کودتای ۲۸ مرداد و ۷۰ سال دشمنی آمریکا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد، ۲۸ مرداد سالروز خاطره تلخی برای ملت ایران است. این روز مصادف با هفتادمین سالگرد کودتای انگلیسی- آمریکایی در سال ۱۳۳۲ است.

درست ۷ دهه پیش در چنین روزی کودتاگران پیروزی علیه استقلال طلبی ملتی را جشن گرفتند که برای آینده خود رویا‌ها ساخته بود.

دشمنان پس از حدود یکسال تلاش و زمینه‌سازی، میوه شوم خود را از پرورش درخت دوقطبی‌سازی در جامعه چیدند.

کودتاگران با انجام عملیاتی نظامی و شبه نظامی در ایران و خیابان‌های تهران دولت قانونی محمد مصدق را سرنگون کردند و دفتر نخست وزیری را به ویرانه مبدل کردند.

بخش‌هایی از ارتش و نیز اوباش در سطح شهر با هرگونه مقاومت برخورد خشنی داشتند تا آنچه را که بعد از ۳۰ تیر ۱۳۳۱ و قیام یکپارچه ملت به رهبری رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت شکل گرفته بود به خاکستر تبدیل کنند.

این کودتا مسیر تاریخ را در کشورمان تغییر داد و ملتی را به سوی تباهی کشاند.

مسببان این کودتا سال‌ها اسناد آن را از دید عموم مخفی کردند، اما بالاخره با انتشار بخش‌هایی از آن به وقوع و دست داشتن جدی و اجرای دقیق آن اعتراف کردند.

ده سال پیش و پس از گذشت ۶۰ سال از کودتا سازمان جاسوسی آمریکا تن به انتشار سندی داد که ایفای نقش سازمان سیا را در این کودتا اثبات می‌کند.

اذعان رسمی سیا مبنی بر نقش آمریکا در این جنایت نشان می دهد این سازمان به برنامه‌ریزی و اجرای کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ایران کمک جدی کرده است.

اشاره صریح به نقش سیا در یک سند از سوابق داخلی این سازمان با عنوان "مبارزه برای ایران" آمده است.

در اسناد منتشر شده سیا به صراحت بیان شده است: "کودتای نظامی که مصدق و کابینه او را سرنگون کرد، با هدایت سیا و به عنوان اقدام سیاست خارجی آمریکا صورت گرفت".

همچنین از دیگر مواردی که سیا منتشر کرده است؛ شامل فایل‌هایی از «کرمیت روزولت»، افسر ارشد میدانی سیا در ایران و در حین کودتاست.

این اسناد جزئیات جدید و همچنین عمیقی را در خصوص اقدامات این آژانس اطلاعاتی پیش و پس از عملیات فراهم می‌کند.

بر اساس اسناد منتشر شده، عملیات کودتا شامل گام‌های متعددی بود که از جمله آن‌ها می‌توان به توسل به تبلیغات سیاسی برای تضعیف مصدق از نظر سیاسی، فروریختن ترس پهلوی برای همکاری، رشوه دهی به اعضای مجلس، سازمان‌دهی نیرو‌های امنیتی و ترتیب دادن تظاهرات خیابانی اشاره کرد.

در واقع کمونیسم‌هراسی، سیل دلار‌های سازمان‌یافته و تزریق آن به عوامل وابسته در داخل کشور و نیز کمک گرفتن از نیرو‌های مسلح در کنار اختلاف افکنی و دو قطبی سازی بخش‌هایی از تلاش‌ها و زمینه‌سازی‌ها برای موفقیت در کودتا و میوه‌چینی از آن بود.

متأسفانه بعد‌ها موفقیت این کودتای آمریکایی و انگلیسی، الگویی برای انجام طرح‌های مشابه در کشور‌های دیگر جهان شد تا دول زورگو استقلال طلبی ملت‌ها را به چالش بکشند.

حتی شاید علت افشای دیرهنگام اسناد این کودتا به این دلیل بوده باشد.

در واقع سازمان سیا در کودتا‌های بسیاری مانند آنچه در فیلیپین، کره، یونان، آفریقا و آمریکای جنوبی روی داد، دست داشته است و در بیشتر موارد مانند کودتای ۲۸ مرداد در ایران ترس از برپایی نظام‌های کمونیستی را بهانه‌ای موجه برای مشروعیت بخشیدن به مداخله خود در کشور‌ها مطرح کرده است.

عملیات آژاکس کودتای ۲۸ مرداد تجربه تلخی است که به ما یادآوری می‌کند عدم اتحاد رهبران و نیز عدم همراهی مردم با جریانی استقلال‌خواه منجر به ایجاد شکاف و ضعف و سو استفاده دشمن و عناصر آن برای نابودی کشوری می‌شود.

هرچند متأسفانه تعدادی از افراد که بعضاً روابط و نسبت‌های نزدیکی با رهبران نهضت در آن دوره داشتند، معتقدند کودتایی صورت نگرفته است.

با وجود این همه اعتراف و سند چگونه می‌توان چنین تحلیل‌های سطحی را مطرح کرده و اعمال مجرمانه و تروریستی عده قلیلی اوباش و نظامی‌های خود فروخته را قیام ملی خواند؟

در حال حاضر و با وجود تداوم دشمنی‌ها با ملت ایران حفظ اتحاد و یکپارچگی در عین پذیرش تنوع‌های قانونی فکری و سیاسی میان مردم و عدم توجه به مسائلی که موجب ایجاد دو و یا چند قطبی میان آن‌ها می‌شود، لازم است.

در این میان اهمیت تبعیت مردم از رهبری انقلاب اسلامی و نیاز به از خود گذشتگی و فداکاری میان بزرگان سیاسی کشور می‌تواند هرگونه زمینه برای طمع استعمار برای سایه شوم بازگشت به کشور را از بین ببرد.
‌می‌توان گفت کودتای ۲۸ مرداد گرداب و مهلکه درس آموزی برای سال‌های آینده کشورمان است.

همانطور که در قیام ۳۰ تیر سال ۳۱ و یا ۲۵ مرداد سال ۳۲ و نیز در پاییز ۱۴۰۱ استعمارگران شکست خوردند این راه می‌تواند ادامه یابد.

از سویی این کودتای ۷۰ ساله پیر به تاریخ پیوسته است، اما تاریخ آینده جوان به ما می‌گوید همچنان جنگ‌های نرم و سخت و ترکیبی دشمنان با ایران و با کشور‌هایی شبیه ما که منافع نامشروع دول بزرگ تحت شعاع خود قرار می‌دهند، ادامه دارد.

راز‌های شکست دولت قانونی مصدق با کودتای ۲۸ مرداد باید سرلوحه همه رفتار و اعمال و اقدامات سیاسی و امنیتی کشورمان باشد، زیرا فرمول‌های موفقیت دشمنان و شکست ملت‌های آزاده همچنان سرلوحه و سرمشق فرزندان طراحان کودتا‌های استعماری دیروز، در اتاق‌های فکر ترکیبی آنان است.

مسعود رضایی پژوهشگر و کارشناس تاریخی در خصوص کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ گفت: متأسفانه بعد از نخست وزیری مجدد دکتر مصدق بعد از وقایع ۳۰ تیر ۱۳۳۱ نوعی احساس بی‌نیازی نسبت به آیت الله کاشانی در او شکل گرفت.

شاید به خاطر همین تصور بود که بازگشت خود به نخست وزیری را صرفاً به خاطر محبوبیت شخصی خودش در میان مردم می‌دانست در حالی‌که مصدق دولت دوم خود را مدیون آیت الله کاشانی بود.

وی افزود: مسائل مختلفی بعد از ۳۰ تیر ۱۳۳۱ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ رخ داد و تعداد اختلافات به وجود آمده افزایش یافت که زمینه ساز وقوع کودتا شد.

رضایی با اشاره به برخی از افراد که موجب جدایی میان مصدق و کاشانی شدند، اضافه کرد: باید به این نکته اشاره شود که متأسفانه در اطراف هر دو شخصیت یعنی اطراف آیت الله کاشانی و مصدق افرادی بودند که به این اختلافات دامن می‌زدند و متأسفانه از طرف آن‌ها نیز طرد نمی‌شدند و بعداً مشخص شد که این افراد دچار سوء نیت هم بودند.

این افراد با اقدامات تفرقه انگیز خود بر دامن آتش اختلافات افزودند و انگلیس و آمریکا نیز با تمام قدرت بر کوره این اختلافات با تمام ابزار‌ها و روش‌ها می‌دمیدند.

این کارشناس تاریخ گفت: باید از عملکرد‌های نادرست و تفرقه‌افکن حزب توده هم یاد کنیم که با تظاهرات‌ و اقدامات مختلف چاپ مقالات متعدد در روزنامه‌ها با تصور اینکه کمونیسم را در ایران رواج بدهند و قدرت را به دست بگیرند، یک عامل منفی در ماجرای کودتای ۲۸ مرداد به حساب می‌آیند.

رضایی به فقدان رهبری واحد میان مبارزه کنندگان اشاره کرد و افرود: کشور به دلیل فقدان یک رهبری واحد و مقتدر و هوشیار در گرداب و ورطه اختلافات، تنش‌ها و آشوب‌ها قرار گرفته بود.

حرکتی که شروع شده بود همان نهضت ملی شدن صنعت نفت بود و می‌توانست کشور را هم به لحاظ سیاسی و هم به لحاظ اقتصادی در مسیر استقلال و منطبق با منافع ملی ایران قرار بدهد ومتأسفانه این حرکت با چنین گرداب وحشتناکی مواجه شد و در نهایت با مداخلات آمریکا و انگلیس در مسیری قرار گرفت که از آن به عنوان یک کودتا یاد می‌کنیم.

حرکت ملی و مردمی ملی شدن نفت سرکوب شد و پیروز این کودتا در واقع آمریکا و انگلیس بودند که بعد از آن منافع نفتی را با تشکیل کنسرسیومی به خود اختصاص دادند.

وی تاکید کرد: بازنده این ماجرا ملت ایران شد که هم به لحاظ سیاسی با یک رژیم کاملاً وابسته به آمریکا و هم به لحاظ اقتصادی ملی شدن صنعت نفت بر روی کاغذ باقی ماند و در عمل تا پیروزی انقلاب اسلامی عملی نشد تا اینگونه کشور استقلال سیاسی و اقتصادی خود را به مدت ۲۵ سال از دست بدهد.

رضایی تأکید کرد: باید گفت خود کودتاگران اعتراف کردند که ما در ۲۸ مرداد در ایران دخالت کردیم و چه کسی است که بتواند دخالت‌های آشکار انگلیس و آمریکا را در برنامه‌ریزی برای سرنگونی دولت دکتر مصدق انکار کند؟ اسناد و مدارک در این مسئله آشکار و منتشر شده است. 

این پژوهشگر و کارشناس تاریخی با تشریح ادله متقن از وقوع کودتا توسط بیگانگان ادامه داد: با توجه به اسنادی که وجود دارد، انگلیس و آمریکا با تمام قوا پشت سر این ماجرا بوده و نیرو‌های خود را به ایران فرستادند.

آنان ژنرال «شوارتسکوف» و «کیم روزولت» آمریکایی را به ایران فرستادند و سفارت آمریکا نیز در این ماجرا مرکز فرماندهی داخلی کودتا بود.

همچنین آن‌ها در قبرس یک مرکز فرماندهی مشترکی را برای آمریکا و انگلستان داشتند. نیرو‌های وابسته به انگلستان در داخل کشور فعال بودند و بخشی از نیرو‌های نظامی ایران در هماهنگی با طرح آمریکا و انگلیس وارد قضیه شدند و به سمت منزل دکتر مصدق و به‌سمت محل نخست وزیری و دولت حرکت کردند؛ لذا اگر کسانی حرف‌های دیگری می‌زنند چشمان خود را بر یک سری واقعیت‌ها کاملاً بسته‌اند و می‌خواهند تاریخ ایران را تحریف کنند.

ساخت‌های نظام سلطه راز موفقیت کودتا شد

زمینه‌سازی انگلیس و آمریکا از حدود یک سال قبل از کودتا انجام شد.

عملیاتی که انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها بعد از ۳۰ تیر انجام دادند به مراتب بزرگ‌تر از خود اجرای کودتا در ۲۸ مرداد است.

از ۲۵ مرداد آن سال این عملیات شروع شد که ابتدا با شکست مواجه شد، اما دشمنان عملیات بعدی را با شکست طرح اول، اجرا کردند و با کمک نیرو‌های انتظامی و نظامی که تحت نفوذ داشتند دولت را ساقط کردند.