پخش زنده
امروز: -
رئیس شورای عالی استانها گفت: پس از تشکیل شورای عالی راهبردی از مجربترین کارشناسان کشور در حوزههای مرتبط برای ۲۸ قانون خاک خورده نظام شورایی آییننامه نوشته شد که باید برای تصویب به هیئت دولت فرستاده شوند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، موضوع برنامه صف اول شبکه خبر شورای عالی استان ها، عملکرد، انتظارات و برنامههای پیش رو با حضور آقای سروری نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران و رئیس شورای عالی استانها به عنوان مهمان بود.
مقدمه مجری: براساس اصل صد و یکم قانون اساسی به منظور جلوگیری از تبعیض و جلب همکاری در تهیه برنامههای عمرانی و رفاهی استانها و نظارت بر اجرای هماهنگ آنها، شورای عالی استانها مرکب از نمایندگان شوراهای استانها تشکیل میشود و نقش بر جایگاه شورای عالی استانها و کارنامه این نهاد موضوع بحث امشب ما در برنامه صف اول است.
سروری: ما در سال ۱۴۰۲ به وعدهها برای ساختن زیرساختهایی که نظام شورای کشور بتواند ارائه خدمات هر چه بهتر به مردم را انجام بدهد، تلاش کردیم و در قالب تعاملاتی که باید با دولت، مجلس و قوه قضائیه و سایر دستگاهها شکل میگرفت انجام شد. من فکر میکنم که شورای عالی استانها در سال گذشته بیشترین موفقیت را در ایجاد این تعاملات داشت. ما حدود چند بار با دولت به ویژه ریاست محترم جمهور، ریاست محترم قوه قضائیه، ریاست محترم مجلس ارتباط داشتیم، با وزرای دولت توانستیم جلساتی بگذاریم، کارگروههایی تشکیل شود. اکنون ما جلسات کارگروه هایمان را با معاونان وزرا شروع کردیم روی نظام مسائلی اولویتبندی کردیم، مبتنی بر این اولویتبندیها وارد برنامه شدیم که بتوانیم از این تولید تعاملی که بین ما و سه قوه ایجاد شده، آن موضوعاتی که به عنوان معضلات و مشکلات در نظام شورایی کشور و مدیریت شهری وجود دارد، برسیم.
اولین جلسهای که ما در این نوع ارتباطات کاربردی را داشتیم با معاون وزیر راه و شهرسازی بود که موضوعاش بازآفرینی شهری بود و به ویژه بحث بافتهای فرسوده از این نظر که یکی از اولویتهای مهم کشور بحث مسکن است و طبیعتاً برای دولت هم بهترین موضوع برای فعال کردن مسکن، شهرهایی است که با بافت فرسوده مواجه هستند و این بافتهای فرسوده به صورت یک تهدید در شهرها درآمده که دولت میتواند آن را تبدیل به فرصت کند چون زیرساختهای شهری وجود دارد و دولت با کمترین تسهیلات میتواند در آنجا هم بافت را احیا کند و هم بحث مسکن را بتواند به بهترین وجه انجام دهد.
در تهران به اقدامات خوبی رسیدیم، شاید متجاوز از ۵۰۰ هزار تفاهمنامه انجام شده و تعدادی از آنها به قرارداد تبدیل شده است. مشکلاتی در رابطه با تسهیلات داشتیم با جلسه مهمی که با معاون وزیر در این رابطه داشتیم بحثهای مفصلی صورت گرفت و این کارگروه انشاءالله ادامه خواهد داشت که ما بتوانیم تسهیلات را روان کنیم، مناسبتر کنیم و ساخت و ساز در بافت صورت بگیرد.
در این دو سال آمارها تأیید میکند که در بافت فرسوده یک تحول و تحرکی شروع شده است. طبیعتاً این جلساتی که در سطح کاربردی است در همه وزارتخانهها شروع میکنیم با وزارت تعاون تفاهمنامهای را در رابطه با تعاونیهای روستایی شکل دادیم که سه نفر از اعضای شورای عالی استانها در این کارگروه حضور دارند. اولین جلسه به تفاهم نامه منجر شد.
حدود ۳۰ درصد از جمعیتدر روستاها هستند و باید موانع را در روستاها برطرف کنیم. به همین دلیل در سال جاری تصمیم گرفتیم که موضوع روستایی را به عنوان یک موضوع مهم در ساختار شورای عالی استانها که نبوده بگنجانیم. یعنی اکنون ظرفیت ساختاری برای روستاها ایجاد میکنیم، ارتباط ما با وزارت تعاون هم در سطح بالایی در این زمینه است که انشاءالله بتوانیم یک الگوی خوبی را برای توسعه روستاها و ظرفیتسازی برای روستاها انجام دهیم.
در کشور آرزوهایی داشتیم و این آرزوها هنوز در زمینه روستایی به تحقق جدی نرسیده، همیشه گفتیم که روستاها به عنوان مرکز تولید محسوب میشود به ویژه تولید مواد غذایی که شهر هم مصرفکنندهاش است، این وسط دلالهای زیادی وجود دارد که هم به تولیدکنندگان و هم به مصرفکنندگان اسحاقی می کنند، یعنی به نازلترین قیمت محصول را میخرند به گرانترین قیمت به مصرفکننده میفروشند و بیشترین سود را آنها میبرند. برای حذف این دلالها تاکنون نتوانستیم به یک مدل واقعاً مناسبی برسیم، اما یقین داریم میتوانیم با وزارت تعاون انشاءالله در برنامههای بعدی نتیجه این تعامل را در حذف بعضی از این دلالهای زائد و تقویت بنیه درآمدی روستاییان و کاهش قیمت مصرفکننده در شهرها و جاهایی که مصرفکننده این تولیدات هستند، بوجود بیاوریم.
این تعاملات را ما اکنون تلاش کردیم که از سطح عالی بیاوریم به سطح میانی و انشاءالله از آن خروجی مبتنی بر خدمت به مردم را احصا کنیم.
سوال: شورای عالی استانها جزو معدودی شاید تنهاترین ساختار در اصل تشکیل شده در نظام جمهوری اسلامی است که بر مبنای قانون اساسی مستقیماً میتواند طرح به مجلس بدهد، تاکنون چه تعداد طرح از سمت شورا برای مجلس رفته؟
سروری:از این ظرفیت تاکنون استفاده مطلوبی متأسفانه نتوانستیم بکنیم. بررسی که ما انجام دادیم دیدیم که ما حدود ۲۸ قانون برای نظام شورایی کشور داریم، اما مشکلی که هست از این ۲۸ قانون بودن و نبودنش برای ما اکنون هیچ فرقی نمیکند. آسیبشناسی کردیم دیدیم که مهمترین مسئلهای که انجام شده شاید بعضاَ ۱۰ ، ۱۲ ، ۱۵ سال قانونی تصویب شده قرار بوده که آییننامهاش نوشته شود، چون وقتی آییننامه قانون نوشته نشود قانون اجرایی نمیشود و این کار صورت نگرفته است.
مهمترین موضوع را در این دیدیم که ابتدا قوانینی را که اکنون از مجلس خارج شده است با تهیه یک آییننامه، دستورالعمل، شیوهنامه آماده اجرا کنیم.
سوال: مهمترینهای اینها کدامند؟
سروری: اکنون یک قانون بسیار مهمی که داریم این است که مجلس تصویب کرده بودجه کشور وقتی نوشته میشود قبل از این که به دولت ارسال شود باید به شورای عالی استانها ارسال شود و شورای عالی استانها نظرات خودش را بدهد.این خیلی مهم است یعنی ما میتوانیم در بودجه در رابطه با بحث شوراها و شهرداریها و مدیریت شهری نقشآفرینی کنیم.
سوال: این مصوبه که میفرمایید چه زمانی است؟
سروری: این مصوبه شاید ۱۲ سال قبل است.
سوال: چقدر انجام شده؟
سروری: انجام نشده، چون آییننامه نداشتیم. ما برای حل این معضل یک شورای عالی راهبردی از مجربترین کارشناسان موجود کشور در حوزههای مرتبط تشکیل دادیم و برای همه این ۲۸ قانون را آییننامهها آماده کردیم و مواردش را انجام دادیم و اکنون اینها را برای تصویب به هیئت دولت می فرستیم. من فکر میکنم یک تحول عظیمی رخ خواهد داد با این اتفاق یعنی ما آن ظرفیتهایی که میتوانست شوراهای کشور را بسیار پرعمل کند، متأسفانه به علت فقدان آییننامه و دستورالعمل و ... نتوانستیم این قوانین را بیاوریم در مرحله استفاده. این اقدامی که صورت گرفت و ما با استفاده از بهترین کارشناسان کشور تلاش کردیم که این موضوعات را تهیه کنیم.
سوال: یعنی ۲۸ قانون آییننامهاش نوشته شده؟
سروری: بله، همه اینها را ما در حدود این یک سال به طور فشرده کار شده، الحمدلله آماده شده است.
سوال: یعنی باز ابلاغ نشده است؟
سروری: روال این است که وقتی این را تهیه میکنیم باید برود در هیئت دولت هم مصوب شود.
سوال: دولت باید ابلاغ کند، ولی نشده؟
سروری: بله، چون مجلس تصویب کرده، این روال دارد انجام میشود. انشاءالله به زودی شاهد این خواهیم بود که این آییننامهها مصوب و اجرایی شود.
همین امسال ما تاکنون نتوانستیم بودجه کشور را تحویل بگیریم، دلیل چیست؟ سازمان برنامه و بودجه میگوید من چه جوری تحویل شما بدهم؟ شما چه جوری به من تحویل بدهید، شما چه کاری میخواهید روی این بودجه انجام بدهید؟ همه اینها باید در آییننامه تنظیم شود، میگوید در چه فرصتی از من میگیرید؟ ممکن است بگویید من میخواهم شش ماه روی آن کار کنم، در این صورت بودجه کشور به مشکل میخورد. هیچ کدام از اینها تعیین نشده است. اکنون در این آییننامه آمده برای همه موضوعات دستهبندی کرده و با هماهنگی که با وزارت کشور صورت میگیرد انشاءالله این آییننامهها مصوب شود به نظر من ظرفیت بزرگی در کشور بوجود میآید.
سوال: چه تعداد از قوانین که فرمودید مصوب شده مستقیماً طرح خود شورای عالی بوده یا چند درصدش از سمت خود مجلس بوده؟
سروری: از همه بوده، به یک موضوعاتی مثلاً همین موضوع بودجه، موضوع مهمی بوده، یعنی شورای عالی استانها به عنوان شورای فرادست بتواند بر بودجه نظارت داشته باشد، موضوعات مرتبط با مدیریت شهری، شوراها و شهرداریها را در بودجه پیشنهاد بدهد و این سهم از مدیریت مردمی و محلی کشور تحقق پیدا کند.
شوراها حاکمیت محلی است یعنی تالیتلو مجلس هستند، ولی در امور محلی. قانون اساسی پیشبینی کرده که باید نظام تصمیمسازی و تصمیمگیری بیاید از طریق شوراها اعمال شود، این اعمال نیازمند ملزوماتی است، این ملزومات را قانون در این ۲۸ قانون تنظیم کرده و ابلاغ کرده، اما این ابلاغ روی زمین مانده است.
سوال: اکنون با توجه به این که فرمودید که این قوانین اجرایی نشده، تاکنون شورای عالی استانها با چه ابزارهایی اهداف خودش را پیش میبرده است؟
سروری: همه اقداماتی که نیازمند به قانون تصریحی نداشته، یکسری و جزو وظایف ذاتی شوراهاست به صورت جاری و ساری انجام میشود، اما برای کیفیت بخشی به آن باید ما یک نظام بانک مسائل را از زیرمجموعه شوراها میگرفتیم و اینها را اولویتبندی میکردیم، مبتنی بر آن نیاز به قانون داشت آن را تبدیل به قانون میکردیم. مثلاً یک نمونهای که همین امسال شورای عالی پیشنهاد داد و مصوب شد بحث بخشداریها و شهرداریها و شهرستانها و استانها بود. ما در رابطه با شورای عالی استانها مسئله ارتباطاتشان را تا حدودی و نه مطلوب حل شده بود، ولی هماکنون هم مشکلاتی داریم، اما در رابطه با شهرستانها و بخشها اینها نه جا و نه امکانات داشتند و اوضاع خیلی به هم ریخته بود. با پیشنهادی که شورای عالی استانها داد و در هیئت وزیران مصوب شد مشخص شده که بخشداریها و فرمانداریها برای ایجاد امکانی که تا شورای عالی استانها آن را آماده کند، موظف هستند که طبق قانون این ظرفیتها را برای شوراها ایجاد کنند، این مشکل را شورای عالی استانها با ارائه طرح، رفع کرد، البته هنوز، چون قانون تازه ابلاغ شده ممکن است در بعضی از جاها با مشکل مواجه باشیم، حتماً با نظارت و پیگیری انشاءالله موضوع را پیگیری میکنیم.
سوال: اکنون با توجه به تعاملی که بین شورای عالی و دولت وجود دارد مشخصاً در موضوع مدیریت جامعه شهری چقدر این طرح پیش رفته و چقدر توانسته مؤثر باشد؟
سروری: در اولین جلسهای که ریاست محترم جمهور با ما داشتند، هشت دستور را به دولت دادند که مهمترین آن همین مدیریت یکپارچه شهری بود. یک موضوعاتی بود که میگفتند ما میتوانیم در دولت حل کنیم نیازی نیست برود فرآیند مجلس را طی کند، اینها را در یک کتابی به نام مقررههای دولتی جمع کردند، آقای منظور فرمودند در این مدیریت یکپارچه شهری این احساس وجود دارد که ما میتوانیم با دولت به یک جمعبندی روشنی برسیم و اجرایی کنیم. البته شما در نظر داشته باشید که موضوع مدیریت یکپارچه شهری اکنون در دستور مجلس است، یک بار هم به صحن آمد برای هشتادو پنجی شدن، چون ۲۰۰ و خوردهای ماده داشت و این در مجلس خیلی سخت است، این مقدار ماده را بخواهند بررسی کنند، اما حالا به هر دلیلی، چون موضوع مهم بود نمایندگان تشخیص دادند که در صحن مطرح شود و برگرداندند به کمیسیون، اکنون در کمیسیون است و منتظر طرح در مجلس است.
امیدواریم در این مجلس انشاءالله این اقدام صورت بگیرد. بالاخره رئیس مجلس خودش ۱۲ سال شهردار بوده و به موضوعات شهری آشنا است و بسیاری از نمایندگان این دوره از مجموعه شوراها بودند که بر موضوعات شوراها و شهرداریها وقوف کامل دارند.
سوال: در طرح مدیریت یکپارچه شهری چه اتفاقی بنا است بیافتد؟
سروری: اکنون یک بهم ریختگی در مدیریت شهر داریم، شهر فرماندهان مختلفی دارد، ولی پاسخگو ندارد، یعنی در این پاسخگویی نسبت به موضوعات شهری ما مواجه با فرافکنی هستیم، یعنی خدایی نکرده اگر یک اتفاقی بیافتد، یک بحرانی پیش بیاید، یک زلزلهای شود، یک موضوعات مختلفی پیش بیاید هر دستگاهی به صورت بخشی وارد آن حوزه میشود و این باعث میشود بعضی مواقع انرژی همدیگر را خنثی میکنند، ظرفیت همدیگر را از بین میبرند.
مدیریت یکپارچه شهری پاسخگو را یکی میکند، فرمانده را هم یکی میکند. نکته دوم هم این که مدیریت یکپارچه شهری جلوی اتلاف سرمایه را میگیرد. من یک مثال بزنم برای شما. یک خانهای میخواهد ساخته شود،در بحث حفاری، لولهکشی گاز و آب و اینها، باید آسفالت را در شهرها برش بدهند،اکنون مردم سرگردانند، یعنی مردم میآیند پول را میریزند به حساب شرکت گاز، گاز هم باید این پول را بدهد به شهرداری، همین فرآیند کلی مردم را اذیت میکند، تا برود مجوز بگیرد، بخواهد این کار انجام شود این پول بیاید به حساب شرکت گاز، تا این پول را شرکت گاز بدهد به شهرداریها، کل آن خیابان همان جور میماند، چون این پول باید برود به دست شهرداری که با آن پول بیاید آسفالت را تعمیر کند، نمیتواند و بعضی مواقع میبینید ماهها همین یک موضوع کوچک که میتواند با یک هماهنگی بگوییم به جای این که پول را بریزید به حساب شرکت گاز، بریزند به حساب خود شهرداری، این پول میخواهد برود در جیب شهرداری، چرا بیاید به جیب شرکت گاز یا آب و بعد برود آنجا که این فرآیند باعث شود که مردم مدتها آن آسفالت معیوب را تحمل کنند، از یک طرف کارشان هم به سختی انجام میشود.
مدیریت یکپارچه شهری دیگر اینها را ندارد، همه این کسانی که در شهر دارند خدمت ارائه میکنند، همه با هم باید همافزا باشند، همگرا باشند و هماهنگ باشند و به هیچ وجه مداخله در کار هم نداشته باشند. اکنون ما در همه امور شهری مواجه با مداخله هستیم، این مداخلهها به شدت کار را به تعویق میاندازد، شهر گران اداره میشود و با موضوعات مختلف از این دست مواجهایم، اما وقتی که مدیریت یکپارچه شهری است همه دستگاهها با همدیگر هماهنگ هستند.
سوال: آن فرمانده واحد، شهردار خواهد بود در هر شهری؟
سروری: بله
سوال: مدیران آن شهر را شهردار منصوب میکند یا نه؟
سروری: اینها برمیگردد به نوع و مدلی که اکنون در کشورهای مختلف حالتهای مختلفی دارد، ممکن است بگویند این مجموعه، چون از نظر تخصصی باید زیر نظر آن مجموعه باشد، از نظر اجرایی مثل کنترل عملیاتی که میگویند، کنترل عملیاتی آنجا میشود، اینها را باید در مدل پیشبینی کنیم، ولی آن چه که روشن است در اجرا همه باید با یک نفر هماهنگ باشند، آن که دیگر کلی میشود گفت، اما در شکل اجراییاش باید آن موقع بنشینیم با دستگاهها به جمعبندی برسیم.
سوال: دستگاهها خیلی ممکن است همراهی نکنند با این مدل مدیریت؟
سروری: قانون میخواهد. در سفرهای استانی که داشتم، ۵ نفر از استانداران گفتند ما حاضریم با اختیار خودمان یکی از شهرهایمان را بیاییم و وارد اجرا شویم یعنی خود مسئولان استان هم به این نتیجه رسیدند که کار خوب اداره نمیشود در حالی که میشود خوب اداره شود اما باید یک کمیته مشترک توانیابی شکل بگیرد که این توانایی را در شهرداریها هم ببینیم.
نمیتوانیم با یک حکم کلی بخواهیم این ظرفیتهایی که اکنون دارند کار میکنند بدهیم به کسی که توانایی اش را ندارد، باید ببینیم آن شهرداری که میخواهیم این کار را به او بدهیم یا همه مدیریت شهری یا قسمتی را که آن میتواند، آن باید این کمیته توان یابی که متشکل از دولت و شورای عالی است به این نتیجه برسند، توافق کنند آن کار را منتقل کنند با آن مدلی که به توافق رسیدند.
سوال: تاکنون این اقدام شده اکنون برای شهری این اقدام را کردید؟
سروری: بله در یکی دو تا استان باصطلاح صحبتهای مقدماتیاش انجام شده و اکنون در حال تشکیل آن کارگروه موقت هستیم.
سوال: میتوانید بفرمایید کدام شهر؟
سروری: مثلاً در گلستان، استاندار محترم گلستان خودشان پیشنهاد داشتند که ما یکی از شهرهایمان که احساس میکنیم آمادگی این کار را دارد، این کار انجام شود. تهران هم تشریف آوردند، ما با هم جلسه داشتیم و اکنون به دنبال این هستیم که ما نمایندگانمان را به ایشان معرفی کنیم و ایشان هم همینطور. آن کمیته توانیاب شکل بگیرد، ارزیابی بسیار دقیق، علمی از مجموعهای که میخواهد این کار را انجام بدهد، داشته باشند، هم آن کسی که میخواهد واگذار کند، هم آن کسی که میخواهد دریافت کند و هم فرآیندی که باید در این کار صورت بگیرد خیلی حساس است، چون اگر یک جای کار بررسی دقیق نشود ممکن است تبدیل به یک اشکال اساسی در ارائه خدمات به مردم شود. این را باید برویم انشاءالله اجرایی کنیم، کار بسیار سختی است.
سوال: اکنون شما بدون این ابزار چطور در برخی از استان ها و برخی از شهرها دارید نمونه اجرا می کنید، یعنی خیلی از چیزها واقعاً شاید نیاز به قانون نداشته باشد، خیلی راحتتر بشود انجامش داد. شما اکنون با این توافق با یک استانداری دارید برای یک شهری نمونه انجام میدهید؟
سروری: در کل کشور این امکان نیست یعنی ما وقتی میخواهیم که کل کشور این کار را انجام بدهد طبیعتاً باید یک تصمیم کلی و ملی بگیریم برای این موضوع، این موضوع، موضوع بسیار حساسی است که ابعاد بسیار مهمی دارد و طبیعتاً باید یک ظرفیت ملی پشت این کار بیاید، در این جاها کل استان هم زیر بار نمیرود. میگویم ما یک شهری که توانایی بالاتری داریم .