طناب دار دلار را از گردن ملت باید باز کرد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول شبکه خبر با موضوع وعده‌های منتخبان مجلس دوازدهم میزبان حجت الاسلام والمسلمین قاسم روانبخش؛ منتخب مردم قم، کهک و جعفریه و محمدمنان رئیسی – منتخب مردم قم بود.

سؤال: اشاره فرمودید که شما با شفافیت با همه شئونش و بدون مرز موافقید که اتفاق بیفتد، حتی آن جایی که نمایندگان رأی اعتماد به وزرا می‌خواهند بدهند و ممکن است که شفاف شدن رأی نمایندگان در رابطه با این نماینده و حوزه انتخابیه شان با آن وزارتخانه اثر عکس و منفی بگذارد؟
حجت الاسلام والمسلمین قاسم روانبخش؛ منتخب مردم قم، کهک و جعفریه: یک نماینده قطعاً وکیل مردم است در آن بخشی که مربوط به وکالتش می‌شود؛ حوزه وکالتش باید دارای موکلان شفاف باشد. رأیی که می‌خواهد بدهد باید دقیق فکر کرده و مطالعه کرده بدهد با حجت شرعی که اگر همه مردم هم دیدند او در پیشگاه خدا حجت داشته باشد. حالا آیا آن رأیی که می‌دهد، کسانی خوششان می‌آید یا خوششان نمی‌آید بسته به آن حجتی است که او در بین خودش و خدای خودش دارد. حتماً باید مطالعه کرده، دقیق و با صداقت باشد.

اگر انسان با مردم صادق باشد راحت حرفش را می‌زند و رأیش را راحت می‌دهد

حالا ممکن است یک وزیر که رأی اعتماد به او داده نشود، راحت شود. بنده شورای شهر هم که بودم در قم، شهرداری که می‌خواستیم انتخاب کنیم، در میان ۹ نفری که بودیم، تنها کسی که رأی مخالف داد، من بودم و به خود شهردار هم اعلام کردم، گفتم من شما را مناسب برای شهر قم نمی‌دانم و بعداً هم با ما همکاری خوبی داشت، من هم با او همکاری خوبی داشتم، چون صداقت ما را دید. بعد از چند ماه هم خودش متوجه شد که در قم نمی‌تواند فعالیت کند و بعد از پنج تا هفت ماه رفت، بنابراین یک جمله‌ای را علامه مصباح دارند، خیلی مهم است؛ ایشان می‌فرمایند که شعار شما در انتخابات این باشد «اخلاص در برابر خدا- اطاعت در برابر ولی- صداقت در برابر مردم». اگر انسان با مردم صادق باشد راحت حرفش را می‌زند و رأیش را راحت می‌دهد بر اساس حجت شرعی که بین خودش و خدای خودش است.

سؤال: اینجا ممکن است یک مقداری ماجرا متفاوت باشد از این منظر، شما فرض کنید جلسه رأی اعتماد به وزیر است، مثلاً شما فرض کنید وزیر بهداشت، بعداً شما می‌خواهید یک سری امکانات را برای شهر قم و حوزه انتخابیه خود از آن وزارتخانه بگیرید و مردم این انتظار را دارند، اما شفاف شدن رأی شما که منفی بوده ولی در عین حال آن وزیر رأی اعتماد را گرفته و آمده شده وزیر، ممکن است به رابطه شما با آن وزارتخانه تأثیر منفی بگذارد و بعد شما به این واسطه نتوانید منافع مردم را تأمین کنید، اینجا تکلیف چیست؟
حجت الاسلام روانبخش: بالاتر از این ممکن است یک نماینده حتی نطق مخالف داشته باشد نسبت به وزیر، رأی دادن که چیزی نیست. من اگر احساس کنم یک وزیری برای مملکت و برای کشور مفید نیست یا کارآمدی او کم است، وظیفه خود می‌دانم که در بخش مخالفین ثبت نام کنم و نسبت به او مخالفت کنم. آیا در چنین مواردی قرار است آن وزیر مثلاً نسبت به حوزه انتخابیه من نظر منفی داشته باشد؟ اگر چنین باشد، قطعاً چنین وزیری به درد وزارت کشور ما نمی‌خورد، حتماً باید وزیری باشد که چه نگاهش نسبت به مخالفش و موافقش یکسان باشد. چنان که ما نماینده می‌شویم، همه مردم که به ما رأی ندادند، من نماینده همه استانم هستم.

 نماینده مجلس باید رأیش شفاف، باشد

بنابراین چه کسی که به من رأی داده چه رأی نداده و چه کسی که حتی مخالفم است، امروز من با نگاه علی السویه باید به آنها نگاه کنم، بنابراین اگر وزیری می‌خواهد این طور نگاه کند، بهترین دلیل بر عدم لیاقتش است. نماینده مجلس باید رأیش شفاف،  واقعاً بررسی کند پرونده یک وزیر را و ببیند واقعاً این به درد کشور می‌خورد. امور کشور را می‌شود چهار سال به این شخص واگذار کرد یا نه؟ اگر واقعاً می‌شود حتماً باید رأیش شفاف باشد و نطق موافقش هم داشته باشد و برای رأی آوری اش هم تلاش کند. اما اگر ببیند که این به درد نمی‌خورد، نه تنها رأی نمی‌دهد، حتی باید تلاش کند که دیگران هم قانع کند که این شخص رأی نیاورد، چون امور کشور به چنین شخصی اگر داده شود، چند صباح بعد همه متوجه می‌شوند که این ناتوان است و این ضربه به کشور و کیان کشور می‌خورد.

سؤال: در مصاحبه‌ای که در ایام تبلیغات انتخاباتی با شما انجام شد و پخش شده الان، اشاره کردید یکی از چیز‌هایی که پیگیری خواهید کرد از قوانین بر زمین مانده؛ ماده ۴۱ قانون کار است که راجع به حقوق و دستمزد کارگران است.
حجت الاسلام روانبخش: ماده ۱۲۵ قانون خدمات کشوری برای کارمندان.

سؤال: بله، بالأخره اینجا قانون صراحت دارد تکلیف چیست. تکلیف دولت را مشخص کرده است. شما آیا چیزی صریحتر از این می‌خواهید اضافه کنید به آن در مجلس؟
حجت الاسلام روانبخش: چنین قانونی که مصوب شده، قانون برای اجراست. قانون برای دیدن و نگاه کردن نیست. قانون نوشته می‌شود اجرا شود. تلاش یک نماینده برای این باید باشد که قانونی که تصویب شده، آن قانون موانع اجرایش را ببینید چیست؟ اگر قانون به درد نمی‌خورد باید در آن قانون تجدید نظر شود و اگر قانون درست است، نظارت کند که چرا دولت این قانون را اجرا نمی‌کند؟

یکی از وظایف قانون گذار این است که به دنبال آن قانونی که گذاشته شود برود و نظارت کند

یکی از وظایف قانون گذار این است که به دنبال آن قانونی که گذاشته شود برود و نظارت کند، این طور نباشد که قانون تصویب شود و بعد بگذارند کنار. ما شاید صد‌ها قانون تصویب شده داریم که کنار گذاشته برای زینت، نه برای اجرا. به نظرم این قانون باید اجرا شود، اگر موانعی دارد، دولت لایحه‌ای بدهد برای اصلاح آن، تقاضای اصلاح کند و بگوید این موانع وجود دارد، من نمی‌توانم، و الا خود قانون باشد و اجرا نشود، این درست نیست.

سؤال: الان ارزیابی شما راجع به افزایش حقوق کارگران که این ایام هم همچنان منتظرند که این جلسه اش برگزار و تعیین تکلیف شود، شما ارزیابی تان چیست؟ قانون مشکل دارد یا اجرا؟
حجت الاسلام روانبخش: متأسفانه در سال‌های متمادی که تورم سالیانه زیاد شده، بعضی سال‌ها مثلاً تا ۵۰ درصد رسید، ۴۵، ۴۸؛ الان هم ما تورم مان هنوز بالاست، این ضربه می‌زند به کارگر و کارمند ما، چرا؟ برای این که ما مثلاً در سال بتوانیم افزایش حقوق بدهیم، ولی وقتی که ۴۰ درصد در جامعه وجود دارد، عملاً این ۲۰ درصد که اضافه می‌کنیم، منفی ۲۰ درصد می‌شود. یعنی حقوق ۱۰ میلیونی مثلاً می‌شود ۱۲ میلیون، اما از آن درصد ۴۰ درصد می‌شود هشت میلیون، یعنی این قدرت خریدش را می‌آورد پایین. چند سال که این اتفاق بیفتد، به مرور این از کار می‌افتد یعنی دیگر نمی‌تواند زندگی خود را اداره کند. بنابراین قانون درست است، اما چه باید کرد که دولت هم دچار مشکل نشود؟ به نظرم اقتصاددان‌ها راه‌های متعددی را دارند.

سؤال: اگر داشتند که حالا شاید دارند ولی استفاده نشده، تا الان مسئله حل نشده است.
حجت الاسلام روانبخش: علتش این است که اقتصاددان‌های اسلامی میدان دار نیستند. ما در مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی  گروهی داریم به نام گروه اقتصاد، بنده هم عضو شورای کانون طلوع هستم که بیش از ۱۳۰ تا ۱۴۰ نفر عضو آن مجموعه هستند. گروه‌های مختلف در آن کانون می‌آیند و مباحث خود را مطرح می‌کنند. حتی مثلاً بودجه سال که تصویب می‌خواهد بشود، در آن کانون این بودجه آورده می‌شود و آن جا مورد بحث قرار می‌گیرد؛ لذا بی اطلاع از مباحث اقتصادی نیستم.

تورم به علت نقدینگی ست نه افزایش حقوق

اقتصاددان‌ها می‌گویند که دوستان ما می‌گویند که افزایش حقوق؛ درست است موجب تورم می‌شود، اما تورمی که ایجاد می‌کند، کمتر از ۱۰ درصد است. عمده تورمی که ایجاد می‌شود مال افزایش نقدینگی است که عمده اش؛ بانک‌های خصوصی هستند. ۶۰ درصد افزایش نقدینگی را بانک‌های خصوصی دارند ایجاد می‌کنند. یا افزایش قیمت دلار است که تورم‌های شدیدی درکشور به وجود می‌آورد. اما افزایش حقوق؛ آن اندازه نیست؛ این اولاً، ثانیاً می‌شود از منابعی استفاده کرد که آن منابع موجب شود که حتی این درصد کم هم، کمتر شود. مثلاً فرض کنید که منبعش اگر مالیات‌هایی باشد که بخش‌هایی که فرار مالیاتی دارند، مردم عادی که مالیاتشان را می‌دهند، همان بستنی که می‌گیرد از مغازه می‌خورد، همان جا مالیاتش اول گرفته می‌شود، سیب زمینی هم که می‌خرد، مالیاتش گرفته می‌شود، این مردم که مالیاتشان را می‌دهند، کاسب‌های جزء مالیاتشان را می‌دهند. آن سرمایه دار‌هایی که فرار مالیاتی دارند، مثلاً یکی از قشر‌هایی که مورد نظرم است و مطالعه کردم، هفت همت مثلاً باید مالیات بدهند؛ هفت هزار میلیارد ولی مثلاً در سال گذشته؛ ۱۵۰ میلیارد دادند، خیلی فاصله است. اگر واقعاً آن کسانی که باید مالیات بدهند و فرار مالیاتی دارند، دولت اگر آن مالیات‌ها را بتواند وصول و اخذکند، از این منبع اگر افزایش حقوق بدهند، آن تورم هم ایجاد نمی‌کند.

سؤال: با وجود صراحت در قانون هر سال در اسفند و اواخر، یعنی دیگر نزدیک عید می‌شود، آن جلسه سه جانبه بین دولت، کارگران و کارفرمایان برگزار می‌شود و تعیین می‌کنند که دستمزد کارگران چقدر باشد، شما این را برخلاف قانون می‌دانید؟
حجت الاسلام روانبخش: قانون دقیقاً می‌گوید چه؟ به اندازه تورم. قطعاً این به اندازه تورم نیست.

سؤال: فکر می‌کنید دولت چرا این کار را نمی‌کند؟
حجت الاسلام روانبخش: علتش این است که می‌گوید من پول ندارم بدهم، می‌گوید راه حل وجود دارد، شما این اقتصاددان‌های اسلامی را دعوت کنید در یک جلسه، به آنها میدان دهید، راه حل می‌دهند. آن راه حل‌هایی که اینها دارند یک بار آزمایش کنید، به آزمایش آن می‌ارزد.

برای کنترل و کاهش تورم، اولاً باید تورم را کاهش داد

 از دوستان ما می‌گویند بیایید راه حل‌هایی که ما ارائه می‌کنیم برای کنترل و کاهش تورم، اولاً باید تورم را کاهش داد، این تورم سالانه اقتصاد کشور را به هم می‌ریزد. راه حل وجود دارد برای کاهش تورم. من دیدم تقریباً حدود هشت راه ارائه کرده بودند که پنج راه اساسی است. که اگر این راه‌ها را برویم خود حضرت آقا هم اخیراً در فرمایششان داشتند. اگر این کار‌ها انجام شود، اصلاً تورم کنترل می‌شود و اگر تورم کنترل شد، مثل آن بیماری می‌ماند که از درون دروان شود. غده‌ای که اینجا می‌زند بیرون یا عفونتی که می‌زند بیرون، اگر کبد درمان شود، آن عفونت در این جا مشاهده نمی‌شود. اساسی اش این است که تورم کاهش پیدا کند. راه حل وجوددارد برای کاهش تورم. آن راه‌هایی که اقتصاددان‌های ما می‌گویند، یکی از آنها تثبیت نرخ ارز است. نرخ ارز را باید تثبیت کرد. اگر سقف آن را برداریم به هر کجا خواهد رسید، هیچ وقت تمام نمی‌شود. همواره اقتصاد ما دچار تلاطم است.

سؤال: شما تصور می‌کنید کسانی که الان در مسند امور هستند، اشراف به این موارد...؟
حجت الاسلام روانبخش: به نظرم اقتصاددانانی که به نگاه غربی کشور را اداره می‌کنند، شاید توجه ندارند به این نکته که از این طریق هم می‌شود یا نمی‌خواهند بشود. اقتصاددان‌های اسلامی راه حل دارند، متأسفانه میدان دار نشدند. ما پیشنهادمان این است که در کمیسیون اقتصادی مجلس، اقتصاددانان اسلامی که به مجلس راه پیدا کردند، در آن جا بیایند، بقیه آنها هم راه پیدا کنند بیایند آن جا از طرح هایشان استفاده شود.

سؤال: شما در مجلس کدام کمیسیون تمایل دارید که عضو شوید؟
حجت الاسلام روانبخش: من خودم چند کمیسیون در نظرم هست، ولی با توجه به این که در کمیسیون برنامه و بودجه بودم، در شورای اسلامی شهر قم، به صورت برنامه‌های برنامه و بودجه آشنایی دارم، می‌توانم آن جا بروم، تا ببینیم مجلس چه اقتضایی دارد و چطور رأی می‌دهند که آیا ما می‌توانیم برویم یا نه. ولی کمیسیون‌های دیگر مثل کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، آموزش، شورا‌ها و همه اینها می‌توانم بروم، ولی اولویتم همین کمیسیون برنامه و بودجه و آموزش است که بتوانم بروم.

سؤال: شما در مصاحبه اشاره کردید که باید سیطره دلار را از بین ببریم، شما ساز و کار اجرایی تان برای این راهبرد چیست؟
حجت الاسلام روانبخش: این حرف من نیست، حرف حضرت آقاست؛ باید این دلار سیطره اش شکسته شود. برای این هم فکر یک نفر کافی نیست. قدرت دلار باید در دنیا شکسته شود، راه حل‌هایی وجود دارد، یکی از راه حل هایش این است که آن سبد ارزی ما متنوع شود که فقط در سبد ارزی ما دلار داخلش نباشد، که الان این اتفاق دارد در دولت ما کم و بیش می‌افتد.

طناب دار دلار را از گردن ملت باید باز کرد

ارزش پول ملی را باید بالا برد و مبادلات اقتصادی ما؛ مبادلات تهاتری باشد، همه از طریق دلار نباشد. طناب دار دلار را از گردن ملت باید باز کرد. راه حل‌هایی وجود دارد. به نظرم این راه حل‌ها را باید به صورت جامع دید. مثلاً به عنوان مثال، الان یکی از کار‌هایی که ما می‌کنیم این است؛ شرکت‌های بزرگ دولتی خودمان اینها با دلار دارند مواد اولیه را در خدمت کار در کارخانه‌های تولیدی ما می‌دهند، چرا؟ این طناب را باز کنیم. همین امسال در فروردین سال ۱۴۰۲ حدود پانزدهم بود به نظرم؛ ۱۵ فروردین حضرت آقا این بحث را کردند. چرا این طور است؟ چرا شرکت‌های بزرگ دولتی با قیمت دلار منطقه‌ای و دلار آزاد حالا به تعبیر ایشان؛ دلار تلگرامی، آنها دارند قیمت تعیین می‌کنند، با آن قیمت در اختیار کارخانه‌ها قرار داده می‌شود، چرا؟ مگر اینجا این کارخانه مال خود این کشور و مال دولت همین کشور نیست؟ وقتی با قیمت دلار ما مواد اولیه پتروشیمی‌ها را می‌دهیم یا فولاد با قیمت دلار تلگرامی یا منطقه‌ای می‌دهیم، این کارخانه دار وقتی می‌خواهد که...

سؤال: این مواد اولیه که در داخل تولید می‌شود.
حجت الاسلام روانبخش: مواد اولیه را وقتی با آن قیمت می‌دهیم، آن قیمت افزایش پیدا می‌کند، کارخانه داری که می‌خواهد یخچال، کولر، پنکه و لوازم خانگی، فرش و ... بسازد، با آن قیمت آن وقت تولید می‌کند، بعد می‌آید سفره خریدار ما قرار می‌گیرد، آن جا ضریب به آن می‌خورد و قیمتش چند برابر می‌شود. آسیب می‌خورد به سفره مردم. ولی اگر نه ما آن دلار را حذف کنیم و بگوییم آن پتروشیمی یا کارخانه فولاد با قیمت ریال بدهد، حالا با قیمتی که تصویب می‌شود در هیأت دولت، به فراخور زمان. این کارخانه مولدی که می‌خواهد تولید کند مصالح و لوازم خانگی را، با آن قیمت داخلی محاسبه می‌کند حتی بخواهد صادر کند، اینجا آن کارخانه دار می‌خواهد که محصولات خود را صادر کند، صادرات اجازه دهند بر اساس پیمان ارزی که از او می‌گیرند، یعنی شما صادر کن به هر قیمتی که صادر کردی باید دلارش را برگردانی به دولت. خودش نرفته بازار بفروشد به هر قیمتی که خواست. شما یک پیمان ارزی باید بدهید که، چون با قیمت ریال این را گرفتی، الان وقتی می‌خواهی بفروشی به هر قیمتی که می‌فروشی باید برگردانی اینجا دلارش را به دولت تحویل دهی و سودت را هم ببری. اینجا عملاً به نظرم سیطره دلار شکسته است.

سؤال: روی نهاده‌ها و مواد اولیه‌ای که حداقل ما ضعف داریم در تولید آن و ممکن است نداشته باشیم و مجبوریم وارد کنیم، چطور؟
حجت الاسلام روانبخش: آن جا هم همین است، ۸۰ درصد واردات ما تقریباً مواد اولیه است، اگر نرخ ارزمان تثبیت نباشد و دائماً رو به افزایش باشد، این مواد اولیه گرانقیمت که هر بار دچار تلاطم می‌شود، وارد کارخانه ما می‌شود، آن کارخانه هم دچار تلاطم اقتصادی می‌کند.

باید برنحوه مصرف دلار نیمایی نظارت شود

بنابراین در آن جا هم ما می‌توانیم بر اساس آن دلاری که به او می‌دهیم، حالا دلار نیمایی که به او می‌دهیم، آن دلاری که می‌خواهد مواد اولیه را وارد کند، نظارت کنیم که با آن دلار در واقع آن مواد اولیه را با همان قیمت وارد کند و خود آن مواد اولیه‌ای که به او اجازه داده شده، وارد کند. نه این که مثلاً به جای آن برود چیز دیگری وارد کند. اینجا مجوز گرفته مواد اولیه مثلاً فلزات را وارد کند، رفته یک مواد غذایی را وارد کرده است. باید واقعاً نظارت شود، وقتی مواد اولیه با آن قیمت وارد می‌شود، جنسش هم که تولید می‌شود می‌خواهد صادر کند بر اساس همان دلاری که دریافت می‌کند را باید بیاید دلار را به دولت تحویل بدهد و سود خود هم ببرد.

سؤال: در مصاحبه تان گفتید موافق حذف ترجیحی برای وارد کننده هستید، ولی الان می‌فرمایید باید دلار را در اختیار وارد کننده برای...
حجت الاسلام روانبخش: من نگفتم موافق ارز ترجیحی...؟

سؤال: از شما سؤال کردند یارانه را مستقیم به مردم بدهند یا به وارد کننده؟
حجت الاسلام روانبخش: بحث یارانه‌ها که یارانه‌ها را واقعاً به چه کسی بدهیم؟ غیر از این بحث است.

سؤال: ارز وارد کننده را حذف کردند که ته زنجیره بدهند به دست مصرف کننده در قالب یارانه، در اصل همان ارز ترجیحی است که آن جا به وارد کننده نمی‌دهند، ته زنجیره می‌دهند به مصرف کننده، یعنی عملاً حذف شود ارز ترجیحی. ولی الان چیزی که شما می‌فرمایید، به وارد کننده می‌فرمایید باید اختصاص پیدا کند حالا با نرخ نیمایی یا...؟
حجت الاسلام روانبخش: با شرایط موجودی که الان وجود دارد، می‌گوییم به خود کسی که خریدار است بدهند، ولی اگر آن سیستم اجرا شود، گرانی اتفاق نمی‌افتد، بنابراین خود...؟

سؤال: کدام سیستم؟
حجت الاسلام روانبخش: همین که عرض می‌کنم دلار را به قیمت نیمایی به وارد کننده بدهند با همان قیمت، با همان قیمت هم وارد شود و نظارت کنند که افزایش قیمت در موارد اولیه...

سؤال: تجربه ثابت کرده که ما در نظارت ضعف جدی داریم.
حجت الاسلام روانبخش: باید نظارت جدی شود.

سؤال: نشده دیگر و به همین دلیل هم الان این اتفاق افتاده؛ یعنی دارند به مصرف کننده به عنوان یارانه می‌دهند.
حجت الاسلام روانبخش: در نظارت جدی نیستند، واقعاً باید نظارت جدی کنند و الا همیشه این آش و کاسه هست.

سؤال: به هر حال برای آن سامانه تعریف کردند، دستگاه‌های نظارتی آمدند وسط، ولی باز چه رانت‌هایی شکل گرفت، چه پول‌هایی به یغما رفت، از همین ارز‌های دولتی و چه فضاحت‌ها و چه اتفاقاتی که نیفتاد.
حجت الاسلام روانبخش: ما در گذشته که خیلی واقعاً بحث نظارتی ما شوخی بود، یعنی خیلی جدی نبود، لذا آن اتفاقات می‌افتاد، اگر واقعاً یک اتاق شیشه‌ای درست شود، همه چیز شفاف. این که بگویند شفاف، فقط نماینده مجلس نباشد، این اتاق شیشه‌ای ایجاد شود که چه کسی چقدر ارز گرفت، برای چه می‌رود؟ چه می‌خواهد وارد کند؟ کِی وارد شد و چه وارد شد؟ همه اگر روشن باشد، به نظرم نظارت؛ یک نظارت جدی خواهد بود. باید روی این کار شود، بحث نظارت؛ کشور‌های دیگر چه کار می‌کنند مگر؟ آنها هم نظارت می‌کنند، ما باید این رانت‌ها را با همین نظارت‌ها حذف کنیم.

سؤال: پس شما معتقدید اگر نظارت دقیق اتفاق بیفتد این یارانه را مستقیم به دست مردم نه به خود وارد کننده بدهیم که قیمت در بازار هم خیلی افزایش پیدا نکند.
حجت الاسلام روانبخش: واقعاً اگر این نظارت شود مردم هم راضی‌تر هستند. شما یارانه به مردم می‌دهی، خیلی‌ها می‌گویند این یارانه که به ما می‌دهی حاضریم برگردانیم ولی قیمت قبلی باقی بماند. خود مردم در کوچه و بازار می‌گویند. اگر دولت واقعاً بتواند این طور نظارت کند که قیمت‌ها ثابت بماند، مردم نیازی به این یارانه ندارند. مردم می‌گویند نه آقا زندگی ما دارد می‌چرخد این جنس پارسال با امسال تفاوت چندانی نکرده، زندگی اش را طوری برنامه ریزی می‌کند که با همین مقدار حقوقی که دریافت می‌کند زندگی کند. ولی متأسفانه آن نظارت نیست، مجبور هستند که یارانه را به خود مردم بدهند. یارانه هم که به مردم داده می‌شود، بعد از چند ماه همان یارانه بی تأثیر می‌شود.

سؤال: بحث واردات خودرو و نظر شما هم مي خواستم بپرسم، چون خودرو هميشه  بحث شيريني بوده، اگر مايليد اين را بفرماييد اگر نه در اختيار جنابعالي و هر نكته اي كه مي خواهيد بفرماييد.
حجت الاسلام روانبخش: من تشکر می‌کنم اولاً از صدا و سیما که در ایام انتخابات طرح نوینی ریخت برای این که مردم راحت‌تر بتوانند نامزد‌های انتخاباتی را بشناسند، مناظراتی که ترتیب داد در استان‌ها کار بسیار خوبی بود. از همه اصحاب رسانه و صدا و سیما تشکر می‌کنم. نکته بعدی این است که واقعاً در استان هم ما نظرمان این است که هر سه نماینده‌ای که در استان هستیم. هر سه با وحدت و همدلی؛ ما باشیم نه من. این طور هم خواهد بود. دوستانی که ما باهم داریم؛ آقای ذوالنوری، آقای منانی رئیسی؛ هر سه باهم باشیم و معتقدیم که اگر سه نفر باشیم به اندازه ۳۰ نفر کار جلو می‌رود. البته همکاری‌های مردم، نخبگان و فرهیختگان استان در هیئت های اندیشه ورز می‌توانند به ما کمک کنند.  طرح‌های بهتر و جالب تری هم برای استان و هم برای کشور بتوانیم در مجلس بریزیم.

سوال: آیا شما با برنامه قبلی برای مجلس اقدام کردید یعنی  هدف مشخصی داشتید؟ فرض بفرمایید که یک چالشی را در ذهن تان داشتید که می‌خواستید این مرتفع بشود یا نه، چند ماه مانده به انتخابات تصمیم گرفتید، چون خیلی‌ها این طوری می‌آیند نزدیک انتخابات که می‌شود می‌گویند که برویم؟ و چند نفر که دور آنها هستند می‌گویند بله آقا شما حتما شانس هم دارید بروید و خیلی برنامه مشخصی ندارند شما از کدام دسته بودید؟
رئیسی: اگر منظورتان از برنامه قبلی این است که یک اولویتی مدنظرم باشد؟ چارچوبی برای پیگیری معضلات کشور داشته باشم؟ بله من برنامه قبلی داشتم، اما اگر منظورتان این است که از ماه‌ها قبل یا مثلا یکی دو سال قبل پیش خودم فکر می‌کردم یک کاندیدا بشوم و بروم مجلس؟ خیر چنین نیتی نداشتم، حسب درخواست و اصرار برخی از دوستان جبهه انقلاب، فعالان فرهنگی، جوانان انقلابی در شهر مقدس قم کاندیدا شدم، اما چون سال‌ها هم کار پژوهشی و هم کار اجرایی در نهاد‌های مختلف کردم و در حوزه‌ی تخصصی خودم معضلات را می‌شناختم به این نیت ورود کردم که بتوانم در حد بضاعت اندکی که دارم به رفع این معضلات کمک کنم.

سوال:  اگر در پایان ۴ ساله مجلس دوازدهم چه اتفاقی به واسطه شما رقم برخورد در مجلس، از خودتان راضی هستید که من ماموریتم را انجام دادم و پیش خداوند هم رویم سفید است؟
رئیسی:من دکترای معماری دارم، فوق لیسانس شهرسازی دارم، بیش از ۱۵ سال است که در حوزه‌ی مسکن و شهر و شهرسازی کار کردم، با رویکرد اسلامی – ایرانی و نگاه تمدنی، در ایام تبلیغات هم همه جا خدمت دوستان، مساجد، محافل اعلام کردم که دنبال پیگیری حل این مشکل مسکن هستم، مردم هم به من گفتند که همین یک مورد را بتوانی یک بخشی از آن را، همه اش را هم نه، چون موضوع بزرگ و مهمی است، یک بخشی از این مشکل مسکن را بتوانم حل کنم هم مردم انشاالله از ما راضی هستند هم خدای مردم انشاالله.

سوال: شما الان با آنچه که در قالب طرح‌های مختلف و قوانین مختلف در حوزه مسکن دارد اجرا می‌شود همین‌ها را تقویت خواهید کرد یا نه طرح نویی در خواهید انداخت؟
رئیسی: نه، رویکرد ما کاملا تحولی و انقلابی هست، اساسا همین طرح‌ها حال و روز ...

سوال: یعنی انقلابی‌تر از دولت انقلابی منظورتان است؟
رئیسی: بله، به حرف که نیست باید بالاخره کف جامعه ما تحولات جدی ببینیم، وقتی ما می‌آییم اعلام می‌کنیم که می‌خواهیم مثلا مسکن را با الگوی اسلامی – ایرانی بسازیم ولی عملا می‌بینیم در نهضت ملی مسکن حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد واحد‌ها دوباره دارد با همان الگوی قوطی کبریت آپارتمانی تحویل مردم داده می‌شود این یعنی تکرار مکررات، این روند باید اصلاح بشود و وقتی می‌گوییم رویکرد انقلابی یعنی واقعا انقلابی و تحولی، باید اصلاح بشود.

بخش عمده‌ای از مسائل مسکن مردم نتیجه‌ی  روال‌های اشتباه گذشته است

اساسا بخش عمده‌ای از مسائل مسکن مردم نتیجه‌ی همین روال‌های اشتباهی است که از دهه‌ها قبل جاری و ساری بوده، البته در دولت فعلی الحمدالله تغییراتی اتفاق افتاده، ممنون هستیم از دوستانی که متولی هستند ولی کافی نبوده، باید حتما خیلی جدی‌تر بشود، آشکارترین سند این هم که می‌گویم کافی نبوده این است که الان حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد متقاضیان نهضت ملی مسکن دارند هنوز با الگوی سابق عمودی سازی و آپارتمان سازی که معضلات آن خیلی متعدد است حالا من در ادامه خدمت شما توضیح می‌دهم با همان الگو دارند خانه دار می‌شوند.

سوال: شما الان ساز و کارتان اصلا برای خانه دار شدن مردم بر اساس آن فرهنگ و تمدن اسلامی که به سمت آپارتمان نشینی هم نمی‌رود چیست؟ شما چه کار می‌کنید؟
رئیسی: من یک مقدمه کوچک بگویم، یکی از بزرگترین مسائل امروز مردم مسئله مسکن است، نظرسنجی‌هایی که اخیرا انجام شده نشان می‌دهد که ۶۰ درصد از پرسش شوندگان گفتند یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ما مسکن است، الان بالای ۵۰ درصد مردم تهران مستاجر هستند، در کلانشهر‌های ما سهم مسکن از سبد خانوار الان حدود ۶۰ درصد شده این متوسط جهانی اش زیر ۲۰ درصد است یعنی یک نفری که ساکن تهران است قم است مشهد است و یا شیراز است، بیش از نیمی از درآمدش را دارد الان صرف هزینه‌ی مسکن می‌کند.

سوال: اگر تازه برسد
رئیسی: اگر برسد، به طور متوسط هم عرض می‌کنم خدمت شما مالک و مستاجر متوسط، این بیش از نیمی میانگینش در جهان چقدر است زیر ۲۰ درصد است، دلیل اصلی آن چیست؟ دلیل اصلی آن اشتباه راهبردی متولیان امر در قضیه‌ی مدیریت زمین بوده، چرا؟ چون تقریبا حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد قیمت مسکن در کلانشهر‌ها صرفا مربوط به هزینه‌ی زمین و رانت زمین است، عنایت بفرمایید، زمین یک تاثیر دارد، رانت حاصل از زمین یک تاثیر دیگر دارد، حالا این بحث‌های تخصصی است و من هم وقتم محدود است و آن را باز نمی‌کنم اگرما بتوانیم ۷۰ تا ۸۰ درصد مربوط به زمین و رانت زمین را یک چنددرصدی کاهش بدهیم ۱۰-۱۵ درصد این کاهش پیدا کند، این ۱۵ درصد آزاد بشود مردم بتوانند این هزینه‌ای که آزاد می‌شود را ببرند در بقیه‌ی ابعاد زندگی شان هزینه کنند، مثلا آموزش فرزندانشان، خورد و خوراک، پوشاک، تفریح، مسافرت، زیارت، این باعث می‌شود کیفیت زیست مردم بالا بیاید،

مسئله‌ی اصلی مسکن مسئله زمین است

لذا مسئله‌ی اصلی مسکن من فکر می‌کنم که با توجه به آمار‌های موجود و مطالعات مبسوطی که ما انجام دادیم مسئله‌ی زمین است، مشکل زمین هم ما نداریم در این کشور، مجموع مساحت تمام شهر‌ها، کلانشهر‌ها و روستا‌های ما همه را جمع بزنید زیر یک درصد از مساحت کشور است، نمی‌دانم اطلاع داشتید یا نه، زیر یک درصد، طبق گزارش رسمی سازمان برنامه و بودجه تا ۱۵ درصد از مساحت کشور ایران استعداد بارگذاری دارد، تا ۱۵ درصد، ۸۵ درصد دیگر آن جنگل و کویر و کوه و دریا و این‌ها، این ۱۵ درصد چقدرش را ما استفاده کردیم؟ زیر یک درصد، این باید اصلاح بشود.

سوال: یعنی شما یک چیزی شبیه مسکن مهری که مثلا زمین رایگان بود و خارج از محدوده شهر اتفاق می‌افتاد چنین چیزی در ذهن تان است؟
رئیسی: در رایگان بودن زمین بله، ولی در الگوی ساخت و ساز نه، در مسکن مهر که تمدن اسلامی – ایرانی در نمی‌آید. الان نهضت ملی مسکن هم عرض کردم در کلانشهر‌ها دارد با همان الگوی مسکن مهر دنبال می‌شود، زمین را رایگان یا ۹۹ ساله به مردم می‌دهند، ولی با الگوی عمودی سازی.

سوال: یعنی اگر الگوی عمودی سازی آن هم حل بشود همان است که شما می‌گویید
رئیسی: نه یک پیوست تکمیلی هم دارد در تنظیم گری بازار، زمین‌هایی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، این نباید دوباره وارد چرخه سفته بازی و سوداگری بشود، الان اشتباه بزرگ دولت، زمین‌هایی که ما ممنونیم از دوستانی که دارند زحمت می‌کشند ولی اشتباه بزرگشان درکلانشهر‌ها این است که، چون دوباره رفتند دنبال الگوی عمودی سازی، در عمودی سازی شما یک انبوه ساز را می‌گیرید می‌گویید بیا برای مردم بساز، این عمده حاشیه سودش برای چه کسی است؟ برای انبوه ساز است مردم با این الگو خانه دار نمی‌شوند.

اشتباه بزرگشان درکلانشهر‌ها عمودی یازی است

در شهر قم ما، مکرر در همین ۱۰-۱۵ روزی که نتایج اعلام شده مکرر مردم به من زنگ می‌زنند، پیام می‌دهند، حضوری مراجعه می‌کنند می‌گویند آقا ما نمی‌توانیم اقساط را بدهیم هر سه ماهی باید ۴۰ میلیون تومان واریز کنند، من که هیات علمی دانشگاه هستم نمی‌توانم هر سه ماه ۴۰ میلیون تومان واریز کنم مردم از کجا بیاورند این پول را بدهند؟ چرا این اتفاق افتاده؟ شما وقتی می‌روید الگوی عمودی را به مردم ارائه می‌کنید ۱۰-۱۵ خانوار در یک بلوک آپارتمانی می‌گویید آقا سرفصل بیا ۴۰ میلیونت را واریز کن، نمی‌تواند واریز کند چه اتفاقی می‌افتد؟ می‌رود فیشش را می‌فروشد به دلال، یعنی آن زمینی که دولت ارائه کرده که منتج به خانه دار شدن محرومان بشود و آنهایی که هنوز خانه دار نشدند این عملا باعث می‌شود که طرف، چون نمی‌تواند اقساط را بدهد برود فیش را بفروشد آن کسی که ۱۰ تا آپارتمان دارد، آن کسی که ۱۰۰ تا آپارتمان دارد بعد از شش ماه بشود ۲۰۰ تا آپارتمان، آن کسی که ندارد دوباره بی خانه بماند.

سوال: این مشکلش در عمودی سازی است؟
رئیسی: بله اگر شما زمین را بدهید دست خود مردم با الگوی مردمی سازی، آن وقت دیگر مردم متناسب با بضاعت شان و بودجه‌ای که دارند می‌توانند. ببینید ما یک واژه تخصصی داریم در ادبیات شهرسازی جهان تحت عنوان مسکن اندک افزا، یا مسکن تدریجی، آهسته آهسته دولت هم کمک کند تسهیلاتی که باید قلمبه بدهند دست انبوه سازان بدهند دست خود مردم، یک بحث فولاد و سیمان و این‌ها را هم یک ال سی دولت باز کند این‌ها را در اختیار مردم بگذارد و یک تنفس دو یا ۵ ساله برایشان باز کند، ۵ سال بعد شروع کند با بازه تنفسش، آن وقت مردم می‌توانند آهسته آهسته خودشان شروع کنند ساخت و ساز.

سوال: یعنی شما زمین را رایگان در اختیار طرف قرار بدهید و طرف بر مبنای بضاعت خودش خورد خورد بسازد.
رئیسی: با بضاعت خودش و با حمایت‌های دولتی با الگوی مردمی سازی، مسکن افقی آن وقت سبک زندگی اسلامی – ایرانی هم در این‌ها رعایت می‌شود بعد مردم، چون خودشان سازنده هستند یا نهایتا با یک پیمانکاری که خودشان می‌گیرند یا خود مالکی یکی را می‌گیرند که مورد اعتمادشان است و او برایشان می‌سازد آن وقت حس تعلق پیدا می‌کنند به محیط و محله شان، چرا الان در تهران و در کلانشهر‌ها الان اصلا مفهوم محله اصلا از بین رفته، دقت کردید؟ مثلا تا ۵۰ سال پیش می‌گفت من بچه محله نظام آبادم، محله فلان جا هستم الان دیگر کسی محله را نمی‌شناسد؟ چرا؟ چون مردم حذف شدند از این نوع شهر‌ها، در شهر‌های عمومی مردم حذف ... نه در فرآیند طراحی آن، نه در فرآیند اجرای آن، حتی در بهره برداری، وقتی خانه را خودت نساختی، در مسکن مهر همه نگاه شان این بود، نهضت ملی مسکن هم همین می‌شود، این که آقا بروم در این بنشینم بعد از ۵ سال ۶ سال تبدیل به احسنش کنم بروم بفروشم بروم جایی که خودم بتوانم بسازم، حس تعلق ندارند، چون حس تعلق ندارد این محلات هویت ندارد، وقتی هویت ندارد هزار تا معضل فرهنگی اجتماعی بوجود می‌آید.

سوال: چیزی که شما می‌گویید خیلی چیز قشنگی است
رئیسی:بله خیلی قشنگ است ولی شدنی نیست؟ ولی کاملا شدنی است.

سوال: نه، مثلا در تهران یا در شهر‌های بزرگ اصلا ما این مقدار زمین در بافت شهری داریم؟
رئیسی: این نقد رایجی است که خیلی‌ها به امثال حقیر می‌کنند من فقط دو تا اشاره کنم خدمت شما، کشور انگلستان را مثال بزنم، از باب مثال، وگرنه ده تا مثال دیگر هم می‌توانم بزنم، مساحت کل کشور انگلستان به اندازه یک استان کرمان است، من مساحت ایران را چک کردم حداقل ۱۰ تا ۱۵ کشور اروپایی را می‌توانیم در ایران جا بدهیم، پایتخت انگلستان و پایتخت ایران ما هم جمعیت هستند لندن و تهران جمعیت شب شان حدود ۱۰ میلیون نفر است مساحت لندن، سه برابر مساحت تهران است، عزیزانی که می‌گویند زمین نداریم، قم ما، مشهد، شیراز، اصفهان، کلانشهر‌ها، این زمین‌هایی که اطراف شان هستند را برای چه ما احتکار کردیم؟

سوال: همین الان مسکن مهری که عمودی سازی شد به قول شما خیلی جا‌ها هنوز آن زیرساختی که باید برایشان باشد، چون در خارج از بافت ساخته شده نتوانستند بدهند.
رئیسی: احسنت، هزینه زیرساخت را ما دقیقا محاسبه کردیم، نامه‌ی رسمی یکی از معاونت‌های وزارتخانه را من دارم، وزارت راه و شهرسازی، هزینه‌ی آماده سازی هر قطعه زمین ۲۰۰ متری یک چیزی حول و حوش ۱۴۰-۱۵۰ میلیون تومان می‌شود.

سوال: که این را چه کسی می‌دهد؟
رئیسی: هزینه آماده سازی زمین را دولت می‌دهد، شما اگر به جای الگویی که حقیر می‌گویم الگوی افقی، بروید سراغ الگوی عمومی، یعنی به جای این که مثلا یک پلاک دوطبقه بسازید بروید ۵ طبقه بسازید چقدر در هزینه‌ی زیرساخت صرفه جویی می‌شود؟ ۵ طبقه یعنی چه؟ یعنی ۴ طبقه روی پیلوت، پیلوت که پارکینگ است، ۴ تا خانواده هم روی آن، چند برابر الگویی که حقیر می‌گویم می‌توانید اسکان بدهید در یک پلاک؟ دوبرابر، چون در الگوی من، من می‌گویم دو طبقه، یک یا دو طبقه، دو طبقه می‌شود دو تا خانواده، در الگوی رایج شما ۴ تا روی یک پیلوت می‌شود ۴ تا خانواده، یعنی هزینه آماده سازی زمین نصف می‌شود به جای ۱۴۰ میلیون تومان می‌شود ۷۰ میلیون تومان در هزینه آماده سازی زمین ۷۰ تومان می‌آید پایین، تا این جا را من قبول دارم، ولی به جای آن در هزینه‌ی ساخت نزدیک به ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان به مردم هزینه تحمیل می‌شو د، این جا را دقت بفرمایید در الگو‌های عمومی ما نزدیک به یک چهارم تا یک سوم مساحت بلوک آپارتمانی فضای مشاع است، پول فضای مشاع را چه کسی می‌دهد؟ مردم می‌دهند، پول آسانسور را از چه کسی می‌گیرند؟ پول پیلوت را از چه کسی می‌گیرند؟ پول لابی را از چه کسی می‌گیرند؟ پول راهروی بین واحد‌های در یک طبقه را از چه کسی می‌گیرند؟ از مردم می‌گیرند، یک سوم تا یک چهارم مساحت یک آپارتمان می‌دانید یعنی چه؟ یعنی یک واحد صدمتری را می‌دهید دست مردم دارید به اندازه ۱۳۰ متر از او پول می‌گیرید، متری الان چقدر است هزینه ساخت و ساز؟ متری الان حداقل شما یک چیز متوسط بخواهید بسازید حدود ۱۵ تومان می‌شود، ۳۰ متر ۳۰ تا ۱۵ تومان می‌شود ۴۵۰ میلیون تومان، مقایسه کنید آن طرف هزینه زیرساخت و آماده سازی زمین، ۷۰-۸۰ تومان کم می‌شود ولی این طرف هزینه ساخت ۳۰۰-۴۰۰ میلیون تومان اضافه می‌شود، حالا شما بفرمایید این تراز مالی این پروژه در کدام حالت بهتر است و به صرفه‌تر است؟ افقی یا عمومی؟ وقتی زمین رایگان است، زمین دولتی است، طرح‌های دولتی مثل مسکن مهر، مثل نهضت ملی مسکن، اشتباه فاحش شما است که دارید عمودی سازی می‌کنید به ضرر مردم است و مردم باید پول بیشتری بدهند، تازه من این نکته مهم را نگفتم شما در عمودی سازی معمولا در واقع دوره اتمام پروژه بیشتر می‌شود چرا؟ چون ۱۰ نفر ۱۵ نفر ۲۰ تا خانواده اقساط را به موقع بدهند تا پروژه به موقع تمام شود اگر دو تا از این ۲۰ خانواده نتوانند قسط هایشان را بدهند پروژه متوقف می‌شود سند حرفم چیست؟ سند حرفم این است که الان از دولت اقای احمدی نژاد چند سال است که گذشته است؟ الان بعضی از پروژه‌های نهضت مسکن مهر نزدیک ۱۵ سال گذشته است، ۲۰۰ هزار واحد ناتمام از آن زمان تا الان ما داریم یک دانه خانه ویلایی می‌توانید مثال بزنید که از ده سال پیش تا حالا ناتمام مانده باشد؟ یک دانه، نه ۲۰۰ هزار تا، هر سال که تکمیل پروژه به تعویق می‌افتد در مملکتی که نرخ تورم ۵۰ درصد است پول این نرخ تورم را از چه کسی می‌گیرند؟ از مردم می‌گیرند.

عرصه زمین و مسکن را، باید به دست خود مردم بدهند

یعنی پروژه‌ای که باید با یک میلیارد تمام شود یک سال عقب می‌افتد می‌شود مثلا یک میلیارد و ۴۰۰ یک میلیارد و ۵۰۰، سال بعد می‌شود دو میلیارد، پول را مردم باید بدهند دولت که نمی‌دهند خب مردم بیچاره چه گناهی کردند که آقایان بلد نیستند مدیریت کنند عرصه زمین و مسکن را، زمین را به دست خود مردم بدهید، این حرف من حقیر هم نیست، حضرت اقا چند بار تذکر دادند سر مسائل اقتصادی؟ مهم‌ترین مسئله اقتصادی امروز کشور هم مسئله مسکن است، مهم‌ترین مسئله مسکن است، آقا می‌فرمایند بروید سراغ مردمی سازی اقتصاد، کلید مردمی سازی چیست؟ از داخل این انبوه سازی‌ها مردمی سازی در می‌آید؟ حاشیه سود این انبوه سازی‌ها برای کیست؟ برای انبوه ساز است یا برای مردم است یا برای مستضعف یا پابرهنه هاست؟ سود آن برود در جیب این‌ها و مردم هم دنبال یک آلونک ۶۰-۷۰ متری دور خودشان بچرخند بعد از ۱۰ سال و بعد از ۱۵ سال، بعد هم می‌گوییم آقا چرا نرخ طلاق رفت بالا؟ چرا مثلا ردم این قدر معترض شدند و چرا آسیب‌های اجتماعی فرهنگی این شد؟ چرا نرخ فرزند آوری پایین آمد؟ این‌ها همه به مسکن ربط دارد شما مسکن درست دست مردم بده، این‌ها آمار‌های رسمی است، پژوهش آن انجام شده نرخ فرزند خواهی در کشور ما خیلی طرفدار دارد، ولی رشد جمعیت خیلی پایین است چرا؟ چون مردم بستر آن را ندارند قوطی کبریت ۵۰-۶۰ متری دست مردم می‌دهیم و بعد می‌گوییم ۴-۵ تا بچه بیاورید، مردم چه گناهی کردند؟ ، ، چون زمین یک سرمایه خدادادی است و دست خودمان است دیگر نمی‌دانم گاز فلان نیست و نمی‌دانم دلار نیست و فلان ...

سوال: زیرساخت آن را هم که مردم می‌دهند
رئیسی: زیرساختش هم که با همین الگویی که گفتم، اصلا پولش را از خود مردم بگیرید به جایش پول ساختش کمتر می‌شود به صرفه است و به نفع مردم است.

سوال: و با این حساب شهرک‌ها و شهر‌های جدیدی تاسیس خواهد شد
رئیسی: الگوی مطلوب این است، چون من این را چند بار گفتم این را هم بگویم، ایده آل من نیست که کلانشهر‌ها بزرگتر بشوند، ایده آل این است که شما کلانشهر‌ها را حفظ کنید بروید سراغ شهرک‌های جدید ولی به شرط‌ها و شروط‌ها، وقتی من می‌گویم تمدنی است شعار من تمدن اسلامی بوده است، دنبال این بودم که یک بستری را، چون شهر ظرف زندگی مردم است مسکن ظرف زندگی است، شهر و ظرف زندگی مردم متناسب با تحقق تمدن نوین اسلامی – ایرانی باشد، این اگر قرار است محقق بشود باید شما ظرف را بتوانید درست تعریف کنید، با همین الگویی که خدمت شما عرض کردم، حالا اگر در تمدن اسلامی کلانشهر‌ها توسعه بی رویه شان مطلوبیت ندارد، یک روایتی شب‌های ماه مبارک رمضان از باب تبرک بگویم، از امام سجاد (ع) نقل شده که از سعادت مرد این است که محل کار و محل سکونت او یکی باشد، من با این نوع شهرک سازی‌های پردیس و پرند و امثال این‌ها موافق نیستم، مردم را شوت کنیم ۴۰ کیلومتر آن طرف کلانشهر، بعد این‌ها هم قشرهای عمدتا مستضعف هستند اگر دست شان به دهن شان می‌رسید که نمی‌رفتند پردیس زندگی کنند همین جا تهران خانه می‌خریدند، نتیجه اش این می‌شود که آن کسی که دستش به دهانش نمی‌رسد دائم سفر‌های آونگی، دائم کلی هزینه رفت و امد کند، راه حلش این است اگر شهرک سازی می‌کنید بروید سراغ مدل اشتغال پایدار در محل همان شهرک، این شهرک‌ها شهرک‌های خوابگاهی اند اقماری اند این‌ها فایده‌ای ندارند این‌ها خودش مشکل را مضاعف می‌کند.

سوال: آنهایی که کارمند هستند چطور؟
رئیسی:الان می‌گویم چند درصد مردم کارمند هستند الان شما آمار بگیرید چند درصد مردم نان خور دولت هستند؟ اصلا ما اگر قرار است برویم به سمت مردمی سازی باید جریان و شریان اقتصاد را بدهید دست خود مردم اصل و ۴۳.

سوال: اصل ۴۴
رئیسی: اصل ۴۴ و ۴۳، در ۴۳ هم روی این بحث کار شده، هم ۴۳ و هم ۴۴، لذا من با این الگو موافق هستم که اشتغال پایدار در همان محل همان شهرک‌ها نه این مگاکارخانه‌ها، نه این مراکز بنگاه‌های اقتصادی بزرگ.

سوال: کوچک و متوسط
رئیسی:کوچک، خرد مقیاس، کسب و کار‌های خرد محلی و خانگی، مردم خودشان اقای خودشان باشند، نه این که بخواهند برای بقیه، مواجب بگیر یک مشت سرمایه دار باشند تسهیلاتی که می‌آیند قلمبه می‌آیند می‌دهند به ۴ تا ملاک و سرمایه دار و انبوه ساز و کارخانه دار، این را بدهند دست خود گروه‌های مردمی تعاونی ها‌ی خرد خرد مردمی، مردم خودشان برای خودشان کار کنند هم احساس آقایی کنند، هم محل کار و سکونت شان یکی باشد، حالا این ایده آل من است اگر گوش دادند اقایان که فب‌ها، اگر گوش ندادند بین دو تا گزینه بد و بدتر یعنی توسعه‌ی عمودی کلانشهر‌ها و توسعه‌ی افقی کلانشهر‌ها پیشنهاد حقیر توسعه افقی کلانشهر‌ها است، چون توسعه افقی کلانشهر‌ها با وجود این که گزینه مطلوبی نیست به مراتب آثار و تبعاتش کمتر از توسعه‌ی عمودی است توسعه عمودی را الان در تهران دارید می‌بینید ترافیکش نتیجه چیست؟ نتیجه‌ی انباشت جمعیت، الان ظرفیت برد زیست پذیری شهر تهران تکمیل شده، چرا هنوز دارد د راین شهر تراکم فروشی می‌شود؟

سوال:یک شهر بی قواره بی ریخت ..
رئیسی:چرا دارد در آن دائم بارگذاری مازاد می‌شود؟ خب آقا الحاق کن مردم نفس بکشند، تهران پارسال فقط سه روز هوای پاک داشته چرا؟ به خاطر این فشرده سازی شهر است شما دارید انباشت جمعیت و فعالیت را در پهنه‌ی محدود انجام می‌دهید، هم آلودگی هوا و هم مسائل زیست محیطی و هم مسائل فرهنگی اجتماعی یک بخش قابل توجهی از مسائل فرهنگی اجتماعی نتیجه‌ی اشتباهات ما در عرصه‌ی مسکن و شهرسازی است، بروید ببینید شهر‌های کم تراکم و افقی به مراتب سرانه‌ی جرم، سرانه‌ی طلاق، سرانه‌ی آسیب‌های اجتماعی در آن کمتر از تهران و کلانشهر‌ها است دلیل آن چیست؟ دلیلش این است که ظرف زندگی مردم آنجا بهتر و درست‌تر طراحی شده است، حاکمیت چقدر دارد هزینه پنهان می‌دهد برای این آسیب‌های اجتماعی فرهنگی، این‌ها همه اصلاح می‌شود معونه‌ای هم برای دولت ندارد، زمین است ابزار اصلی آن زمین است به شرط این که دوباره نیفتد دست سفته باز و ملاک، آن که صد تا زمین دارد نشود دویست تا، با این مدل نهضت ملی که مردم دارند فیش هایشان را می‌فروشند نمی‌تواند بنده خدا کسی که کارگر است چطوری بیاید هر سه ماه ۴۰ میلیون تومان بدهد از مردم خواستند مردم امیدوارم از من قبول کنند، این شب ماه مبارک رمضان من این را روی آنتن زنده گفتم مردم شریف ایران من این را از طرف شما گفتم، مردم نمی‌توانند هر سه ماهی ۴۰ میلیون تومان بدهند دولت تجدیدنظر کند در این الگوی اشتباه، دائم نیایند جلوی دوربین بگویند ما در شهر‌های کوچک و ... دائم می‌گویند در ۱۲۰۰ تا شهر داریم افقی سازی می‌کنیم، اقا این ۱۲۰۰ تا شهر فقط می‌شود ۱۵ درصد متقاضیان، ۸۵ درصد متقاضیان در کلانشهر‌ها هستند کلانشهر‌ها با این الگوی عمودی سازی مشکلات مسکن مردم حل نمی‌شود دوباره آن که دلال است ۲۰ تا ملک و ۲۰ تا آپارتمانش می‌شود ۲۰۰ تا، این باید اصلاح شود، کار سختی هم نیست فقط یک اراده می‌خواهد که بایستی جلوی منافع اصحاب قدرت و ثروت، انشاالله که این دولت اراده اش را دارد به امید خدا.

سوال: به نظرم شما باید می‌رفتید در دولت تا مجلس آقای منان رئیسی، یعنی این ایده‌ای که شما دارید در دولت و اجرایی به نظرم خیلی زودتر است به نتیجه برسید، در مجلس چقدر امیدوارید بتوانید این را به نتیجه برسانید.
منان رئیسی: به این مجلس امیدوارم، با این ترکیب جدید و با این رای هوشمندانه که مردم دادند و امثال منان رئیسی‌هایی که در شهر‌های مختلف رای آوردند، ما به امید خدا فکر می‌کنم در این مجلس می‌توانیم یک فراکسیون، گرچه هنوز احتمالا اکثریت نیستیم، ولی یک اقلیت بسیار تاثیرگذار می‌توانیم تشکیل بدهیم امثال حقیر، من همه جا می‌گویم من یک معلم پابرهنه هستم من معلم دانشگاه هستم با رای مردم آمدم که حرف مردم را بزنم، از منافع مردم دفاع کنم نه از منافع انبوه سازان، نه از منافع ملاک‌ها، نه از منافع کارخانه دار‌ها، کسب و کار‌های خرد محلی، اقتصاد مردمی، مسکن مردمی، تمدن اسلامی – ایرانی انشاالله.
من یک عرض دو دقیقه‌ای دارم یک پیشنهاد دارم این عنوان برنامه تان را عوض کنید، صف اول را بکنید صف آخر، کسی که رای مردم را می‌گیرد یا کسی که مسئول می‌شود به این معنی نیست که اول از همه از برخی از مواهب برخوردار بشود.

سوال: منظور ما هم این نیست منظور این که صف اول پاسخگویی است
منان رئیسی: منظور شما این است ولی در افکار عمومی الان من مثلا وارد یک مجلس می‌شوم می‌گویند اقا بفرمایید جلو صف اول، نه آقا صف اول نه، ما مسئولین باید آخرین نفری باشیم که از مواهب دولتی و بیت المال می‌توانیم بهره‌مند باشیم، دلیلی ندارد ما جلو جلو راه بیفتیم اگر موهبتی است و اگر امتیازی هست اگر تسهیلاتی هست زودتر از بقیه برخوردار باشیم ما باید یاد بگیریم صف آخر بنشینیم که، ما ممکن است نتوانیم خیلی از مشکلات را حل کنیم ولی بعضی وقت‌ها مردم دوست دارند که حرف شان را بشنویم، مثلا من این چند وقته خودم، راننده ندارم خودم این طرف و آن طرف می‌روم، پیش آمده می‌گویند آقا خدا پدرت را بیامرزد که این طرف و آن طرف می‌روید خودت هستی، عوض نشدی رای آوردی، دلیلی ندارد یک نفر اگر به جایگاه و مسئولیتی می‌رسد از مردم جدا بشود وارد وی آی پی بشود ... پیشنهاد می‌کنم عنوان برنامه تان را اصلاح کنید.

سوال: انشاالله حالا شنیده شده اگر بخواهند تغییر می‌دهند برای شما عمیقا آرزوی عاقبت بخیری می‌کنم و امیدوارم که بعد از ۴ سال دوره نمایندگی مجلس و بعد از آن اگر به مراتب اجرایی و دولتی هم وارد شدید به همین صداقت و با همین خلوص و با همین خودی که الان هستید باشید تغییری نکنید.
منان رئیسی: من از بینندگان عزیز هم خواهش می‌کنم این ایام ماه مبارک ما را دعا کنند سحر‌ها و افطار‌ها که بتوانیم انشاالله برای مردم نوکری کنیم.