پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب
افول صنعت نوپای مولد‌های مقیاس کوچک...
مطالبات معوقه، نفس صنعت مولد‌های مقیاس کوچک را در استان مرکزی به شماره انداخته است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز اراک؛ آخرین صورت وضعیت پرداختی به این نیروگاه ها در استان مرکزی، خرداد امسال بوده و تا الآن هم بقیه مطالبات تولید نیروگاه‌های مقیاس کوچک پرداخت نشده است.
بدتر اینکه تنها نیمی از تفاوت نرخ ارز و تورم از سال 97 تا کنون پرداخت شده و توانیر هم به پرداخت خسارت دیرکرد صورت وضعیت‌ها که به صراحت در قرارداد خرید تضمینی اشاره شده پایبند نیست.
به نظر می رسد در شرایط کنونی با سیاست‌های نادرست توانیر نفس صنعت مولد‌های مقیاس کوچک به شماره افتاده و خیلی از این سرمایه گذاران را در عمل به ورشکستگی کشانده است که در ادامه گزارش جوانب مختلف آن بررسی می شود.
پیدایش صنعت تولید پراکنده برق گامی بلند به سوی کاهش هزینه ها...
بیش از چند دهه از پیدایش صنعت تولید پراکنده برق در دنیا می‌گذرد و مولد‌های تولید پراکنده سبب می‌شوند دولت‌ها درگیر مسایل 
فنی، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات آن نشده و کاهش هزینه‌های انتقال و تلفات به دلیل نزدیکی تولید به مصرف را در پی داشته باشند.
این مزایا و قابلیت‌های دیگر آنها مثل پدافند غیرعامل و جذب سرمایه گذاری های بخش خصوصی منجر به مشوق‌هایی در قالب دستورالعمل توسعه مولد مقیاس کوچک و قرارداد خرید تضمینی برق آنها در یک دهه گذشته در ایران شده است.
افول صنعت نوپای برق در همان ابتدای راه...
احداث نیروگاه‌های مقیاس کوچک با سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی که تامین مالی آنها عموما از طریق جذب سرمایه گذاری‌های خارجی، دریافت وام و تسهیلات بانکی صورت می‌گرفت آغاز شد و در چند سال نخست بیش از 800 مگاوات نیروگاه به شبکه برق وارد شد.
اما این صنعت نو پا متاسفانه پس از گذشت حدود 3 سال نه تنها بر اساس قوانین حمایتی مورد توجه ویژه قرار نگرفت بلکه با سیاست‌های نادرست، روز به روز و قبل از رسیدن به بلوغ، رو به افول نهاد.
فقدان نظارت مسئولان...
هر روز به بهانه‌های واهی و غیر کارشناسی و به دلیل خلاء‌های قانونی و فقدان نظارت نهاد‌های مسئول مثل مجلس شورای اسلامی،
سازمان حمایت از تولید کنندگان و سازمان تعزیرات حکومتی، خریدار خود قیمت گذار و سیاست گذار در حوزه برق است و گا‌ها با تهدید‌های دور از شان سرمایه گذاران، نیروگاه‌ها را وادار به انعقاد قرارداد و فروش برق پایین تر از نرخ تمام شده کرده اند.
نیروگاه‌هایی هم که امکان فروش برق به سایر مشتریان خود را ندارند به علت فشار مضاعف اقساط و بدهی‌های معوق به امضای چنین قرارداد‌هایی تن می‌دهند.
تاخیر در پرداخت بها مانعی جدی برای سرمایه گذاران...
بهای برق تولیدی نیروگاه ها، عطف به قرارداد خرید تضمینی برق که به امضای طرفین سرمایه گذار و شرکت توانیر رسیده و این سرمایه گذاری‌ها صورت گرفته و نیروگاه‌ها هم در حال بهره برداری هستند و حتی برای حفظ 
حقوق سرمایه گذار به صراحت بندی نیز با عنوان "جریمه تاخیر دیرکرد در پرداخت‌ها " اشاره شده، اما متاسفانه شرکت توانیر همیشه بهای برق تولیدی نیروگاه‌ها را در بازه تاخیری حدود 6 ماه پرداخت می کند.
این در حالی است که مدت پرداخت بهای برق تولیدی در قرارداد‌های خرید تضمینی باید 30 روز پس از تائید صورت وضعیت برق تولیدی پرداخت شود.
این تاخیرهای شش ماهه در پرداخت‌ها علاوه بر اینکه صدمه سنگینی به نیروگاه‌ها به دلیل نوسانات شدید نرخ ارز وارد می کند سبب بروز خسارات و تعهدات سنگینی شده و سرمایه گذاران این بخش را به ورشکستگی کشانده است.
بی اعتمادی سرمایه گذاران بخش خصوصی به بخش دولتی...
عموما سرمایه گذاری‌هایی که یک سمت آن بدنه دولت است از گذشته مورد اقبال و اعتماد سرمایه گذاران نبوده و صرفا تسویه به موقع و پایبندی به قرارداد کمترین توقع از دولت است که پایبند نبودن به این اصول اولیه و بدعهدی‌های متمادی در تاخیرهای طولانی مدت مثل عدم پرداخت کامل تعدیل‌های نرخ تورم و نرخ ارز از سال 97 تا کنون و پرداخت نشدن گاز بهای سهم توانیر در تولید نیروگاه‌ها، این صنعت را زمین گیر کرده و موجب بی اعتمادی بخش خصوصی و سرمایه گذاران به بخش دولتی و سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف صنعت برق شده است.
نرخ جهشی ارز، مشکل دیگر سرمایه گذاران...
سرمایه گذاران در صنعتی که با وجود تحریم های ظالمانه با مشکلات زیادی در خرید و ورود ماشین آلات مواجه است با اینکه امکان فروش برق به مشتری غیر دولتی را دارند، به سختی این نوسانات را حتی با وجود جهش‌های ساعتی نرخ ارز که تنها در سه سال گذشته رشد بیش از 8 برابری در قبال رشد کمتر از 2 برابری بهای برق تولیدی نیروگاه ها را داشته اند مدیریت کرده اند، اما مگر تا کی توان مقابله با این فشارها را دارند و می توانند کمر خم نکنند.
بی توجهی تا کی...؟
حال آنکه در چنین شرایط طاقت فرسایی که کمر سرمایه گذران را شکسته هر روز نامه‌های تهدید آمیزی مبنی بر توقیف اموال مدیران و مسدود شدن حساب صاحبان سرمایه از سوی بانک‌ها و طلبکاران ابلاغ می شود و مشخص نیست توانیر که مسبب این معضل است تا کی می‌خواهد به این بی توجهی ادامه دهد...؟
آیا پاسخ به اعتماد سرمایه گذاران این حوزه باید بی آبرویی مدیران آن و دریافت پول‌های آزاد و پرداخت بهره‌های حرام تنها با هدف حفظ حیثیت خود که هدفی جز ایجاد اشتغال پایدار و تولید محصولی استراتژیک نداشتند را در پی داشته باشد.
سرمایه گذاری در تولید برق، نیازی غیر قابل انکار...
با وجود سخنان رهبر معظم انقلاب که به درستی عمده ترین راه نجات اقتصاد کشور را افزایش امید و تقویت اعتماد بین فعالان اقتصادی عنوان کرده اند، آیا این شیوه برخورد با سرمایه گذارانی که نفس‌های آخر خود را می‌کشند درست است؟ 
این در حالی است که ایران در شرایط کنونی به شدت با کمبود تولید برق مواجه بوده و بسیار نیازمند سرمایه گذاری در این بخش است.
آیا دریافت بهای برق تولیدی که اگر مشترکان تنها یک ماه در پرداخت آن قصور کنند با اخطار مواجه می‌شوند برای نیروگاه‌هایی که خود این برق را تولید کرده اند پس از 6 ماه، انتظار بی جایی است؟
این در حالی است که به گفته سرمایه گذاران این بخش هرگاه از مسئولان شرکت توانیر بابت تاخیر در پرداخت معوقات گلایه و پرسش هم می‌شود با برخوردی دور از شان مواجه می شوند.
رفع کامل مشکل با عمل به حداقل وظایف قانونی...
سرمایه گذاران بخش خصوصی صنایع مولد‌های مقیاس کوچک در ایران سال ها پیش با وجود شرایط بد اقتصادی حاکم بر کشور ناشی از تحریم های ظالمانه با عزم و اراده و با قدم گذاشتن در مسیر توسعه و اشتغال، برادری خود را به دولت ثابت کرده اند، حال وقت آن رسیده که دولت هم به حداقل وظایف قانونی خود مندرج در قرارداد منعقد شده عمل کند و هرچه زودتر مشکلی که خود باعث و بانی آن بوده را با هدف کمک به تولید انرژی در کشور برطرف کند.
حرف آخر...
خیلی دور از ذهن نیست که در آینده‌ای نه چندان دور با خاموشی نیروگاه‌ها به دلیل خرابی‌های حاصل از انجام نشدن به موقع تعمیرات اساسی و به طبع آن ورشکستگی نیروگاه‌ها، اهمیت سرمایه گذاری در این صنعت بیش از پیش احساس شود و البته ممکن است در آن زمان برای علاج واقعه و بازگشت حس اعتماد به سرمایه گذاری در این صنعت کمی دیر شده باشد./
نویسنده: سید احمد طباطبایی
نظر شما