تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز گیلان ؛ گیلان نیمه دوم سال، مهمانانی دارد که اغلب از جنوب سیبری و دیگر مناطق سردسیر شمالی می آیند.
مهمانانی متفاوت که مسافرِ هیچ کشتی ، خودرو، قطار و هواپیمایی نیستند و خودشان راهی به این طولانی را می پیمایند و بعد از روزها پرواز در آسمان ، بر سر سفره ای که طبیعت ، اینجا در گیلان برای شان در پهنه های آبی گشوده ، فرود می آیند.

کارشناسان محیط زیست می گویند ؛ از 509 گونه پرنده بومی و مهاجر کشور 360 گونه در گیلان ، شناسایی شده است و آنطور که از آمارهای اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان بر می آید ، سالانه بیش از 200 هزار پرنده آبزی و کنارآبزی مهاجر ، پهنه های آبی گیلان را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند که حدود 20 گونه از همین پرندگانِ مهاجر ، نادر و کمیاب هستند.
با وجود ممنوعیت شکار و کمیاب و در خطر انقراض بودنِ برخی این پرندگان مهاجر ، میزبانان شان اما گاه ، رسم مهمان نوازی را خوب به جا نمی آورند و با ساچمه های داغ و تورهای شکار از آنان پذیرایی می کنند و بازار هم ، گذر بعدی این مهاجران زخمی و پر و بال شکسته است.

راسته ای که ماهی می فروشند و آزادی پرنده می خرند.
بندر کیاشهر گیلان ، یک بازار کوچک ماهی دارد که ماهی فروشان آن دل بزرگی دارند.
اینجا در کنار فروشِ ماهی ، معرفت را هم حراج کرده اند و مهربانی را رایگان نثار طبیعت می کنند.
اگر گذرت به این بازار بیفتد ، گوشه برخی از حجره های ماهی فروشی ، پرنده هایی می بینی که در قفسند ، این پرنده ها مهاجرند و بعد از گیر افتادن توی تور شکارچیان غیرمجاز و زنده گیری، سر از قفس های بازار ماهی فروشان کیاشهر در می آورند .
اینجا ماهی فروشان، پرنده های مهاجرِ شکار شده را می خرند و این پرنده ها ، خیلی خوش شانس هستند که سرشان از تن شان جدا نمی شود و سر از قابلمه های خورشت "فسنجان" و "سیر قلیه" در نمی آورند ؛ چون  مشتریانی مهربان، با دلی بزرگ دارند .
آقا مقصودِ ماهی فروش ، مشتری پر و پاقرصِ پرندگان شکار شده است و آنها را می خرد و در منطقه حفاظت شده "پارک ملی بوجاق کیاشهر" ، آزاد و رها می کند و حالا هم این فرهنگ، حسابی در بازار جا افتاده و ماهی فروشانِ دیگر هم با او در این کار زیبا سهیم می شوند.

همه باهم پول می گذراند ، پرنده مهاجر شکار شده می خرند و آزاد می کنند .
ماهی فروشانی که در این کار مشارکت می کنند می گویند ؛ این حس قشنگ را مدیون آقا مقصود هستند که این رویه را در بازار جا انداخته است.

آقا مقصود می گوید : این کار برایش یمن داشته است و توضیح می دهد : چند سال پیش، یک روز اتفاقی چند پرنده را در بازار خریدم و دلم برای شان سوخت و آزاد شان کردم و وقتی به خانه برگشتم، بدهکاری که مدت ها طلبم را پرداخت نمی کرد و به تلفنم هم جواب نمی داد ، خودش تماس گرفت و چند ساعت بعد ، همه طلبم را پرداخت کرد و از آن روز به بعد ، پرنده های مهاجر شکار شده را می خرم و آزاد می کنم و خیلی از اهالی بازار هم با من در این کار خداپسندانه مشارکت می کنند .
وی تا به حال به تنهایی 230 پرنده مهاجر شکار شده را خریده و آزاد کرده است و روزی هم که خودش در بازار نیست ، همکاران دیگرش این کار را انجام می دهند.
ماهی فروشان این بازار می گویند : هر روز که پرنده های شکار شده را می خرند و آزاد می کنند، آن روز فروش بهتری دارند و کاسبی شان حسابی برکت می گیرد .
آزاد کردن پرندگان مهاجر شکار شده در بازار کیاشهر ، آوزاه اش به مناطق دیگر ایران هم رسیده است و خیلی ها از تهران، اردبیل و استان های دیگر در این کار خداپسندانه، دست آقا مقصود را می گیرند و برای آزاد کردن پرندگان، پول واریز می کنند و این کار را از طریق فضای مجازی ترویج می کنند.

سوغاتی مهمانان نیمساله گیلان
گیلان، به دلیل موقعیت مناسب اکولوژیکی و برخورداری از پهنه های آبی از جمله تالاب ها، آبگیرها، آب بندان ها، استخرهای پرورش ماهی و حتی شالیزارهای پر آب ، یکی از مهم ترین زیستگاه های پرندگان در خاورمیانه محسوب می شود و با همین پهنه های آبی نیمه دوم هر سال ، میزبان مهمانانی است که از راه دور و برای فرار از سرمای جانکاه سرزمین های شمالی به اینجا می آیند.
بیش از 200 هزار مهمان پروازی گیلان که مهاجرت شان نیمساله است و با خود برای این استان، حفاظت از اکوسیستم منطقه را سوغاتی می آورند و اگر بازار مشتری پرنده نگری هم به راه باشد ، سوغات بعدی شان ، توسعه صنعت گردشگری است.
پای حرف کارشناسان محیط زیست که بنشینی، معتقدند ؛ این پرندگان مهاجر ، به علت قرار گرفتن در راس هرم غذایی پهنه های آبی، ضمن تعادل بخشی اکولوژیکی و کنترل جمعیت جوندگان و خزندگان، با تغذیه آفات و حشراتی که لابه لای بقایای گیاهان و در مرز شالیزارها زمستان گذرانی می کنند، در کاهش جمعیت آفات کشاورزی هم نقش بسزایی دارند ؛ برای همین ، به جاست که حق میزبانی به جا آورده شود و قدر این سوغاتی ها را بدانیم تا مهاجرانی که کیلومتر ها برف و سرمای کوهستان را پشت سر می گذارند و از چنگ دشمنان طبیعی شان در امان می مانند ، اینجا در گیلان به تور شکارچیان نیفتند و جمعیت شان هر سال کمتر نشود ؛ به ویژه پرندگان نادری که کمیابند و آرام آرام به آبشار سرازیری انقراض نزدیک می شوند.

ادامه روند شکار در این کرونا بازار
تا پیش از جولان ویروس کرونا، 75 درصد از زیستگاه های پرندگان در گیلان ، جزو مناطق شکار ممنوع و شکار پرندگان در آن غیرقانونی بود و حالا هم که کرونا به جان دنیا افتاده ، کلا نسخه شکار پیچیده و این کار ممنوع شده است و کسی حق ندارد، در هیج جای گیلان، پرنده شکار کند تا آنفلوانزای فوق حاد پرندگان به غائله کرونا اضافه نشود.
با این وجود هنوز در مناطقی از گیلان ، صدای شلیکِ اسلحه های شکاری، کم و بیش شنیده می شود و تور های شکار ، چراغ خاموش و دور از چشم محیط بانان ، یواشکی بر سر پرندگان مهاجر می افتد و شکار به راه است ؛ این را از پرندگان مهاجری که در برخی از بازارها می فروشند می شود، فهمید.
بررسی ها حاکی است شکار غیر مجاز از یک سو و کمبود نیرو ، امکانات و تجهیزات به روز ِ محیط بانی از سوی دیگر و نیز امرار معاش برخی ها از راه شکار در این فصل، از عواملِ اساسیِ ادامه روندِ شکار پرندگان مهاجر در گیلان است.

پناهگاه مهاجران سیبری، در سایه نظارت محیط بانان سِدری پوش
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان می گوید : باوجود اینکه امسال، سال ِ "شکار ممنوع" است و نظارت ها و گشت زنی ها هم افزایش یافته اما شکارچیان غیر مجاز ، باز کار خود را دور از چشم محیط بانان ، می کنند.
ساسان اکبری پور افزود : از آنجا که امسال ، افزون بر مناطق شکار ممنوع ، مناطق دیگر استان را هم زیر نظر گرفته ایم، افزایش گشت زنی ها، 3 برابر شدن کشفیات اسلحه شکاری غیرمجاز و ابزار و لوازم شکار پرندگان از جمله تور و قایق موتوری را هم در پی داشته است و یگان حفاظت محیط زیست گیلان، امسال به لحاظ کشف اسلحه های شکار غیر مجاز که عامل اصلی کشتار پرندگان است، جزو یگان های پیشروی کشور بود.

وی گفت : بیش 6 هزار  انواع ادواتِ شکار، شامل تور و ابزار زنده گیری پرندگان و اسلحه شکاری در گشت ، کنترل و پایش مناطق مختلف گیلان کشف و ضبط شد.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان با بیان اینکه آمار دقیقی از شکارچیان غیرمجاز در گیلان در دست نیست افزود : از ابتدای پاییز امسال تاکنون با تلاش محیط بانان، 365 شکارچی متخلف که قانون را زیر پا گذاشته و باوجود ممنوعیت شکار، این کار را در مناطق مختلف گیلان انجام دادند ، شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شده اند.
ساسان اکبری پور توضیح می دهد که بر اساس ماده 10 قانون شکار و صید ، شکارچیان متخلف افزون بر ضبط و ابطال مجوز حمل اسلحه شکاری به جزای نقدی و یک تا 6 ماه حبس هم محکوم می شوند .
وی درخصوص اقدامات این یگان برای حفاظت از پرندگان مهاجر می گوید : محیط بانان، افزون بر جلوگیری از شکار پرندگان، در گشت های روزانه خود ، سلامت پرندگان را هم پایش کرده و در صورت مشاهده پرندگانی با علائم آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، یا لاشه آن، به اداره کل دامپزشکی استان گزارش می کنند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان در پاسخ به این سوال که چرا با وجود گشت ها و نظارت های محیط زیست باز شاهد شکار و فروش پرندگان مهاجر شکار شده در استان هستیم؟ هم گفت : این اداره کل، به عنوان متولی اصلی حفاظت از پرندگان، با تمام تجهیزات وامکانات خود تلاش می کند اما با وجود همه تلاش ها، با مشکلاتی ازجمله کمبود نیرو ، امکانات و تجهیزات روز مواجهیم و از طرفی برخی از پرندگان ، برای پیدا کردن غذا از مناطق حفاظت شده خارج و در مناطق مسکونی و در حاشیه رودخانه ها و شالیزارها در دام شکارچیان غیرمجاز ، گرفتار می شوند.

ساسان اکبری پور توضیح می دهد ؛ برخی از شکارچیان در روستاهای دور افتاده و در دل شالیزارها ، آلونک های کوچک یا همان کومه نماهایی را با کاه و گل می سازند و در آن مخفی می شوند و دور از چشم محیط بانان شکار می کنند و هر بار که محیط بانان این کومه ها را شناسایی و خراب کنند ، شکارچیان دوباره آن را می سازند و به شکار ادامه می دهند .
وی با بیان اینکه در حال حاضر 20 پاسگاه و پست نظارتی وحفاظتی درسراسراستان فعال است افزود : اگر چه محیط بانان ، تمام هم و غم شان را در این باره به کار می گیرند اما برای پایش ، نگهداری و نظارت بر همه زیست گاه های پرندگان مهاجر در گیلان، به افزایش نیروی کارآمد نیاز است که در این خصوص کمک تشکل های مردم نهادِ دوستدار محیط زیست و مردم می تواند اثر گذار باشد.

کومه هایی که بوی باروت می دهد و کابوس تور در سر دارد!
از من می خواهد ، نام منطقه را نگویم.
آقا رضا ، ساکن یکی از روستاهای غرب گیلان است و در نیمه دوم سال، پس از برداشت برنج، انواع سبزی کشت می کند و خودش می گوید : از سر ناچاری و برای تامین بخشی از نیازهای خانواده 6 نفره اش ، گاه گداری دست به اسلحه شکاری و تور می شود و پرنده ، شکار می کند.
با او به شالیزارش می روم.
دور از خانه های نزدیک به هم روستا ، محوطه ای است که در آن ، تا چشم کار می کند ، شالیزار است و خوب که نگاه کنی ، چند آلونک کوچک کاهگلی یا همان" کومه نمای " شکار می بینی که با تورهای پلاستیکی محصور شده و خود را در دل شالیزارها پنهان کرده است .
آقا رضا می گوید : هوا که تاریک شد، من و یکی و دو نفر از اهالی در داخل این کومه های شکار ، پنهان می شویم و چند اردک را در این فضای محصور شده رها می کنیم و دانه می پاشیم و اردک ها را می ترسانیم تا سر و صدا کنند و این گونه مرغابی ها را به اینجا می کشانیم ؛ وقتی مرغابی ها رسیدند ، تور می اندازیم و انها را زنده می گریم و اگر فرار کردند با اسلحه شکارشان می کنیم و هرکس سهم خود را بر می دارد و می رود.
وقتی از او می پرسم چرا با وجود ممنوعیت شکار، با زهم این کار را ادامه می دهد ، او سرش را پایین می اندازد و می گوید : باور کنید از سر ناچاری این کار را انجام می دهم با این گرانی مرغ وگوشت مجبورم از گوشت شکار استفاده کنم و تعدادی از مرغابی های شکار شده را هم در بازار بفروشم و مایحتاج دیگر زندگی را بخرم.
او البته تاکید دارد که اگر پرنده ای بیمار باشد، آن را رها می کند و تلاش می کند، اصول بهداشتی را رعایت کند.

بده بستان ِداغی که ساچمه و آنفلونزا بر دل هم می گذارند.
به نظر می رسد شکارچیانی که به قول خودشان برای تامین گوشتِ سبد غذایی و پول در آوردن، پرندگان مهاجر را شکار می کنند ، یا آنفلونزای فوق حاد پرندگان را جدی نمی گیرند و یا شاید جولان و یکه تازی کرونا ، باعث شده اثرات آنفولانزای فوق حاد پرندگان در سال های گذشته ، رنگ ببازد.
در هر صورت، واقعیت این است که این پرندگان مهاجر که داغ ساچمه بر تن شان ، آنها را به کام مرگ می کشاند، ممکن است به ویروس آنفولانزای فوق حاد پرندگان مبتلا باشند و این بیماری را به شکارچیان شان و یا کسانی که سفره های شان را با گوشت شکار رنگین می کنند ، انتقال دهند و در گیرو دار " بِده بِستان" ساچمه و بیماری ، آنفولانزای فوق حاد پرندگان، قد علم کند و در رویه نشانه گرفتن سلامت مردم ، به کرونا ملحق شود.

بیماری ای که مدیرکل دامپزشکی گیلان ، آن را برایم بیشتر تشریح می کند.
دکتر سهراب عاقبتی که با بیان اینکه آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، بیماری مشترک بین انسان و حیوان است ، می گوید : ویروس این بیماری هر سال، جهش ژنتیکی می یابد ، به سرعت به انسان سرایت می کند و برخی از تیپ های آن هم بسیار کشنده است.
وی با بیان اینکه پرندگان مهاجر به ویژه اردک سانان ، به عنوان مخزن و منبع ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان عمل می کنند ، اما خودشان در برابر ابتلاي به بيماري مقاوم هستند افزود : ممکن است این ویروس تا مدت ها در بدن برخی پرندگان وحشی نهفته بماند و علائم آن هم ظاهر نشود ، اما فولیکول های پَر و فضولات ِاین پرندگان، می تواند ناقل خوبی برای شیوع ِ ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، بویژه در طیور بومی که مقاومت کمتری دارند ، باشد.

مدیرکل دامپزشکی گیلان که کارشناسان تحت مدیریتش در کنار محیط بانان اداره کل حفاظت محیط زیست ، در رصد و پایش بیماری حیات وحش مشارکت دارند، می گوید : در پایش های امسال در محل های زمستان گذرانی پرندگان مهاجر در گیلان ، تاکنون نمونه ای از ابتلا به آنفلوانزای فوق حاد پرندگان مشاهده و شناسایی نشده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان هم با اشاره به قدرت کشندگی بالای آنفلوانزای فوق حاد پرندگان درصورت ابتلای انسانی گفت : تا 2 سال پیش و قبل از شیوع بیماری کرونا ، مواردی از ابتلای انسانی به آنفولوانزای فوق حاد پرندگان بر اثر تماس و شکار پرندگان آلوده در گیلان شناسایی شد.

دکتر آبتین حیدرزاده افزود : رصد و پایش آنفولانزای فوق حاد پرندگان در گیلان ، در قالب کارگروهی متشکل از مسئولان سازمان جهاد کشاورزی، ادره کل دامپزشکی و دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام می شود.
وی با بیان اینکه تداخل بیماری کرونا و آنفلوانزای فوق حاد پرندگان ممکن است هم افزایی داشته باشد و اثرات شدیدتری از علائم بیماری را بروز دهد گفت : آنفلوانزای فوق حاد پرندگان بر خلاف بیماری کرونا که علائمی از جمله از دست دادن حس بویایی و چشایی ، تب ، سرفه و بدن درد در آن آرام آرام ظاهر می شود ، به طور ناگهانی ظهور می کند که البته در صورت بروز علائم مشکوک، امکانات تست هر دو بیماری در استان وجود دارد اما امسال تاکنون ، موردی از ابتلای این نوع آنفلوآنزا در گیلان گزارش نشده است.

در امان بمانید ، مسافران پروازی حیات وحش گیلان
درست است که کرونا ، بازار گردشکری را کساد کرده اما بالاخره یک روز این مهمان ناخوانده شوم هم می رود و قفل های رونق صنعت گردشگری، دانه دانه باز می شود. آنجاست که که بیش از 200 هزار مسافر پاییزی و زمستانی پهنه های آبی گیلان ، ظرفیتی برای رونق بیشتر صنعت گردشگری این استان خواهد بود و سایت های پرنده نگری به روی علاقمندان به حیات وحش باز خواهد شد.
کارشناسان می گویند ؛ ارتقاء فرهنگ عمومی در حفاظت از پرندگان مهاجر به جای شکار که نمونه ای از آن، گوشه ای در بازار کیاشهر گیلان به راه افتاده ، می تواند این مسافران سیبری را از گزند شکار در امان بدارد و مردم را هم از گزند ویروسی که زیر پر و بال این پرنده های مهاجر نهفته است ، محافظت کند.
البته مردم هم حرف خود را می زنند و می گویند ؛ با ایجاد اشتغال محلی برای ساکنان حوالی پهنه های آبی ، شکار هم رنگ می بازد.
در این بین، محیط بانان امیدوارند با افزایش نیرو و تجهیزات روز محیط بانی، برای حفظ گونه های مختلف پرندگان مهاجر ،قدم های شان را محکم تر از گذشته بردارند.

تا آن روز، در امان بمانید ، مسافران پروازی حیات وحش گیلان.

تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری تلخ و شیرینِ میزبانی از مسافران سیبری