چگونه با نگاه به چهره کسی متوجه شویم که دروغ می‌گوید؟

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، از بین کسانی که می‌شناسید، تقریبا افرادی پیدا می‌شوند که خواسته و یا ناخواسته دروغ گفته باشند، اما برخی از افراد حتی در مورد موضوعات مهمی که می‌تواند برای همیشه روابط را تغییر دهد، باعث از بین رفتن شغلشان شود و یا حتی مشکلات زیادی به همراه داشته باشد، دروغ می‌گویند.

تشخیص دادن دروغ در بیان کسی و حالت رفتار او کار مأموران FBI است و آن‌ها اغلب حالت‌های صورت، زبان بدن و شاخص‌های کلامی را به عنوان سیگنال‌های دروغ می‌دانند.
مارک بوتون، ۳۰ سال مأمور FBI بود و در کتاب «چگونه مانند FBI دروغ را تشخیص دهیم؟»، می‌گوید که او از گفته‌های خاصی برای شناسایی تیموتی مک وی به عنوان مظنون بمب‌گذاری در شهر اوکلاهاما استفاده کرده است و در این باره می‌گوید توانایی خواندن حالت‌های چهره برای تشخیص دروغ می‌تواند مفید باشد حتی اگر تحقیقات جنایی انجام نشود.
وی می‌افزايد: «چندین حالت صورت و واکنش‌های مرتبط وجود دارد که می‌تواند نشان دهد کسی به شما دروغ می‌گوید. برخی از آن‌ها به دلیل عصبی بودن، برخی به دلیل واکنش‌های شیمیایی و برخی دیگر به دلیل واکنش‌های جسمی صورت می‌گیرند.»
بوتون می‌گوید برای شروع مهم است که بدانید فرد مورد نظر، به طور معمول چگونه عمل کند؛ بنابراین در ادامه نکاتی را بخوانید که به شما کمک می‌کنند تا بفهمید که آیا کسی دروغ می‌گوید یا خیر؟!

حرکت سریع چشمان
چشم افراد هنگامی که راحت نباشند، به طور سریعی حرکت می‌کند.
بوتون می‌گوید: «این یک واکنش فیزیولوژیکی نسبت به احساس ناراحتی فرد دروغگو یا گرفتار شدن در سؤالات شما است که نمی‌خواهد به آن‌ها پاسخ دهد و یک عقب گرد برای زمانی است که مردم می‌ترسند در موقعیت خطرناکی مانند مواجهه با دشمن انسان یا حیوان قرار بگیرند و باید راهی برای فرار پیدا کنند.»

سریع پلک زدن
وقتی کسی درباره دروغ گفتن استرس دارد، ممکن است ۵ یا ۶ بار پشت سر هم پلک بزند.

بوتون می‌گوید: «یک فرد، معمولاً هر دقیقه پنج یا شش بار یا هر ۱۰ یا ۱۲ ثانیه یک بار پلک می‌زند که آن هم هنگام بروز استرس اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، وقتی کسی می‌داند که دروغ می‌گوید، ممکن است به طور مرتب، پنج یا شش بار پشت سر هم پلک بزند.»
وی می افزايد: موارد استثنایی در خصوص میزان پلک زدن افراد معمولاً مربوط به تولید دوپامین در بدن است. به عنوان مثال، در یک فرد مبتلا به پارکینسون میزان پلک زدن به طور قابل توجهی کمتر از حد معمول است، در حالی که فرد مبتلا به اسکیزوفرنی با سرعت بیشتری از حد طبیعی پلک می‌زند.

میزان بستن چشم
کسی که دروغ می‌گوید، چشم خود را بیشتر از یک ثانیه می‌بندد.
بوتون می‌گوید وقتی شخصی چشمان خود را برای یک یا دو ثانیه ببندد، این ممکن است نشان دهد که به شما دروغ گفته است، زیرا این نوعی مکانیسم دفاعی است.
وی توضیح می‌دهد که به طور معمول، فرد با سرعت ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی ثانیه یا ۰.۱۰ تا ۰.۴۰ ثانیه پلک می‌زند.

نگاه کردن به گوشه بالای سمت راست چشم
افراد راست دست معمولا هنگام دروغ گفتن از گوشه بالای سمت راست چشم خود نگاه می‌کنند.

بوتون می‌گوید: «وقتی از یک فرد عادی و راست دست در مورد چیزی که احتمالاً دیده است، می‌پرسید، اگر به سمت بالا و چپ نگاه کند، واقعاً به حافظه خود از این اتفاق دسترسی پیدا می‌کند. با این حال، اگر او به سمت بالا و راست نگاه کند، به تخیل خود دسترسی پیدا می‌کند و در حال پاسخگویی است.»
وی می افزايد: افراد چپ‌دست معمولاً عکس‌العمل‌های عکس نشان می‌دهند.
بوتون می‌گوید: برخی از افراد هنگام تلاش برای یادآوری یک خاطره تصویری، مستقیماً به جلو خیره می‌شوند.

مستقیم به سمت راست نگاه کردن
افراد راست‌دست وقتی در مورد چیزی که شنیده‌اند دروغ می‌گویند، مستقیم به سمت راست نگاه می‌کنند.
بوتون می‌گوید: «اگر از آنچه فرد شنیده است سؤال کنید، چشم‌های او به سمت گوش چپ او می‌رود تا صدایی را که شنیده است به یاد بیاورد، اما اگر چشم او به سمت راست او تغییر جهت دهد، او در حال دروغ گفتن است.»

لبخند اشتباه
یک لبخند اشتباه روی چشم‌ها تأثیری نمی‌گذارد و فقط روی دهان می‌نشیند.
بوتون می‌گوید وقتی مردم واقعا لبخند می‌زنند، پوست دور چشم آن‌ها جمع می‌شود و چین و چروک می‌افتد.

لمس کردن صورت
صورت افرادی که دروغ می‌گویند اغلب به خارش می‌افتد.
بوتون توضیح می‌دهد که یک واکنش شیمیایی باعث خارش صورت افراد در هنگام دروغ گفتن می‌شود.

جمع کردن لب‌ها
خیلی از افراد در هنگام دروغ گفتن، لب خود را جمع می‌کنند، چون دهانشان خشک می‌شود.
بوتون می‌گوید: «دهان فرد در هنگام دروغ گفتن اغلب خشک می‌شود و ممکن است یک حرکت مکیدن را انجام دهد، لب‌های خود را جمع کند تا سعی کند بر این خشکی غلبه کند.»
وقتی لب‌های افراد دروغگو به قدری سفت و محکم شده باشد که سفید به نظر برسد، می‌تواند نشانه دروغ گفتن باشد.

عرق بیش از حد
افرادی که دروغ می‌گویند، اغلب بیش از حالت عادی عرق می‌کنند.

بوتون می‌گوید: «ممکن است عرق، روی پیشانی، گونه‌ها یا پشت گردن ظاهر شود و شخص سعی داشته باشد که آن را پاک کند.»

خجالت کشیدن
بعضی از افراد و معمولاً خانم‌ها بعد از دروغ گفتن، خجالت می‌کشند و گونه‌هایشان سرخ می‌شود.
سرخ شدن گونه‌ها یک واکنش غیرارادی است که توسط سیستم عصبی سمپاتیک ایجاد می‌شود و پاسخی به ترشح آدرنالین است.

تکان دادن سر
اگر افراد هنگامی که چیزی می‌گویند، سر خود را تکان دهند، درواقع، حرف خود را رد کرده‌اند.
غالباً وقتی افراد واقعیت را می‌گویند، همزمان با موافقت با گفته‌های خود سرشان را تکان می‌دهند، اما اگر آن‌ها در مخالفت با گفته‌های خود سر تکان دهند، بدن آن‌ها به دروغ خود اعتراف می‌کند.