توان رقابتی فروشگاه های زنجیره ای با محدود شدن دامنه سود کم شده است

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، منصور عالی پور رئیس اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای با حضور دربرنامه رادیویی زنجیره، مشکلات فروشگاه های زنجیره ای را پس از الزامی شدن درج قیمت تولیدکننده و مصرف کننده روی کالاها بیان کرد.

مشروح این گفت‌وگو را با هم می خوانیم:

مجری: برنامه زنجیره یک مقدار شباهت نام دارد با اتحادیه شما و فروشگاه‌های زنجیره‌ای نظرتان راجع به این برنامه که راه اندازی شده چیست؟
عالی پور: قاعدتا هر چقدر که این موضوعات کار تخصصی برایشان انجام شود و همچنین ضرورت تامین و توزیع کالا به صورت شبکه و موضوعی که ما در کشورمان با آن همواره این مشکل را داریم که بخش توزیع هر چقدر رویش بحث شود و کار تخصصی انجام شود برای اقتصاد کشور مناسب است.

مجری: اساسا چرا به این شیوه فروش فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌گوییم؟
علی پور: با توجه به وسعت و توسعه شهر‌ها و سبک زندگی شهرنشینی و گسترش آن‌ها موضوع فروشگاه‌های زنجیره‌ای نزدیک به دو قرن است که در کشور‌های پیشرفته راه اندازی شده است در این بحث طبیعتا با توجه به مشکلاتی که در شهر‌ها و رفت و آمد در آن‌ها وجود دارد این سبک خرید برای مردم ویژگی‌های سبک خودش را دارد و مقرون به صرفه است و دولت‌ها می‌توانند برنامه ریزی هایشان را برای تامین کالا و نظارت و موارد دیگر که در کسب و کار‌ها اتفاق می‌افتدو درآمد دولت است خیلی شفاف می‌توانند انجام دهند.
زنجیره‌ای بودن به این معنی است که صنوفی که با یک برند و یک سیستم متمرکز که تعداد زیادی از این مغازه‌ها متمرکز اداره می‌شود زنجیره تامین و زنجیره توزیع تشکیل می‌دهند به معنای فروشگاه زنجیره‌ای قلمداد شده و در همه دنیا هم به همین شکل است.

مجری: شما به دو نکته اشاره کردید که کالا‌های همگن در تعداد بالا یعنی فضای رقابتی این دو وقتی در اقتصاد رخ می‌دهد انتظار کاهش قیمت داریم آیا واقعا قیمت کالا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای پایین‌تر از فروشگاه‌های سنتی است؟
علی پور: واقعیت این است که این بستگی به سیاستگذاری کشور‌ها بر می‌گردد. سیاستگذاری در دنیای امروزی، اقتصاد، اقتصاد رقابتی است کارخانه‌هایی که تولید می‌کنند به صورت مشابه این‌ها در بازار با هم رقابت می‌کنند و در این چرخه رقابت یکی ارزان‌تر و یکی گران‌تر است و یکی با تامین کالای بیشتر و بهتر و کیفیت بالاتر یا پایین‌تر رقابت می‌کنند در این رقابت مشتری نفع می‌برد و در تمام فروشگاه‌های زنجیره‌ای دنیا این تجربه اتفاق افتاده و فروشگاه‌هایی که به صورت زنجیره‌ای با خرید متمرکز کالایشان را ارائه می‌کنند قیمتشان پایین‌تر است.
در کشور ما با روش‌های جدید و دستورالعمل‌هایی که تنظیم شده در قیمت گذاری‌ها تحت عنوان قیمت تولید و قیمت مصرف کننده یک مقداری رقابت کالایی را از بین می‌برد و قیمت‌ها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای آن‌هایی که به همین شیوه تولید می‌شود موظفند که با قیمت تولید که روی کالا درج شده بخرند و با قیمت مصرف کننده بفروشند.
الان من نمی‌توانم بگویم که فروشگاه‌های زنجیره‌ای داخل کشور ما، کالا‌ها ارزان‌تر از کالا‌هایی است که در صنوف دیگر عرضه می‌شود، چون این رقابت ضعیف شده است.
روشی که در حال حاضر اجرا می‌شود بعنوان درج قیمت تولید، ضرایب سود مشخصی برای همه کالا‌ها مشخص شده فرقی نمی‌کند چه فروشگاه زنجیره‌ای چه صنوف باید این کالا را بخرند و ضریبی که حداقل ضریب و سود کالا را بکشند روی قیمت تولید و قیمت مصرف کننده هم با توجه به دستورالعمل مشخص شده بفروشند.

مجری: نکته من این است که وقتی شما به طور انبوه کالای یکسان را تهیه می‌کنید مجموعه مدیریت کلان آن فروشگاه به لحاظ هزینه‌های حمل و نقل، لجستیک، انبارداری، بازاریابی، بازار رسانی و سایر هزینه‌های اداری و سربار هزینه‌های کمتری به ازای هر واحد خواهد داشت نسبت به یک فروشگاه سنتی و این یعنی هزینه‌های تمام شده فروشگاهی کاهش پیدا می‌کند و به همین دلیل انتظار داریم قیمت قدری پایین بیاید. پس اگر غیر از این باشد چطور بعضی از همکاران شما می‌گویند ما دائم تخفیف داریم نسبت به قیمت درج شده روی محصول.
علی پور: این صحبت شما برای شش ماه و یکسال پیش بود و فروشگاه‌هایی که در حال حاضر تعطیل شدند فروشگاه‌های همیشه تخفیفند. این روشی که عرض کردم دستورالعمل‌های جدید این رقابت‌ها را از بین می‌برد و این که می‌گویید هزینه‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای کمتر است من رد می‌کنم، چون هزینه‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای بیشتر از واحد‌های کوچک است، چون نوع کار به صورت سیستماتیک است و بایستی در هر بخشی متولی آن کار حضور داشته باشد و تمام مزایا و مواردی که هست به صورت قانونی باید پرداخت شود و از آن طرف هم مالیات باید پرداخت می‌کنند اکثر فروشگاه‌ها یخچال دارند، فریزر دارند سردخانه دارند این هزینه یک فروشگاه به نسبت یک واوحد صنفی کمتر نیست، ولی از آن طرف به آن رقابتی که قبلا وجود داشت و تامین کالا به صورت ...

مجری: در عوض شما می‌توانید تبلیغ یکپارچه کنید و حمل و نقل و لجستیک و تامین کالا و انبارداری تان یکپارچه است و این‌ها یعنی کاهش هزینه.
علی پور: در همه فروشگاه‌ها این طور نیست، ولی با همان تامین کالایی که به صورت انبوه صورت می‌گرفت و قرارداد‌هایی که با تامین کنندگان داشتند یک بخشی از هزینه هایشان را اینطوری کاور می‌کردند، ولی الان یک مقداری در این موضوع نمی‌توانند حتی دستورالعملی هم که هست به تولید کننده هم اجازه بیش از سه درصد تخفیف بدهد را گرفته یعنی تولید کننده هر چقدر هم کالا خریداری شود باید سه درصد تخفیف بدهد مگر این که باز دوباره این مناسبات را در مرجع مربوطه ببرند و بگویند که من می‌خواهم ده درصد تخفیف بدهم ...

مجری: یعنی تولید کننده حاضر است که بیشتر تخفیف بدهد کالایش را بخرند و یک مرجعی می‌گوید حق نداری تخفیف بدهی
علی پور: موضوع رقابت همین است، یک تولید کننده‌ای بنا به هر دلیلی می‌خواهد کالایش را پایین‌تر بدهد می‌خواهد بازار را دست بگیرد، تازه تولیدش را شروع کرده و می‌خواهد کالایش را جا بیاندازد بازار همین است

مجری: آنجایی که به تولید کننده شما می‌گوید نباید تخفیف بدهی کجاست دقیقا؟
علی پور: این دستورالعملی است که سازمان حمایت صادر کرده است

مجری: این قیمت‌ها که ۵۰ قلم مشمول قیمت اجباری است و باید با همان قیمت‌ها کالا را عرضه کنند؟
علی پور: یعنی چه ۵۰ قلم؟

مجری: مشمول قیمت گذاری اجباری که موظفند طبق قیمت‌های تعیین شده سازمان حمایت بفروشند ۵۰ قلم کالاست. حداقل سازمان حمایت می‌گوید من ۵۰ قلم را قیمت گذاری می‌کنم.
علی پور: نه خیر قیمت گذاری اجباری نیست، این می‌گوید که طبق این دستورالعمل تولید کننده بهای تمام شده اش را روی کالا درج می‌کند و وقتی این کار را می‌کند من فروشنده هم موظفم که ضریبی که در اختیارم هست را بستگی به کالا دارد ده درصد و دوازده درصد و ... بکشم روی قیمت تولید که از امسال هم شروع شده به تعیین قیمت مصرف.

مجری: این طور می‌توانیم نتیجه بگیریم که فروشگاه‌های همیشه تخفیف دیگر نداریم؟
علی پور: با این سبکی که الان داریم جلو می‌رویم نه دیگر نمی‌توانند به این شیوه تخفیف بدهند، چون دستشان بسته شده است البته من زیاد دوست دارم که بحث تامین و تولید و فروشگاه‌های زنجیره‌ای را با هم داشته باشیم.

مجری: فروشگاه‌های زنجیره‌ای چطور می‌توانند به معنای واقعی زنجیره تامین را محقق کنند؟
علی پور: این یک کار تجربه شده است و در دنیا اتفاق می‌افتد یکی از ابزار‌های مهم هر دولت در سیستم توزیع کالا فروشگاه‌های زنجیره‌ای است به جهت این که سیستم فروشگاه‌های زنجیره‌ای قابل رصد است قابل نظارت و شفاف است و همه دولت‌ها هم در توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای توانستند بازار کالا را تنظیم کنند و نظارت کافی روی بازار داشته باشند ما الان در سیستم‌هایی که وجود دارد و یکی دو سال هم هست این سیستم‌ها اتصال پیدا کرده سامانه جامع تجارت که در وزارت صمت است کلیه کالا‌هایی که در فر وشگاه‌های زنجیره‌ای خرید می‌شود در سامانه ثبت می‌شود و می‌توانند به صورت شفاف بحث عرضه و تقاضا را رویش نظارت داشته باشند طبیعتا این نوع خرید و این نوع فروش عاملی است که می‌تواند براحتی از این طریق کنترل بازار و توزیع کالا حتی کالا‌هایی که در دوردست تولید می‌شود در شبکه زنجیره تامین بیاورد و توزیع کند به این شکل می‌تواند براحتی با یک تفاهم نامه و با یک قراردادی که با فروشگاه زنجیره‌ای می‌بندد بیاورد و عرضه کند.