح آن است که باید تملک تمامی پلاک‌ها و اسنادی که به نام شهرداری است به نام امامزاده حسین(ع) شود و اسنادی که در جریان تملک به نام شهرداری، راه و شهرسازی وسایرادارات شده به نام این بقعه متبرکه طبق مقررات منتقل وتمام طرح‌ها در این جهت در اراضی تملک شده اجرا شود.

 حل و فصل مشکلات مردم منطقه امامزاده حسین(ع)

استاندار قزوین هم می‌گوید: رعایت حقوق عمومی مردم در تصمیم‌گیری‌های مسئولان اجرایی باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

به گفته هدایت الله جمالی پور، اگر قرار است برای توسعه یک مکان، اقدام به تملک واحد‌های مسکونی آن منطقه کنیم، بهتر است قبل از این کار مکانی را به ارزش افزوده همان منطقه در نظر بگیریم و سپس با واگذاری آن به شهروندان، جلوی خسارت و ضرر‌های احتمالی آنان را بگیریم.

 جمالی پور می‌افزاید: میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نباید تنها به بخش گردشگری اکتفا کرده و باید در بخش میراث و حفظ و نگهداری از آثار تاریخی نیز گام‌های اساسی بردارد.

 به گفته وی، در بخش توسعه و مرمت صحن امامزاده حسین(ع) باید اقدامات جدی‌تری نسبت به گذشته صورت گیرد و مشکلات مردم منطقه تا ۲ ماه آینده نیز حل و فصل شود چرا که می‌توانیم با اقتصادی کردن طرح، منافع زیادی را بدون کمک مالی دولت برای این شهر و استان ایجاد کنیم و شورای عالی شهرسازی نیز برای بازنگری چنین طرح‌هایی باید مصلحت منطقه را نیز مورد بررسی دقیق‌تر قرار دهد.

از روند ساماندهی امامزاده حسین(ع) ناراضی هستیم

 معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین هم می‌گوید: از روند اجرا و ساماندهی بقعه متبرکه امامزاده حسین(ع) اصلاً راضی نیستیم و باید دستگاه‌های اجرایی به تکالیف و وظایف خود در این طرح با سرعت بیشتری عمل کنند.

 علی فرخزاد می‌افزاید: باید متولیان این طرح از جمله راه و شهرسازی، شهرداری، میراث فرهنگی، اوقاف و کارگزار طرح، زمانی را مشخص کنند تا سازوکار نهایی برای تملک ۷۱ پلاک باقی‌مانده اتخاذ گردد.

فرخزاد با اشاره به راهکار‌های مختلف برای اجرای طرح تملک پلاک‌های باقی‌مانده در طرح، افزود: یکی از راه‌کار‌های مؤثر این است که در پلاک‌های همجوار این طرح واحد‌های مسکونی جایگزینی را شناسایی کنیم و به عنوان گزینه معوض به مالکان پیشنهاد دهیم تا بتوانیم این واحد‌های مسکونی را جایگزین همان پلاک‌هایی کنیم که باید تملک شوند.

وی اضافه می‌کند: همچنین شهرداری قزوین می‌تواند اراضی و زمین‌های خامی را مشخص کند که بتوانیم به عنوان جایگزین ۷۱ پلاک باقی‌مانده به مالکان آن‌ها پیشنهاد دهیم.

معاون عمرانی استاندار می‌گوید: به هرحال اگر قرار است در ازای ملک به مالکان، پول نقد داده شود، باید بودجه و اعتبار لازم به سرعت در اختیار کارگزار قرار گیرد تا بتوان حداکثر ظرف یک هفته بعد از توافق کارگزار با مالکان، ثمن معامله را پرداخت کرد و مالک هم بتواند بلافاصله پلاک مسکونی مشابهی را جایگزین پلاک فروخته شده کند.

دهه فجر پایان خریداری پلاک‌های تملک شده امامزاده حسین(ع)

آن طور که معاون عمرانی استاندار می‌گوید: باید تا ۲۲ بهمن همه پلاک‌ها خریداری شود و طرح ساماندهی امامزاده حسین اجرایی شود.

معاون عمرانی استاندار عنوان می‌کند: با توجه به تورم و افزایش قیمت زیادی که در حوزه ملک و مسکن اتفاق افتاده، باید واحد‌ها یا زمین‌های مسکونی پیرامون امامزاده حسین(ع) را ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر از قیمت کارشناسی خریداری کرد تا مالکان آن‌ها بتوانند با این پول زمین یا خانه جایگزینی را در جای دیگری از شهر قزوین تهیه کنند.

معاون عمرانی استاندار می‌افزاید: اداره کل راه و شهرسازی زمین‌هایی را به ارزش حدود ۹ میلیارد تومان برای تامین پول تملک پلاک‌های ملکی اطراف امامزاده حسین(ع) در اختیار شهرداری گذاشته که شهرداری حدود یک سال پیش این زمین‌ها را فروخته و در جای دیگری هزینه کرده است.

به گفته فرخزاد، با توجه به اینکه قیمت این زمین‌ها ظرف یک سال اخیر ۲ برابر شده، شهرداری باید در مدت یک ماه این ۹ میلیارد تومان را به راه و شهرسازی برگرداند، بنابراین مجری طرح باید با این دیدگاه که این بودجه را در اختیار دارد، مذاکرات با مردم برای انجام تملک‌ها را شروع کند.

طرح توسعه و ساماندهی امامزاده حسین(ع) حدود سه دهه سابقه دارد که با اجرای طرحی به وسعت ۱۸ هکتار آغاز شده، اما به دلیل تامین نشدن اعتبار و برخی مشکلات دیگر طی این سال‌ها پیشرفت فیزیکی چندانی نداشته است.

 همانگونه که در گزارش به آن اشاره شد در این طرح، تملک ۲۳۰ پلاک مسکونی و ۱۱ پلاک تجاری مصوب شده بود که تاکنون ۱۵۹ پلاک، تملک شده و ۷۱ پلاک باقی مانده است.

همت دستگاه‌ها در ساماندهی امامزاده حسین(ع) و تبدیل به قطب گردشگری

آستان امامزاده حسین(ع) از شاخص‌ترین مکان‌های گردشگری مذهبی استان قزوین به شمار می‌رود و از دوره صفوی تاکنون بسیاری از بزرگان و شخصیت‌های قزوینی نیز در جوار این امامزاده به خاک سپرده شده‌اند.

گلزار شهدا و موزه شهیدان قزوین نیز در جوار بارگاه امامزاده حسین(ع) قرار دارد.

براساس اطلاعات گردآوری شده توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین، بنای باشکوه امامزاده حسین(ع) در حمله مغول و کشمکش‌های دوره صفوی آسیب کلی دیده و بازسازی شده و به جز ضریح نفیس چوبی که از شاهکار‌های بی‌نظیر منبت کاری و گره چینی محسوب می‌شود و از سال ۸۰۶ هجری باقی مانده، بقیه بنا از آثار صفوی (دوره شاه طهماسب و شاه صفی) و قاجار (دوره ناصرالدین شاه) است.

این مکان که در جنوب شهر قزوین قرار دارد علاوه بر ارزش تاریخی و مذهبی، به لحاظ بُعد گردشگری حایز اهمیت است و در ایام مختلف سال پذیرای گردشگران و زائران زیادی از نقاط مختلف کشوراست.

نویسنده: امین فرخی حقیقت