عملیات بیت المقدس برای آزادی پاره تن ایران

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا وسیما بیش از بیست ماه از آغاز جنگ تحمیلی استکبار علیه جمهوری اسلامی ایران می‌گذشت و شهر خرمشهر همچنان در چنگ ارتش عراق قرار داشت. عملیات فتح‌المبین در منطقه غرب دزفول و شوش به پایان رسیده و نتایج شگفت‌انگیز آن روح تازه‌ای در کالبد رزمندگان اسلام دمیده بود.

فرماندهان جنگ بر آن بودند تا فرصت ابتکار عمل از دشمن گرفته شود، به ویژه آنکه فصل گرمای طاقت‌فرسای جنوب کشور در راه بود، لذا آزادسازی مناطق خرمشهر، شلمچه، هویزه و بخش‌های دیگر طرح‌ریزی شد. 

مقدمات و طرح عملیات، به منظور رویارویی با مشکلات، از جمله آب گرفتگی‌های غیر طبیعی و پیچیدگی مواضع و حجم ادوات زرهی و نیرو‌های پیاده دشمن، برای انجام چهار مرحله عملیات تهاجمی در منطقه‌ای به وسعت شش هزار کیلومتر مربع، آماده سازی شد.

منطقهٔ عمومی عملیات الی بیت‌المقدس در میان چهار مانع طبیعی محصور بود، که از شمال به رودخانهٔ کرخه کور، از جنوب به رودخانهٔ اروند، از شرق به رودخانهٔ کارون و از غرب به هور الهویزه منتهی می‌شد. منطقهٔ یادشده به جز جادهٔ نسبتاً مرتفع اهواز به خرمشهر، فاقد هر گونه عارضهٔ مهم برای پدافند بود. همین امر موجب شد تا زمین منطقه به دلیل مسطح بودن، برای مانور زرهی مناسب و برای حرکت نیروهای پیاده، به دلیل در دید و تیر قرار داشتن، نامناسب باشد. نقاط حساس و استراتژیک منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، پادگان حمید، جفیر، جادهٔ اهواز به خرمشهر، شهر هویزه و رودخانه‌های کارون، کرخهٔ کور و اروند بود.البته دشمن در غرب رودخانه کارون که در خرمشهر جاری است، استحکامات و موانع احداث و ۳۶ هزار نفر از نیرو‌های خود را در خطوط پدافندی پیچیده‌ای متمرکز و مستقر کرده بود. گذر از چنین خط به یک معجزه شبیه بود. چنان که امام خمینی (ره) به محض آزاد شدن خرمشهر فرمودند: خرمشهر را خدا آزاد کرد.

عملیات بیت‌المقدس برای آزاد سازی خرمشهر

عملیات الی بیت‌المقدس یا عملیات بیت‌المقدس یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های نیروهای مسلح ایران در خلال جنگ ایران و عراق بود. نیروهای ایرانی به فرماندهی علی صیاد شیرازی با توان ۱۳۰ هزار سرباز ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۰ اردیبهشت  ۱۳۶۱ نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران تحت امر قرارگاه مشترک کربلا (سپاه و ارتش) و ۳ قرارگاه عملیاتی (قرارگاه قدس در منطقه سوسنگرد و محور شمالی کرخه کور، قرارگاه فتح در منطقه دارخوین و قرارگاه نصر در شمال خرمشهر) حمله سراسری خود را به منظور آزادسازی خرمشهر و مناطق شمال آن و عقب راندن دشمن تا مرز بین المللی، با رمز  بسم الله الرحمن الرحیم . بسم الله القاسم الجبارین، یا علی بن ابی طالب (علیه السلام) آغاز کردند.

انجام عملیات بیت‌المقدس در ۴ مرحله برنامه‌ریزی شده بود، که هر مرحله در مقایسه با عملیات ثامن‌الائمه و عملیات طریق‌القدس خود یک عملیات بزرگ به حساب می‌آید. آزادسازی خرمشهر که در پی اجرای مرحلهٔ چهارم انجام گرفت، از مهم‌ترین نتایج این عملیات بود.

در ابتدا نیروهای عراقی با هدف آغاز عملیات دفاعی از خرمشهر عقب‌نشینی کردند و در تاریخ اول خرداد ۱۳۶۱ ارتش عراق پاتک بزرگی را برای پس زدن نیروهای مسلح ایران آغاز نمود و سرانجام نیروهای ایرانی توانستند در مقابل پاتک گسترده ارتش عراق، مقاومت نمایند و در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۶۱ نیروهای ایرانی، به‌طور کامل بر شهر خرمشهر مسلط شدند و این شهر را که از روزهای نخست جنگ به اشغال ارتش عراق درآمده بود، آزاد نمودند. در هنگام عقب‌نشینی نیروهای ارتش عراق، بیش از ۱۹٬۰۰۰ سرباز عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند، همچنین مقادیر قابل‌توجهی مهمات و ادوات رزمی باقیمانده در خرمشهر نیز در کنترل نیروهای ایرانی قرار گرفت.

بنا به اعلام سال‌نمای دفاع مقدس، در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۶۱ خرمشهر که با ۳۴ روز مقاومت در برابر دشمن سقوط کرده بود، پس از ۵۷۵ روز اشغال و ویران شدن خانه‌ها و اماکن عمومی و دولتی، در کمتر از ۲۵ روز آزاد شد. بازتاب این پیروزی شگرف تا مدت‌ها در رسانه‌های جهان در صدر تمام اخبار و گزارش‌ها بود.

انعکاس عملیات بیت المقدس در رسانه های خارجی

رادیو دولتی انگلیس همزمان با آغاز عملیات بیت‌المقدس در ویژه‌برنامه‌ای با عنوان تحلیل جنگ ایران و عراق اعلام کرد که چنان‌چه ایرانیان درصدد بازپس گرفتن شهر خرمشهر برآیند، سخت‌ترین گردو را برای شکستن برگزیده‌اند. همین رسانه دو روز بعد از پیروزی رزمندگان در عملیات بیت‌المقدس و رسیدن به مهمترین هدف خود یعنی آزادسازی خرمشهر، عنوان داشت، از زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر دیدن کرده و از روحیه خوب آن‌ها گزارش داده‌اند، بیش از سه یا چهار روز نمی‌گذرد که ناگهان همه شهر از دست عراقی‌ها بیرون کشیده شد.

همچنین خبرگزاری آمریکایی یونایتدپرس، چهارم خرداد 61 در گزارشی از فرار سربازان عراقی از خرمشهر خبر می‌دهد که این موضوع دقیقاً برخلاف برنامه‌هایی بود که قرار بود در این منطقه شکل بگیرد.

از طرفی رادیو دولتی صدای آمریکا نیز که از پیروزی رزمندگان اسلام در خرمشهر متعجب شده بود، بعد از مدتی سکوت در نهایت بعد از گذشت هشت روز از فتح خرمشهر در گزارشی اعلام کرد که با وجود مشکلات تدارکاتی، ناآرامی‌های ناشی از انقلاب و کاهش تدریجی قدرت عملیات نیروهای هوایی ایران، ماشین نظامی ایران در عملیات آزادسازی خرمشهر به‌گونه‌ای اعجاب‌آور عمل کرد.

همزمان، روزنامه گاردین انگلیس نیز در ویژه نامه خود درباره پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات بیت المقدس بیان کرد که سقوط خرمشهر یعنی سقوط آخرین و مهم‌ترین افتخار جنگی عراق که ایرانی‌ها با بازپس گرفتن آن، این برگ برنده را که به‌وسیله آن عراق می‌کوشید ایران را به پای میز مذاکره بکشاند، از دست بغداد ربودند.

منبع : خبرگزاری صدا وسیما ، ایسنا و خبر فوری