لبنان بر لبه تیغ جنگ داخلی یا تهاجم خارجی؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از نور نیوز، به دنبال این روند، میشل عون نیز خواستار افزایش اختیارات دولت پیشبرد امور به ریاست حسان دیاب برای تصویب لایحه بودجه ۲۰۲۱ شد.

سعد حریری پس از ۱۵۰ روز هنوز موفق به تشکیل دولت در لبنان نشده است. او در این مدت هجده بار با میشل عون دیدار کرده و مدعی ارائه لیستی فن‌سالار متشکل از ۱۸ وزیر به رئیس جمهور است که البته در آن ترکیب طایفه‌ای رعایت نشده و صاحبان اکثریت کرسی‌های پارلمان در تصمیمات آن اثری ندارند.

طی روز‌های اخیر تنش میان رئیس جمهور و مامور تشکیل کابینه تا آنجا پیش رفت که حریری میشل عون را متهم به سنگ‌اندازی در روند تشکیل کابینه کرد و خواستار انتخاب پیش از موعد رئیس جمهور شد، عون نیز خواستار افزایش اختیارات دولت پیشبرد امور به ریاست حسان دیاب برای تصویب لایحه بودجه ۲۰۲۱ شد.

مجموع این جنگ لفظی یک خروجی داشت و آن افت شدید ارزش پول ملی لبنان بود به گونه‌ای که همزمان با خروج دود سیاه از کاخ بعبدا، ارزش هر لیره لبنان در برابر دلار وارد کانال ۱۴ هزار لیره شد و این در حالی است که ارزش لیره لبنان در اوج جنگ ۳۳ روزه از ۱۵۰۰ لیره به ازای هر دلار فراتر نرفت.

در این میان ذکر چند نکته در تحلیل شرایط جاری در فضای سیاسی لبنان می‌تواند راهگشا باشد:

اول؛ مسئله را باید در عزم جدی میشل عون در ایستادگی برابر خواسته‌های اقلیت پارلمان جستجو کرد، تاکید بر در اختیار داشتن یک سوم پست‌های وزارتی کابینه یا همان ثلث ضامن تلاشی برای ایستادگی در برابر تصمیمات یک‌جانبه سعد حریری به بهانه تشکیل دولت فن‌سالار است.

دوم؛ سعد حریری که با فشار معترضان لبنانی به فساد سیاست‌مداران در آبان ماه سال ۹۷ مجبور به استعفا شد هیچ‌گاه گزینه مطلوب جریان مقاومت نبوده، اما جریان اکثریت پارلمان از یک سو باید یک سیاست‌مدار سنی را به عنوان نخست‌وزیر معرفی می‌کرد و از سوی دیگر خلاء سیاسی حاکم بعد از انفجار سهم‌گین بندر بیروت جریان‌های سیاسی را وادار کرد تا برای تسهیل در رفع مشکلات مردم به گزینه‌ای همچون حریری که اجماع نسبی جریان‌های سیاسی را داشت تن دهند.

سوم؛ هم‌زمانی انتخاب حریری برای تشکیل کابینه با تشدید فشار تحریم‌های اقتصادی علیه لبنان و سوریه تحت عنوان «قیصر» را می‌توان تلاش برای به اسارت گرفتن دولت لبنان از سوی جریان غربی-عربی ارزیابی کرد که تلاش می‌کند جریان مقاومت را از کابینه لبنان حذف کند.

چهارم؛ تلاش برای انتخابات زودهنگام پارلمانی هدف اصلی جریان غربی-عربی پس از شکست در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸ بود که با وجود فشار‌های گسترده اجتماعی-سیاسی تاکنون به ثمر ننشسته و حالا حریری تلاش دارد با متهم کردن عون به سنگ‌اندازی در روند تشکیل دولت جدید، بدنه اجتماعی جریان غربی-عربی را برای اعمال فشار به مجلس برای انتخاب زودهنگام رئیس جمهور وارد میدان کند.

پنجم؛ فشار‌های خارجی برای تسلیم کردن میشل عون در برابر مطالبات سعد حریری را نباید از نظر دور داشت. فرانسه، آمریکا و سعودی هر یک سهمی در بازی سعد حریری در معطل نگاه داشتن تشکیل دولت لبنان برعهده دارند و میوه این خلاء سیاسی فقط و فقط تشدید مشکلات اقتصادی و هدف قرار دادن پشتوانه مردمی مقاوت است تا در کنار حذف نمایندگان حزب‌الله از کابینه، مردم را هم در مقابل این جریان ریشه‌دار سیاسی لبنان قرار دهد.

ششم؛ منابع سیاسی و رسانه‌ای لبنان راه حل برون رفت از بحران کنونی را افزایش تعداد وزرای کابینه برای رعایت ترکیب طایفه‌ای می‌دانند، رویکردی که به احتمال زیاد به انصراف حریری از تشکیل کابینه می‌انجامد.

هفتم؛ هم‌زمانی تشدید خلاء سیاسی در لبنان با اوج‌گیری رقابت‌های انتخاباتی در سرزمین‌های اشغالی و تلاش نتانیاهو برای حفظ کرسی نخست‌وزیری از یک سو و ابراز نگرانی پی در پی سران رژیم صهیونیستی از توان موشکی حزب‌الله از سوی دیگر این فرضیه را تقویت می‌کند که صهیونیست‌ها برای سرپوش نهادن بر حجم گسترده اعتراضات داخلی با سوء استفاده از اوضاع نابسامان داخلی در لبنان بار دیگر در صدد شعله‌ور کردن آتش جنگی جدید در جبهه شمالی هستند.

به این شرایط باید تصمیم یک‌باره سعودی برای آتش‌بس در جبهه یمن و انتخابات پیش روی ریاست جمهوری سوریه را نیز اضافه کرد، وضعیتی که به زعم محور عبری، غربی و عربی فصل برداشت محصول هفت ساله بحران آفرینی در عراق، سوریه و لبنان است، رویایی که یک‌بار در سال ۲۰۰۶ تعبیر نشد.